NATO ZİRVESİ MADRİD'DE BAŞLIYOR
Soğuk Savaş'ın bitiminden bu yana en büyük krizlerden biriyle karşı karşıya olan NATO liderleri, tarihi bir zirve için İspanya'nın başkenti Madrid'de bir araya geliyor.
28 Haziran 2022 Salı 11:05
Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'yı işgale başlaması sonrası değişen jeopolitik dengeler ve tehdit algısı, bugün başlayacak ve 3 gün sürecek zirvenin odağında olacak.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 2019'da, "beyin ölümü" teşhisi koyduğu NATO, Rusya'nın işgali sonrası hayati belirtilerini artırmış görünüyor.
Bu canlanma göstergelerinin başında, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in hafta başında açıkladığı, Mukabele Gücü'nde dönüşüm yaparak hızlı müdahaleye hazır durumdaki asker sayısını 40 binden 300 bine çıkarma planı geliyor.
Halen 30 ülkenin üye olduğu NATO'nun genişlemesi de gündemde.
Zirvede öne çıkması beklenen ana başlıklar özetle şöyle:
'Demokrasi ile otoriterlik arasındaki rekabet'
NATO'nun uluslararası güvenlik açısından başlıca tehdit unsurlarını ve bunları ele alma yöntemlerini belirlediği Stratejik Konsept Belgesi yenilenecek.
NATO'nun son Stratejik Konsept Belgesi 2010'da kabul edilmişti. 2010'da hazırlanan belgede Rusya ile "gerçek bir stratejik ortaklık" isteğinden söz ediliyor ve "NATO-Rusya iş birliği, ortak bir barış, istikrar ve güvenlik alanı yaratmaya katkıda bulunduğu için stratejik öneme sahiptir" deniliyordu. Ayrıca ittifakı oluşturan bölgede konvansiyonel bir saldırı tehdidinin düşük olduğu belirtiliyordu.
O tarihten bu yana yaşanan değişimlerin büyüklüğü 2022 Stratejik Konsept Belgesi'ne yansıyacak. Ukrayna'nın işgali sonrası NATO liderlerinin bu kez Rusya'yı güvenliğe en büyük ve doğrudan tehdit olarak kayıtlara geçirmesi bekleniyor.
Ayrıca Çin'in "çıkarlar, güvenlik ve değerler açısından" yarattığı endişeler ilk kez NATO'nun Stratejik Konsept Belgesi'ne girecek.
Asya-Pasifik bölgesinde değişen güvenlik kaygılarını yansıtır biçimde, Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Günay Kore de zirveye katılacak.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, zirvenin başlıca gündem maddeleri arasında "demokrasi ile otoriterlik arasında artan rekabet" ve "Moskova ve Pekin'in kurallara dayalı uluslararası düzene karşı çıkmasını" da sayıyor.
İklim değişikliği, terörizm, siber güvenlik ve uzay alanında yaşanan gelişmeler de Konsept Belgesi'ne dahil edilecek.
İsveç ile Finlandiya'nın üyelik başvurusu ve Türkiye'nin itirazları
Ukrayna'yı işgale başlaması sonrası Rusya'yla 1300 km'lik bir sınır hattına sahip olan Finlandiya ve komşusu İsveç, tarafsızlık politikasına son vererek NATO'ya katılma kararı aldı.
NATO'nun 5. Maddesi'nde öngörülen kolektif savunma ilkesinden yararlanma isteğiyle Mayıs ayında resmen üyelik başvurusu yapan iki ülkenin üyelik sürecinin hızla ilerletilmesi ve Madrid zirvesinde nihayete erdirilmesi beklentisi vardı. Ancak bu beklenti Türkiye'den gelen itiraz ve taleplerle sekteye uğradı.
Türkiye, NATO'nun açık kapı politikasına prensipte desteğini sürdürse de İsveç ve Finlandiya'nın üyeliklerine özellikle PKK ve YPG'ye destek verdikleri gerekçesiyle karşı çıkıyor.
