YDÜ ENGELLİ HAKLARI İZLEME KOMİTESİ KAMU ALANLARINDA ENGELSİZ TASARIM KONUSUNU DEĞERLENDİRDİ

Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü'nden verilen bilgiye göre, EHİK yönetim kurulu üyelerinden Mimarlık Fakültesi öğretim görevlisi Yüksek Mimar Ümran Duman engelsiz tasarım konu başlığına yönelik bilgilendirmeler yaparak, herkesin eşit haklara sahip olduğu bu toplumda, halkın ortak kullanımındaki açık, yarı açık ve kapalı kamusal mekânlarda, hizmetin öncelikli bireylerin kullanıcılar arasında olduğunu unutulmaması gerektiği vurguladı.

Kamusal mekânların tasarımı yapılırken herhangi bir grup için herhangi bir özel tasarım yapılmadan farklı fiziksel özelliklere ve/veya farklı engellere sahip grupların kullanımının sağlanmasına olanak tanıyan tasarımlar yapmayı amaçlamak gerektiğini belirten Ümran Duman, bu amaca yönelik tasarım yapıldığında engelli bireyleri toplumla bütünleştirmenin mümkün olduğunu belirtti.

Yüksek Mimar Ümran Duman; “Engellilerin kullanıcı kitlesi içerisine dâhil eden tasarımcılar ulaşım, dolaşım ve erişimi sağlamak için sadece engelliler için tasarımlarda kullanılmak üzere belirlenmiş yasa ve standartları kaynak olarak kullanmalı. Bu yasa ve standartlar birçok ülkede olduğu gibi gelişmeye devam eden Kuzey Kıbrıs’ın yasalarında da bulunmaktadır” dedi.

Binalar ve Yollarla İlgili Kuralların Belirlendiği Yasa 1946 Yılında Kabul Gördü…

Duman, binalar ve yollarla ilgili kuralların belirlenen yasanın, devletin kuruluşundan önce 1946 yılında kabul gördüğünü ve hâlen geçerli olduğunun altını çizerek,  Fasıl 96: yollar ve binalar düzenleme yasası olarak adlandırılan yasanın 2012 yılında Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği tarafından konsolide edildiğini, engelliler için düzenlemelerle ilgili madde bulunmayan Fasıl 96’ya 29 Kasım 2016 tarihli resmi gazetede ilan edilerek Madde 19 altında KKTC Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak bir tüzük eklendiği, eklenen madde dış ve iç mekân erişim standartlarının engelliler için de uygun hale getirilmesini içerdiğini vurguladı.

Herkesin Kullanımındaki Mekânları Engelliler de Eşit Bir Şekilde Kullanabilmesi İçin Tasarım Yapılmalı…

Kuzey Kıbrıs’ta herkesin kullanımındaki mekânları engelliler de eşit bir şekilde kullanabilmesinin sağlanması için bazı maddelerin kamusal mekân tasarımlarında sağlanması önemli olduğuna vurgu yapan Duman, maddeleri şu şekilde sıraladı: “Mekâna farklı yollardan ulaşım sağlanabilmesi kentsel tasarım dikkate alınarak ve/veya yakın çevre tasarımlarında kullanıcıya imkân tanınmalıdır. Toplu taşıma araçlarının duraklarına yakın mesafede olmasına veya özel araçlarla gelen farklı türden kullanıcıların araçlarını park etmesine imkân tanıyacak park yerlerinin olmasına dikkat edilmelidir.  Mekân giriş çıkışlarının herkesin eşit kullanımına uygun olması için merdiven ve rampa tasarımlarını bir arada kullanılması önerilir. Mekân içerisinde dolaşımın sağlanması için koridorlar, mekân içerisindeki birimlere giriş kapıları, merdivenler, asansörler ve rampalar gibi dolaşımda kullanılan yapı elemanları herkesin kullanımına uygun özelliklerde olmalıdır. Fonksiyonuna göre farklılık gösteren donatı elemanlarının (oturma mobilyaları, masalar, bankolar vb.) herkesin yaklaşım ve kullanımına uygun olmalı. Kentin bütününde olması gerektiği gibi mekânlara ulaşım, dolaşım ve erişimde görme yetisini kaybetmiş kullanıcıların da tasarımın kullanıcıları arasında olduğu unutulmamalıdır. Kullanıcılar arasında işitme engelli kullanıcıların da olduğu dikkate alınarak görsel uyarı ve bilgilendirmelerin olması gerekiyor.”