ŞEMPANZELER SEVDİKLERİNİN YARALARINI ÜZERİNE ‘BÖCEK BASARAK’ TEDAVİ EDİYORMUŞ

‘Current Biology’ adlı bilim dergisinde yayınlanan araştırma sonuçlarına göre şempanzeler sadece kendi yaralarına değil sevdiklerinin, akranlarının yaralarına da ‘böcek bastırarak’ iyileştirme yoluna gidiyor. Bu, şempanzelerin ve genel olarak hayvanların ‘diğerlerine yardım etme kabiliyeti’ndeki bilimsel tartışmaya katkı sundu.

Gabon’daki Loango Ulusal Park’ta 45 şempanzeyi ve bazı nesli tehlike altındaki türleri gözlemleyen araştırmacılar, 2019 yılında ‘Suzee’ adlı bir şempanzenin oğlunun yarasını iyileştirmek için havada uçan bir böceği yakaladığını, ağzına atıp ezerek yumuşattığını ve sonra da yaranın üzerine bastırdığına şahit oldu. Suzee aynı işlemi iki kez daha yaptı.

Araştırmacılar, 15 ay içinde aynı işlemi kendilerinde en az 19 kez uygulayan başka şempanzeler gördü. İki sefer de Suzee gibi ‘yakınları’nın yarasını saran şempanzelere şahit oldu.

‘Okul kitaplarına girebilir’

Araştırmayı yapan ekipten Almanya’daki Osnabrück Üniversitesi’nden biyolog Simone Pika, “Okula giden öğrenciler biyoloji kitaplarında hayvanların yapabileceği muhteşem şeyleri okurlar. Bu da kitaplara girecek bir şey bence” dedi.

Yaraların daha çok aynı veya farklı gruplardaki şempanzeler arasındaki ‘çatışma’dan kaynaklandığını söyleyen Pika, bu hayvanların çevredekilerden ilgi görmekten memnun olduğunu vurgulayarak, “Bir yaranın üzerine bir böcek bastırmak büyük güven ister. ‘Bunu yaparsan yaram iyileşir’i anlamış gibi görünüyorlar. Bu müthiş bir şey” ifadelerini kullandı.

Kullanılan böceği belirleyemediklerini söyleyen Pika, böcekte yaranın acısını dindiren antiinflamatuar madde olabileceğini ifade etti.

Kuş, fil, ayılar ve diğer hayvanlar kendilerini iyileştirmeye çalışırken gözlemlenmişti. Bunun yollarından biri bitki yemek. Ancak şempanzeleri sıradışı kılan şey sadece kendilerini değil başkalarını da tedavi etmesi.

Bazı bilim isanlarının hayvanlarda böyle bir yardımlaşmanın, toplum yanlısı bir davranışın olabileceğine şüpheli yaklaştığını belirten Pika şöyle konuştu: “Araştırmadaki örnekte şempanzelerin bir diğerinin yarasına böcek bastırmasında hiç bir kazançları yok. Neden yapsınlar o zaman? İnsanlarda toplum yanlısı davranış genelde empatiyle ilişkilendirilir. Şempanzelerde böyle olduğunu söylemek için daha geniş kapsamlı araştırma yapmaya değer.”