KIBRISLI TÜRKLERİNE DUYULAN GÜVENSİZLİK

DSİ BASKISI

UBP hükümeti döneminde gerekli hiçbir araştırma ve planlama yapılmadan imzalanan ve son günlerde suyun yönetimi konusunda Türkiye’nin özel bir şirketin idaresine verilmesi talebini olumsuz karşılayan hükümet, yapılan karşılıklı görüşmeler sonrasında şimdi de, Türkiye’den suyun yönetiminin Türkiye Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yapılması konusunda baskı görmeye başladı.

“SİZ HEBA EDERSİNİZ” İMASI

Su Projesi konusunda açıklamalarda bulunan Türkiye Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, suyun yönetimi konusunda hükümetle mutabakata varamadıkları belirterek, Türkiye’nin proje için büyük masraf yaptığını ve bu yüzden heba edilmemesi gerektiğini söyledi. Proje yönetiminin tecrübe gerektirdiğini iddia eden Eroğlu, Başbakan Kalyoncu ile ilerleyen günlerde Türkiye’de gerçekleşecek toplantıda suyun yönetimi konusunda net bir karar alacaklarını ifade etti

Türkiye’den ülkemize denizaltına döşenen borularla getirilen ve “Asrın Projesi” olarak lanse edilen su projesi konusunda KTC hükümeti ile Türkiye arasında mutabakata varılamadı. Dün konuyla ilgili olarak açıklama yapan Türkiye Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun geçtiğimiz günlerde adamıza yaptığı ziyarette, suyun Türkiye Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından yönetilmesi konusunda hükümete bir teklifte bulunduklarını fakat bu konuda tam bir mutabakata varılamadığını açıkladı.

UBP hükümeti döneminde imzalanan su projesi protokolünde, suyun yönetiminin özel bir şirket tarafından yönetilmesi teklifine “evet” denmesi, bugün suyun yönetimi konusunda yaşanan tartışmaların ana nedenini oluşturuyor. Bir ülke içerisinde yer alan su ve yer altı kaynaklarının başka bir ülke veya özel şirket tarafından yönetilmesinin, anayasa’ya aykırı olduğundan habersiz imzalanan su projesinde Türkiye ve KKTC hükümetleri bu önemli sorunu nasıl çözecekleri konusunda görüşmelerini sürdürüyor.

Yoğun bir şekilde devam eden Kıbrıs’ta çözüm çabalarına da uluslararası hukuk bağlamında ters düşen suyun Türkiye devlet kurumları tarafından yönetilmesi teklifi, bir yandan Kıbrıslı Türklere duyulan güvensizliği gözler önüne sererken, diğer yandan KKTC’nin varlığını ortadan kaldıran bir başka yapısal örnek olarak karşımıza çıkıyor.

Türkiye Orman ve Su İşleri Veysel Eroğlu’nun konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Kalyoncu hükümetinin Türkiye’nin yaptığı teklife olumsuz cevap verdiği anlaşılırken, suyun yönetimi konusundaki nihai kararın önümüzdeki hafta Başbakan Kalyoncu’nun Türkiye’ye yapması beklenen ziyarette verilmesi bekleniyor. Başbakan Kalyoncu’nun suyun yönetimi konusunda Türkiye’de Kıbrıslı Türklere ve kurumlarına karşı duyulan güvensizliği nasıl aşmaya çalışacağı merak edilirken, iki taraf arasında bulunması beklenen ara formül arayışlarının Kıbrıslı Türklerin kimliğini ve haklarını ezmeyecek tarzda olması ümit ediliyor.

VEYSEL EROĞLU: “BİR NOKTADA TECRÜBE, DOLAYISIYLA BİZİM YAPMAMIZ UYGUN OLUR DİYE DÜŞÜNDÜK”

Türkiye Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Başkan Ömer Kalyoncu’nun yaklaşık bir hafta sonra Türkiye’ye gideceğini ve su yönetimi konusunun bu görüşmeden sonra netleşeceğini kaydett,

"Asrın Projesi" olarak nitelendirilen KKTC Su Temin Projesi kapsamında Kıbrıs'a su verildiğini anımsatan Eroğlu, Geçitköy Barajı'nda birtakım tesis çalışmalarının yapıldığını belirtti.

