ÇİN, ‘DIŞ İLİŞKİLER YASASI’NI KABUL ETTİ

Kabul edilen yasa, yasama organı Ulusal Halk Kongresi’nin Daimi Komitesinin dün sona eren üç günlük toplantısında onayladığı düzenlemeler arasında yer aldı.

1 Temmuz’da yürürlüğe girecek yasa, yabancı ülkelerin yaptırım ve iç işlerine müdahale girişimlerine karşı Çin hükümetine yaptırım ve karşı tedbir uygulama hakkı veriyor.

Yasada, Çin’in, dış ilişkilerini, Devlet Başkanı Şi Cinping’in “Yeni Dönemde Çin Karakterinde Sosyalizm” düşüncesinin rehberliğinde yürüteceği, “bağımsız ve barışçı dış politika izleyeceği”, “uluslararası ilişkilerde hegemonya ve güç siyasetine karşı çıkacağı” vurgulandı.

İLİŞKİLER GELİŞECEK

Dış ilişkilerdeki misyon ve hedeflere yer verilen yasada, Çin’in, “büyük ülkelerle etkileşimi teşvik edeceği”, “komşu ülkelerle ilişkilerini dostluk, samimiyet, karşılıklı fayda ve kapsayıcılık ilkeleri doğrultusunda geliştireceği” ve “gelişmekte olan ülkelerle dayanışmayı güçlendireceği” belirtildi.

Yasada, Çin’in çok taraflılığı benimseyeceği ve küresel yönetim sisteminin reformu ve inşasına katılacağı, ayrıca “yüksek standartta” dışa açılmayı sürdüreceği, yabancı yatırımları ve dış ekonomik işbirliğini teşvik edeceği aktarıldı.

Çin’in tüm ülkelerin egemenliklerine saygı duyduğu vurgulanan yasada, dış yardım alan ülkelerin iç işlerine karışmayacağı, yardım için siyasi şart öne sürmeyeceği taahhüdüne yer verildi.

“ÖNEMLİ MİHENK TAŞI”

Çin’in en kıdemli diplomatı, ülkeyi yöneten Çin Komünist Partisinin (ÇKP) Merkezi Dış İlişkiler Komisyonu Ofisi Direktörü Vang Yi, partinin resmi yayın organı “Halkın Günlüğü” gazetesinde değerlendirme yazısı yayımladı.

Çin’in dış ilişkilerine yön veren genel politika, ilke ve sistemleri ilk kez temel bir yasada kayıt altına aldığına dikkati çeken Vang, “Bu, Çin’in dış ilişkilerde hukukun üstünlüğünü inşasında önemli bir mihenk taşı.” ifadesini kullandı.

Vang, yasanın, belirsiz ve öngörülemez etkenlerin arttığı bir dönemde Çin’in egemenliğini, güvenliğini ve kalkınma çıkarlarını koruma ihtiyacına karşılık vereceğini savundu.

Herhangi bir ülkenin adını anmadan, son dönemde yabancı hükümetlerin yatırımlara ve kısıtlayıcı tedbirlere sıkça başvurduğunu hatırlatan Vang, yeni yasanın Çin’in yabancı yaptırımlara ve müdahalelere karşı koyma hakkına zemin sağlayacağını vurguladı.

ABD’NİN ÇİN’E YATIRIMLARI

ABD, son yıllarda Çinli yetkililere, şirketlere ve şahıslara yönelik, ulusal güvenliğe tehdit, insan hakları ihlalleri, Rusya ile askeri bağlar ve sentetik afyon fetanil üretimiyle bağlantıları gibi gerekçelerle yaptırım kararları almıştı.

Washington, ayrıca ileri teknolojiler ve yarı iletkenlerin üretimi gibi alanlarda Çinli üreticilere ihracat kontrolleri ve kısıtlamalar getirmişti.

Çin söz konusu yaptırım ve tedbirleri kınarken, ABD’yi Çin’in kalkınmasını baskılamaya çalışmakla suçlamıştı.

Pekin yönetimi daha önce, 2021’de Yabancı Yaptırımlara Karşı Koyma Yasası’nı çıkarmış, bazı vakalarda bu yasaya dayanarak mukabil tedbirler açıklamıştı.