Türkiye'nin itirazlarını NATO Zirvesi öncesi giderme amaçlı çok sayıda görüşme yapılsa da, görüşmeler şu ana kadar sonuç vermedi.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, zirve öncesi yaptığı hemen her konuşmada Türkiye'nin güvenlik endişelerini önemsedikleri mesajını vermeye gayret etti. Norveçli Stoltenberg'in İngilizce yaptığı konuşmalarda "Turkey" yerine "Türkiye" demeye gayret etmesini de, Türkiye'nin hassasiyetlerine duyarlı olduğunu gösterme niyeti olarak yorumlamak mümkün.
Öte yandan Türkiye'nin itirazının NATO'nun birlik içinde bir görüntü sergilemesini engellediği gerekçesiyle eleştiriler de geliyor. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken de hafta sonunda Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile yaptığı görüşmede "Madrid Zirvesi öncesinde NATO'nun birlik içinde olmasının önemini" vurguladı.
Ukrayna'ya destek
Zirvede Ukrayna'ya desteğin güçlendirilmesi de görüşülecek ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, NATO liderlerine hitaben bir konuşma yapacak.
Genel Sekreter Stoltenberg, Ukrayna'ya desteği artırmayı "acil bir ihtiyaç" olarak tanımladı ve zirvede "kapsamlı bir yardım paketinin" kabul edileceğini söyledi.
Bu pakete, Ukrayna'nın Sovyet döneminden kalma askeri teçhizatından, "savunma ve güvenlik" kapasitesini güçlendirecek NATO teçhizatına geçiş unsurlarının da dahil olması bekleniyor.
Ancak bazı üyelerin, NATO'nun savaşa müdahil bir taraf gibi algılanmasından kaçınılması amacıyla bu desteğin sınırlı tutulmasını savunduğu belirtiliyor.
Savunma harcamaları
Madrid'de ele alınacak bir diğer başlık da üye ülkelerin savunma harcamaları. NATO üyelerinin 2014'te verdikleri, GSYİH'larının yüzde 2'sini savunma harcamalarına ayırma vaadini yinelemeleri bekleniyor.
NATO'dan zirve öncesi yapılan açıklamaya göre halen 9 ittifak üyesi yüzde 2 hedefine ulaşmış ya da bu hedefi geçmiş durumda; 19'u ise 2024'e kadar bu hedefi tutturma yönünde planlara sahip.
Stoltenberg, bu yüzde 2'lik savunma harcamasının "tavan değil taban" değer olduğunu söylüyor.
Doğu sınırında savunma güçlendirilecek
NATO, Mukabele Gücü'nün 40 bin askerden 300 bine çıkarılması planını "savunma güçlendirici" bir adım olarak niteliyor.
Genel Sekreter Stoltenberg, Pazartesi günü yaptığı basın toplantısında bu planı, "Zirvede ileri savunmamızı güçlendireceğiz. İttifak'ın doğu kısmındaki muharebe gruplarımızı tugay seviyelerine çıkaracağız. NATO Mukabele Gücü'nü dönüştüreceğiz ve yüksek hazırlıklı kuvvetlerimizin sayısını 300 binin üzerine çıkaracağız" diye açıkladı.
NATO kaynakları, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhakından önce doğu sınırındaki üye ülkelerde konuşlu yabancı asker bulundurulmadığını vurguluyor.
NATO 2014 sonrasında ilk olarak Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya'da çok uluslu taburlar oluşturdu. Şubat 2022'deki Ukrayna işgali sonrası ise Bulgaristan, Macaristan, Romanya ve Slovakya'da da muharebe grupları oluşturulması kararı alındı.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, ittifakın doğu sınırındaki üyelerde muharebe gruplarının tugay seviyesine çıkarılacağını söylediği açıklamasında şöyle devam etti:
"Bu birlikler, bulundukları ülkenin savunma güçleriyle birlikte tatbikat yapacak. Yerel araziye, tesislere aşina olacaklar. Böylece herhangi bir acil duruma kolayca ve hızlı bir şekilde müdahale edebilecekler.