Bakan Eroğlu, suyun kesilmesinin söz konusu olmadığını, su sızdırmazlığının kontrol edildiğini ve şu anda Alaköprü Barajı'ndan deniz altındaki boru hatları ile suyun verildiğini söyledi.

“KKTC’DEKİ YETKİLİLERLE TAM BİR MUTABAKATA VARILAMADI”

KKTC'deki yetkililerle suyun işletimi konusunda tam bir mutabakata varılamadığını belirten Eroğlu, şunları kaydetti:

"Sayın Başbakanımız Ahmet Davutoğlu ile birlikte KKTC'ye ilk ziyareti yaptık. Bu gelenek haline geldi, güven oylamasından sonra hemen ilk ziyareti Kıbrıs'a yapıyorduk. Dolayısıyla bu çerçevede yetkililere, 'Bunun işletmesi fevkalade zor, tecrübe istiyor. Bunu, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü belli bir süre işletsin, oradaki yatırımları da yapsın sistemi oturtsun' şeklinde bir teklifimiz oldu."

“GÖRÜŞME BİR HAFTA SONRA YAPILACAK…KALYONCU TÜRKİYE’YE GELECEK”

Başbakan Ömer Kalyoncu'nun yaklaşık bir hafta sonra Türkiye'ye geleceğini bildiren Bakan Eroğlu, suyun yönetimi konusunun, yapılacak görüşmede netleştirileceğini kaydetti.

Bakan Eroğlu, konuşmasına şöyle devam etti:

"Bu proje, Kıbrıs'a hayat verecek olan 'Asrın Projesi'dir, bunun orada çok iyi şekilde işletilmesi gerekir, yani heba edilmemesi gerekir. Büyük masraf yaptık, 1.6 milyar lira masraf yapıldı. Bir noktada tecrübe, dolayısıyla bizim yapmamız uygun olur diye düşündük ve Kıbrıs'a böyle güzel bir faaliyet yapma sözünü de verdik. Önümüzdeki hafta Türkiye'ye gelmeyi ve bu meseleyi müzakere etme sözü verdi. İnşallah geldiği zaman görüşeceğiz."

“KULLANILAN ATIK SU, YER ALTI SUYUNU BESLEYECEK”

Kıbrıs'a giden suyun kullanıldıktan sonra denize akıtıldığını vurgulayan Eroğlu, "Daha önce denize geri akıyordu. Arkadaşlara talimat verdim, 'Bunu denize akıtmayın, yer altı suyunu beslemek için kullanın' dedim. Kıbrıs'taki işletmeye karar verilinceye kadar en azından, 'giden su denize boşa akmasın' diye talimat verdik" dedi.

Eroğlu, kullanılan atık suyun, yer altı suyunu beslemesi için ovalara verileceğini ifade ederek, "Çünkü orada tuzlanma var, aynı zamanda tuzlanmayı önlemek için yer altı suyu seviyesinin mutlaka yükseltilmesi gerekiyor. Yer altı suyu seviyesi denizden çok aşağı düşerse deniz suyu araziye giriyor. Bunun için su seviyesinin yükseltilmesi gerekir. Öyle bir uygulama şu anda yapıyoruz" bilgisini verdi.

MAĞUSA BÖLGESİ’NDEKİ SAĞ PARTİ BELEDİYELERİ “ÇARK” ETTİ

Gazimağusa bölgesindeki 4 belediye, belediyelerin suyun yönetimi ile ilgili konunun dışında olduklarını, sorununun KKTC ve Türkiye hükümetleri arasında yapılacak protokolle çözülmesi gerektiğini belirtti

Gazimağusa, Beyarmudu, Paşaköy ve Vadili Belediye Başkanları konuyla ilgili basın toplantısı düzenleyerek, gerekmesi halinde BESKİ’den ayrılabileceklerini ifade ettiler.

ARTER

Gazimağusa Belediyesi’nden yapılan açıklamaya göre basın toplantısında konuşan Gazimağusa Belediye Başkanı İsmail Arter, Türkiye’den gelen suyun nasıl yönetileceği ve nasıl dağıtılacağı konusunda net bir sonucun ortaya çıkmadığını, hükümetler arasında da sıkıntı olduğunu belirtti.

