ÖKSÜRÜK SESİNDEN CORONA VİRÜS TESPİT SİSTEMİ GELİŞTİRİLDİ

Fırat Üniversitesi (FÜ) Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zülfü Genç öncülüğünde, yapay zeka tabanlı ‘ses ve öksürük’ ile corona virüs başta olmak üzere bir çok hastalığın teşhisi ile ilgili yazılım geliştirildi.

3 bin veri ile ses ve öksürük kayıtlarına göre kişinin corona virüs olup olmadığını saptadıklarını belirten Doç. Dr. Genç, başarı oranının ise yüzde 60 ila 80 arasında olduğunu kaydetti.

Proje, KOSGEB ve ilgili kurullar tarafından kabul edilerek desteklendi.

Proje ile belirli semptomları gösteren hastaların, giyilebilir sensörlerden alınan sinyalleri yapay zeka destekli yazılım ile işleyerek doktorların kullanabileceği karar destek sistemi oluşturma amacında olduklarını ifade eden Doç. Dr. Genç, yaygın semptomları ateş ve öksürük şeklinde olan corona virüs enfeksiyonunun verilerini bu yazılım ile işleyerek erken teşhis ve kesin tanıdan sonra hastanın uzaktan canlı takip sistemini proje kapsamında başarı ile gerçekleştirdiklerini belirtti.

Yazılımda öksürük sesinden hızlı corona virüs testi çalışmalarının devam ettiğini dile getiren Doç. Dr. Genç, ilk kez bu testin mobil uygulamaya eklendiğini ve yüzde 60 ila 80 arasında doğru sonuç alındığını vurguladı. Doç. Dr. Genç, projenin sağlık çalışanı ve hasta arasında güvenli bir veri iletişimi ve etkin takip sayesinde sağlıkta yerli, milli çözüm ile konfora ulaşılmasının yanı sıra bu entegrasyon sayesinde telefonda hızlı bir şekilde corona virüs testi alma olanağını ortaya çıkaracağını bildirdi.

16 AYLIK EMEĞİN SONUCUNDA ORTAYA ÇIKTI

Geliştirdikleri proje hakkında bilgi veren Doç. Dr. Zülfü Genç, "Projemiz ilgili kurullar tarafından kabul edilerek desteklenmiştir. Bu proje kapsamında yaklaşık 16 aylık bir süreç içerisinde sağlık sektöründe kullanılabilecek, giyilebilir sensörler ve yapay zeka destekli bir yazılım ve uygulama geliştirdik. Burada da onların prototiplerini görmektesiniz. Süreç içerisinde 4-5 tane farklı prototip üzerinde çalıştık ve nihai ürünü şuan kolumda. İki adet farklı yeni tasarım gerçekleştirdik” dedi.

VERİLER AKILLI BİLEKLİK ARACILIĞIYLA GÖNDERİLİYOR

Ürettikleri akıllı saat ve bileklik yardımıyla hastalıkların teşhisi ve tespit edilmiş hastalardan alınan verileri sağlık sistemine gönderebildiklerini ifade eden Doç. Dr. Genç, "Bu akıllı bileklik aracılığıyla veri gönderiyoruz. Belirli semptomları gösteren hastaların bu giyilebilir sensörlerden gelen sinyaller vasıtasıyla merkez servere kurulu olan yapay zeka destekli yazılım üzerinde bu veriler işlenerek hastaların hem teşhisi hem de takibini gerçekleştirebilmekteyiz" diye konuştu.

"TÜRKİYE'DE İLK OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ"

Yazılımdaki en önemli özelliğin ses ve öksürükle kişinin corona virüse yakalanıp yakalanmadığını büyük oranda tespit edebildiği olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Genç, “Yazılımda geldiğimiz en önemli noktalardan biri de corona virüs teşhisinin öksürükle tespitini gerçekleştiren yazılım üzerinde çalışmalarımız devam etmektedir.

Elimizdeki yaklaşık 3 bin tane veri ile herhangi bir kişiden almış olduğumuz ses ve öksürük kayıtlarına göre kişinin corona virüs olup olmadığına karar vermeye çalışıyoruz. Bizim devam ettirdiğimiz çalışmalarda yüzde 60 ila 80 arasında bir başarı elde ederek bir kişinin öksürük ve ses verisinden corona virüs olup olmadığını da saniyeler içerisinde tespit edebiliyoruz. Bunun Türkiye’de ilk olduğunu düşünüyoruz. Dünyada çok değişik çalışmalar yapıldığını biliyoruz, onları da yakından takip ediyoruz" dedi.

Şu an Diyarbakır ve Mardin’deki hastaların üzerinde de bu saatlerin bulunduğunu belirten Doç. Dr. Genç, "Onlar üzerinden veriler alıp onların anlık takiplerini gerçekleştirebiliyoruz. Bu yazılım sistemi sayesinde hastanın anlık verilerini doktoru ve onun bağlı olduğu tüm sağlık birimlerindeki kişiler hatta Sağlık Bakanı da bu verileri görebilme şansına sahip olabilecek. 

İlk etapta bine yakında saati üretip hastalarımıza vererek yazılım sistemimizi güçlendirmeyi düşünüyoruz" diye konuştu.