‘KATİL’ HAVA KİRLİLİĞİ: MİLYARLARCA İNSANIN HAYATINI ALTI YIL KISALTIYOR

Yeni bir rapora göre hava kirliliği milyarlarca insanın hayatını altı yıla kadar kısaltıyor. Bu nedenle hava kirliliği, sigaradan, araba kazalarından veya HIV/AIDS’ten daha çok ‘katil’ olarak tanımlanıyor.

Araştırmacılara göre hava kirliliğinde başlıca suçlu kömür yakılması. Hindistan’da bu nedenle bir vatandaş ortalama altı yıl daha erken ölüyor. Çin son yedi yılda hava kirliğini nispeten azalttı ancak orada da hava kirliliği insanların ömrünü 2,6 yıl azaltıyor.

Guardian’dan Damian Carrington’ın haberine göre, fosil yakıtlar sadece hava kirliliğine değil aynı zamanda iklim krizine de neden oluyor. Ancak bunun önüne etkili bir şekilde geçebilmenin yolu, ulusların kendi sınırları içinde kirli havayı engelleme adına atacakları adımlar.

‘Hava kirliliği insan sağlığına en büyük tehdit’

Chicago Üniversitesi’nden Prof Michael Greenstone ve meslektaşları hava kirliliğinin seviyelerini ve yaşama olan etkisini ele alan Hava Kalitesi Yaşam İndeksi’ni (AQLI) geliştirdi.

Greenstone çalışmayla ilgili şöyle dedi: “Hava kirliliği, gezegendeki insan sağlığına yönelik en büyük dış tehdittir ve bu, geniş çapta kabul edilmiyor.”

17 milyar kayıp yıl

Greenstone ayrıca ortalama bir dünya vatandaşının bugünkü hava kirliliği seviyeleriyle 2,2 yıl daha erken hayatını kaybettiğini ve hiçbir şey değişmezse bunun 17 milyar kayıp yıl anlamına geldiğini söyledi: “Gezegende insanların 17 milyar yıllık yaşamını kaybetmesine neden olan başka neler var?”

Daha temiz enerjiye geçmenin mümkün olduğunu belirten Greenstone şöyle devam etti: “En çarpıcı şey, hükümet ve [toplumsal] normların bir kombinasyonunun, insanların gerçekten daha kısa ve daha çok hasta bir şekilde hayat yaşamasına izin vermeyi seçen büyük ülkelerin olmasıdır.”

Çin , 2013 yılında ‘kirliliğe karşı savaş’ başlattı ve seviyeleri %29 oranında azalttı. Bilim insanları, kesintilerin devam ettiği varsayıldığında, bu, yaşamları ortalama 1,5 yıl daha uzatıyor.

Sağlık fiyatları da dahil olsaydı kömür tercih edilmezdi

Greenstone’a göre, dünyanın birçok yerinde sorunun ana kaynağı kömür: “Bunun (sağlık) maliyetleri fiyatlara gömülü olsaydı, kömür dünyanın hemen hemen tüm bölgelerinde rekabet edemezdi.”

Fosil gaz, kömürden önemli ölçüde daha az kirleticidir ve Japonya, haziran ayında , benzin santralleri de dahil olmak üzere , güneydoğu Asya’daki enerji karbonsuzlaştırma projelerine 10 milyar dolar yardım teklifinde bulunacağını söyledi .

Ancak gaz yakma hala küresel ısınmayı tetikliyor ve Birleşmiş Milletler (BM) eski iklim şefi Christiana Figueres pazar günü şunları söylemişti: “Açık olalım, gaz kömüre bir alternatif değil ve bir geçiş yakıtı da değil. 2050 yılına kadar karbon nötrlüğüne ulaşılacaksa, yeni gaz yatırımları derhal durdurulmalıdır.”

AQLI raporu, kalp ve akciğer sorunlarının erken ölümlerinin en büyük kaynağı olduğunu belirterek burada kirli hava etkenine dikkat çekti. Araştırma, daha az hava kirliliği olan yerlerdeki ölüm oranlarıyla daha fazla hava kirliliği olan yerlerdeki ölüm oranlarının karşılaştırılmasıyla yapıldı. Analiz, küçük partikül kirliliğine dayanmaktadır, ancak bunların tümü aynı yerlerde yüksek olma eğiliminde olduğundan, diğer hava kirleticilerinin etkilerini içermesi muhtemel. Dünya çapındaki hava kirliliği tahminleri, 3,7 mil çözünürlükteki uydu verilerinden elde edildi.