DAÜ KENT-AG’DEN 31 EKİM DÜNYA KENTLER GÜNÜ MESAJI

Doğu Akdeniz ÜniversitesiKentsel Araştırma ve Geliştirme Merkezi (DAÜ KENT-AG) Başkanı Prof. Dr. Şebnem Hoşkara, 31 Ekim Dünya Kentler Günü’ne ilişkin “31 Ekim Dünya Kentler Günü: Topluluklarımıza ve Kentlerimize Değer Vermek” başlıklı bir mesaj yayınladı. Prof. Dr. Hoşkara, mesajda şu ifadelere yer verdi:

“31 Ekim tarihi, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun 68/239 sayılı kararıyla Dünya Kentler Günü olarak belirlenmiştir. BM’in belirlediği şekliyle Dünya Kentler Günü’nün, uluslararası toplumun küresel kentleşmeye olan ilgisini büyük ölçüde teşvik etmesi, fırsatları karşılama ve kentleşmenin zorluklarını ele alma konusunda ülkeler arasında işbirliğini ilerletmesi ve dünya çapında sürdürülebilir kentsel kalkınmaya katkıda bulunması beklenmektedir. Dünya Kentler Günü’nün 2020 yılı teması Topluluklarımıza ve Kentlerimize Değer Vermek olarak belirlenmiştir. 

COVID-19 Etkisi

BMtarafından da ifade edildiği gibi, COVID-19'un etkisi, dünya çapında kentsel yaşamı yeniden şekillendirmektedir. Dünyanın çeşitli yerlerinde, yerel topluluklar, insanları güvende tutmaya ve bazı ekonomik faaliyetleri sürdürmeye katkıda bulunmada kilit bir rol oynamaya başlamışlardır. Kuramsal olarak ‘topluluk değeri’ kavramı, yerel gönüllülük ve kendi mahallelerinde örgütlenen insanlar ile yoksulluğa, sistematik ayrımcılığa ve ırkçılığa meydan okuyan sosyal hareketleri kapsamaktadır. Pandemi dönemi boyunca, kentsel alanlardaki bireysel haneler evde çalışma ve eğitim için elverişli ortamlar sağlarken, gayri resmi yerleşimlerde ve özellikle gecekondu mahallelerinde topluluklar da, sosyal ve ekonomik yaşama önemli katkılarda bulunmak için çaba göstermişlerdir.

“Topluluklarımızın Geleceğini Kentlerin Kalbine Yerleştirelim”

BM İnsan Yerleşimleri Programı (UN-HABITAT)’ın en son Dünya Kentleri Raporu, sürdürülebilir kentleri teşvik etmek için karar mekanizmalarına, yerel topluluklar da dahil olmak üzere tüm paydaşları dahil eden kentlerin önemine ve faydasına dikkat çekmektedir. Bu bağlamda BM Genel Sekreteri António Guterres de, kentlerin ve toplulukların COVID-19’a karşı müdahalede ön saflarda yer aldığını belirterek,  ancak bu bilinçle, toplu olarak, hep birlikte, herkes için gerçekten sürdürülebilir kentler yaratabileceğimizi vurgulamıştır. Guterres’in konuyla ilgili doğrudan ifadesi bu bağlamda çok çarpıcıdır: “Kentsel topluluklar politika ve karar alma ile meşgul olduğunda ve finansal kaynaklarla güçlendirildiğinde, sonuçlar daha kapsayıcı ve dayanıklıdır. Topluluklarımızı geleceğin kentlerinin kalbine yerleştirelim.”

Bu bakış açısından bakıldığında anlaşılması gereken, çağdaş toplumlar ve sürdürülebilir, yaşanabilir kentler yaratmak için, politika yapıcıların, merkezi ve yerel yönetimlerin, geleceğin kentlerini birlikte tasarlamak adına kentsel planlama, tasarım, uygulama ve izleme süreçlerine, sistematik ve stratejik bir şekilde toplulukları, yani tüm paydaşları dahil etmeleri zorunluluğudur. Sivil toplumun, toplulukların, kentlilerin, kent kullanıcılarının söylemleri, talepleri ve etkinlikleri göz ardı edilmemeli, önemsenmelidir. Toplulukların değerinin tanınması, virüs salgınının ötesinde de sürdürülmelidir. BM tarafından da vurgulandığı şekliyle, yeni bir sürdürülebilir kentsel normalliğe geçişte, yerel topluluklar, istihdam yaratma, temel hizmetlerin sağlanması, yeşil-ekonomik dönüşümün sağlanması, yeterli barınma ve kamusal alanın sağlanması ve yerel değerin yeniden oluşturulması için yeni devlet politikalarına ihtiyaç vardır.

Ancak bu tür politikalar ve uygulamalar tabi ki ancak ‘devlet mekanizması’ verimli çalışan ülkelerde olanaklıdır. Ne yazık ki biz, Kuzey Kıbrıs’ta böyle bir ortamdan uzakta yaşamaktayız. Bu olumsuz düşünceler içinde, Dünya Kentler Günü kutlu olsun!”

Not: Bu yazıdaki görüşler, https://www.un.org/en/observances/cities-day linkinde yer alan Birleşmiş Milletlerin, Dünya Kentler Günü 2020 teması kapsamındaki açıklamalarına dayalı olarak toplumsal farkındalık yaratmak amacıyla derlenmiştir.”