DİŞİ, ERKEK VE BİSEKSÜEL: ÜÇ FARKLI CİNSİYETE SAHİP TATLI SU YOSUNU TÜRÜ KEŞFEDİLDİ

Bilim insanları, Japonya'daki göllerden toplanan bir tatlı su yosunu türünün, çiftler halinde üreyen üç farklı cinsiyete sahip olacak şekilde evrimleştiğini ortaya çıkardı. Pleodornia starri adı verilen tür, Tokyo Üniversitesi tarafından keşfedildi ve üç cinsiyete sahip ilk alg türü olarak kayıtlara geçti. Araştırmacılar, üç cinsiyetin erkek, dişi ve biseksüel olduğunu açıkladı. Üçüncü cinsiyetin, tek bir genotipte hem erkek hem de dişi cinsiyet hücreleri üretebildiği belirtildi.

Japonya'da bulunan Tokyo Üniversitesi'nden araştırmacılar, dişi erkek ve biseksüel olmak üzere üç farklı cinsiyette üyelere sahip bir tatlı su yosunu (alg) türü keşfetti. 

Ekip, "Pleodornia starri" olarak adlandırılan bu alglerin bir hermafroditten (hem erkek hem de dişi üreme organı bulunduran canlı) farklı olduğunu, çünkü seks hücrelerini normal bir gen ekspresyonu (DNA dizisi olan genlerin, fonksiyonel protein yapılarına dönüşmesi süreci için kullanılan bir terim) altında geliştirdiğini açıkladı.

Hem erkek hem de dişi cinsiyet hücrelerini üretebilen hermafroditik bireyler ise genelde olağandışı gen ekspresyonuna sahip oluyorlar.

Yosun örneklerini toplayan Tokyo Üniversitesi'nden Doç.Dr. Hisayoshi Nozaki, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Üç cinsiyetli bir tür bulmak çok nadir görünüyor, ancak doğal koşullarda, o kadar nadir olmayabileceğini düşünüyorum” dedi.

Bununla birlikte, Wiley Online Library adlı bilimsel platformda yayımlanan çalışma kapsamında Nozaki ve meslektaşları, 2006'dan 2010'a kadar Sagami Nehri, Sagami Gölü ve Tsukui Gölü boyunca yer alan baraj göllerinden alg örnekleri topladı ve farklı cinsiyetlerin ilk olarak nasıl evrimleştiğini umarak anlamak için örnekleri analiz etti.

Araştırmacılar, ilk olarak 2006 yılında P. starrii'de erkeğe özgü bir geni tanımladı ve buna Japonca 'erkeksi' anlamına gelen OTOKOGI adını verdi. Dört yıl sonra, ekip alglerde bir grup dişi gen buldu ve ona HIBOTAN adı verildi.

Bir başka genetik analiz ve kapsamlı çiftleşme denemeler ise P. starri'nin diğer iki cinsiyetten uzak duran biseksüel faktör genini ortaya çıkardı.

Çalışmanın yazarları, "Genetik olarak biseksüel P. starrii'deki hücreler hem OTOKOGI hem de biseksüel faktör genlerine sahiptir, ancak diğer P. starrii kolonileriyle eşeyli olarak çoğaldıklarında normal erkek veya dişi koloniler üretebilirler. Genetik olarak erkek P. starrii, yalnızca OTOKOGI erkek tipi genine sahiptir ve genetik olarak dişi, yalnızca dişi tipi HIBOTAN genlerine veya hem HIBOTAN hem de biseksüel faktör genlerine sahip olabilir' diye yazdı.

Öte yandan, genleri daha detaylı anlamak için daha fazla deney gerekiyor, ancak bilim insanları biseksüel genfaktörünün sadece 'erkeksi' OTOKOGI varlığında aktif olduğuna inanıyor.

Nozaki, "Bu bulgu, arazi tgezilerine çıkma konusundaki çok uzun süreli deneyimimiz ve alg yetiştirme uygulamamız nedeniyle mümkün oldu. Devam eden, uzun vadeli çalışmalar, doğal dünyadaki türlerin gerçek doğasını ortaya çıkarmak için çok önemli” diye konuştu.