Dünyanın dört bir yanında görülen yeni tip corona virüs (Covid-19) pandemisi nedeniyle vaka sayısı 20 milyona yaklaşırken, ülkelerin salgını ele alışı ile ilgili yeni gerçekler ve iddialar da ortaya çıkıyor. Sızdırılan hükümet belgelerine göre salgının başında virüsten en çok etkilenen ülkelerden biri olan İran’da, resmi olarak açıkladığından üç kat daha fazla Covid-19 ölümü gerçekleşti.

VAKA SAYISI 2 KAT, ÖLÜ SAYISI 3 KAT FAZLA

İngiliz medya kuruluşunun devlete ait olduğunu öne sürdüğü belgelerde 20 Temmuz’a kadar İran’da açıklanan 14 bin 405 ölüm aksine ülkede yaklaşık 42 bin ölümün gerçekleştiğinin kaydedildiği belirtildi. Bununla birlikte, söz konusu belgelerin; hastaların isimleri, yaşları, cinsiyetleri, belirtileri, hastanede geçirilen sürelerin tarihi ve uzunluğu ile hastaların sahip olabileceği altta yatan koşullar dahil olmak üzere İran genelindeki hastanelere yapılan günlük başvurulara dair pek çok ayrıntının yer aldığı açıklandı.

BBC, listelerdeki ayrıntıların uluslararası takip merkezlerinin verileriyle uyuştuğunu açıklayarak ülkedeki gerçek vaka sayısının ise açıklananın neredeyse iki katı olduğunu öne sürdü. Buna göre 20 Temmuz’da ülkede toplam 451 bin kişi Covid-19’a yakalanmıştı, ancak hükümet bunların sadece 278 bin 827’sini açıkladı.

Öte yandan, haberde geçen hafta İran’da ikinci bir dalganın görülmeye başlandığı ve ülkede virüsün ilk vakanın açıkladığı 19 Şubat’tan neredeyse bir ay önce ortaya çıktığı ifade edildi. 22 Ocak’ta virüsün ülkede doğrulandığı, fakat o sırada Sağlık Bakanlığı yetkililerinin, İran’daki gazetecilerin raporlarına ve çeşitli tıp profesyonellerinden gelen uyarılara rağmen, ülkede tek bir corona virüs vakası olmadığını kabul etmede kararlı olduğu iddia edildi. Ardından resmi kabulden önceki süreç içinde 52 kişinin Covid-19 nedeniyle öldüğü açıklandı.

19 Şubat’taki ilk resmi kabulden 28 gün önce 52 ölüm meydana geldi.

Diğer taraftan, eski İran Sağlık Bakan Yardımcısı Dr. Rahmetullah Hafızi de  ülkedeki ilk yeni tip corona virüs (Covid-19) vakasının, resmi açıklamanın yapıldığı 19 Şubat’tan 45 gün önce görüldüğünü ileri sürmüştü.

SIZDIRILAN VERİLER NE GÖSTERİYOR?

BBC’nin yayımladığı raporda öne çıkan diğer bilgiler şu şekilde;

–    Başkent Tahran, Covid-19 ya da buna benzer semptomlarla ölen 8 bin 20 kişi ile en fazla ölüm oranına sahip.

–    İran’da virüsün ilk merkez üssü olan Kum şehri, bin 419 ölümle orantılı olarak ülkenin en kötü durumdaki şehri. Kentte her bin kişi başına bir ölüm gerçekleşiyor.

–    Ülke genelinde gerçekleşen bin 916 ölümün İran vatandaşı olmaması dikkat çekiyor. Bu durum ise, çoğunlukla komşu Afganistan’dan gelen göçmenler ve mülteciler arasında orantısız sayıda ölüm olduğuna işaret ediyor.

Bununla birlikte, sızan verilerdeki vakaların ve ölümlerin genel eğilimi, farklı boyutlarda da olsa resmi raporlara benziyor. Yalnızca, ölümlerin ilk artışının Sağlık Bakanlığı’nın rakamlarından çok daha dik ve Mart ayı ortalarında resmi rakamın beş katına denk geliyor.