Türkiye’den KKTC’ye gelen suyun sevincini yaşamak gerekirken, suyun nasıl yönetileceğinin sıkıntısını yaşadıklarını belirten Arter, bu konunun çok önceden sonuçlanması gerektiğini söyledi.

Gazimağusa Belediye Başkanı İsmail Arter, konunun projenin başladığı gün konuşulması ve protokolle belirlenmesi gerektiğini, gelinen noktada belediye başkanlarının sıkıntıya neden olduğu izlenimi yaratıldığını, ülkedeki yasaların belediyelere verdiği yetki ve sorumluluklar olduğunu ifade etti.

Arter, Türkiye ve KKTC hükümetleri arasında yapılacak anlaşmalarla tablonun ortaya çıkacağını, “birileri ister birileri istemez” diye bir tartışma yapılmasının doğru olmadığını belirtti.

Arter, belediyeleri ilgilendiren bir durum olmasına rağmen ilgili yasalar hazırlanırken belediye başkanlarının olayın içinde olmadığını, işin içinde belediyelerin de olması gerektiğini söyledi.

BESKİ konusuyla ilgili “belediyelerin şirketi neden olmasın” dendiğini ifade eden Arter, BESKİ’nin diğer faaliyetlerde de bulunmasını önerdiklerini söyledi.

Arter, Su Kurumu Yasası’na da değinerek, “yasanın bir yerlerde hazırlanıp Belediyeler Birliği’nde önlerine geldiğini, belediyelerin bu konuda da dışarıda bırakıldıklarını, yasanın hayata geçebilecek bir yasa olmadığını” savundu.

İsmail Arter, BESKİ’nin belediye meclislerinden onay alınıp kurulan bir şirket olduğunu, suyun barajdan belediyelerin depolarına ve evlere kadar ulaşmasının teknik altyapı gerektirdiğini, mali altyapı ve yasaların da olması gerektiğini ifade ederek, istifa noktasına sürükleneceklerse yapacak bir şeyin olmadığını, BESKİ’den ayrılma konusunun da gündemde olduğunu söyledi.

EDİP

Beyarmudu Belediye Başkanı İlker Edip, bugüne kadar 3 hükümet döneminde Türkiye ile protokoller imzalandığını, hükümetin protokollere uymasının görevi olduğunu, Türkiye hükümetinin fedakarlıkla suyu getirdiğini, su yönetimiyle ilgili yasaları çıkarmanın da hükümetin görevi olduğunu ifade etti.

Edip, dünyada özelleştirmede sıkıntı yaşanmadığını, BESKİ’nin de açılacak ihaleye katılabileceğini, Beyarmudu Belediyesi’nin depodan evlere kadar olan yükümlülüğünü yerine getirdiğini ve tahsilat oranının iyi olduğunu söyledi.

Edip, BESKİ konusunu tartışacaklarını ve gerekirse ayrılma durumu olabileceğini ifade etti.

TÜLÜCÜ

Paşaköy Belediye Başkanı Habil Tülücü de, BESKİ konusuyla ilgili ortada 655 milyon TL’lik bir yatırım olduğunu, borçlanma konusunu halka nasıl anlatacaklarını düşündüklerini söyledi.

Tülücü, yasaları yapması gerekenin Meclis olduğunu, eğer suyu belediyelere veren su kurumunda eksiklik varsa bunun hükümet tarafından düzeltilmesi gerektiğini, BESKİ ile ilgili konuyu konuşup bir karar vereceklerini kaydetti.

ADAHAN

Vadili Belediye Başkanı Mehmet Adahan ise su yönetimi ile ilgili toplantı yapacaklarını, güvensizlik ortamda BESKİ’den ayrılmayı da düşündüğünü söyledi.

“Nüfusu 6 binden az belediyelerden 2.7 milyon TL parayı götürerek bugün hem Belediyeler Birliği’ni hem de BESKİ olayını şu andaki mevcut yapı ve yönetim tartışılır bir noktaya taşımıştır” diyen Adahan, yap-işlet-devret modeliyle su sorununun çözülebileceğini kaydetti.