"Bu, Soğuk Savaş'tan bu yana kolektif caydırıcılık ve savunmamızın en büyük revizyonunu teşkil ediyor."
- DAÜ Mimarlık Fakültesi'nin 11. Uluslararası Tasarım Haftası "Simbiyoz" Temasıyla BaşladıDoğu Akdeniz Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, "Simbiyoz" teması altında düzenlenen 11. Uluslararası Tasarım Haftası'nı başlattı. Etkinlik, mimarlık dünyasının önemli isimlerini ağırlayacak atölye çalışmaları ve söyleşilerle dolu bir program sunuyor07 Mayıs 2024 Salı 23:10DAÜ - DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
- Türk ve Japon Bilim İnsanları Beyin ve Bilinç Araştırmalarında İş Birliği YapacakYakın Doğu Üniversitesi ve Japonya merkezli Asian Forum on Chronobiology, beyin ve bilinç konularında ortak bilimsel araştırmalar için iş birliği protokolü imzaladı07 Mayıs 2024 Salı 22:07YDÜ - YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ
- Akciğerini çantasında taşıyorNadir görülen bir yüksek tansiyon türü olan "pulmoner hipertansiyon" hastası 60 yaşındaki Aykut İnciler, akciğerinin fonksiyonlarını yerine getirememesi sonucu 3 yıldır çantasında taşıdığı yapay akciğer cihazıyla hayatını sürdürüyor.07 Mayıs 2024 Salı 21:04KIBRIS
- Türkiye merkezli yapay zeka firmalarının sayısında büyük artışTürkiye merkezli yapay zeka ürünleri geliştiren firmaların sayısı bu yıl itibarıyla 1195'e yükseldi.07 Mayıs 2024 Salı 20:02TÜRKİYE
- İddia: Netanyahu gizli mektupla Hamas için Katar'dan para istediİsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun 2018 yılında, Katar'dan Hamas için para istediği, 'teröre fon sağlama' olarak değerlendirilmeyeceği yönünde garanti verdiği öne sürüldü.07 Mayıs 2024 Salı 19:01ORTADOĞU
- Putin yemin ederek beşinci kez Rusya Devlet Başkanı olduVladimir Putin, Kremlin Sarayı'nda düzenlenen törende yemin ederek beşinci kez Rusya Federasyonu Devlet Başkanlığı görevine resmen başladı.07 Mayıs 2024 Salı 18:08ASYA
- DAÜ ile EC English Dil Kursları İş Birliği Protokolü İmzaladı: Öğrencilere Yaz Tatili İngilizce FırsatıDAÜ ve EC English İş Birliği: Yaz Tatili Boyunca Öğrencilere İngilizce Geliştirme İmkanı07 Mayıs 2024 Salı 15:57DAÜ - DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
- LTB Başkanı Harmancı, İBB Başkanı İmamoğlu ile bir araya geldiLefkoşa Türk Belediyesi Başkanı Mehmet Harmancı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu ile görüştü.07 Mayıs 2024 Salı 15:53KIBRIS
- Açlık sınırını 23 bin 559 TL !Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS) 30 Nisan 2024 tarihi itibariyle 4 kişilik bir ailenin açlık sınırının 23 bin 559 TL olduğunu açıkladı.07 Mayıs 2024 Salı 15:31KIBRIS
- KTEZO'dan ilan: Küçükbaş hayvanı bulunan üreticiler, bizimle iletişime geçsinKTEZO ve Kasaplar Birliği, kasapların hayvan bulamaması gerekçesiyle küçükbaş hayvanı olan üreticilere +903922258235 numaralı telefondan iletişime geçme çağrıda bulundu.07 Mayıs 2024 Salı 15:02KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.