BALIKLAR ARTIK ÇİFTLİKTE YETİŞİYOR

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’de su ürünleri üretimi 2018 yılında bir önceki yıla göre yüzde 0,3 azalarak 628 bin 631 ton olarak gerçekleşti.

Üretimin yüzde 35,3’ünü deniz balıkları, yüzde 9,9’unu diğer deniz ürünleri, yüzde 4,8’ini iç su ürünleri ve yüzde 50’sini yetiştiricilik ürünleri oluşturdu. Su ürünleri avcılığı 2018 yılında yüzde 11,4 azalırken, yetiştiricilik yüzde 13,8 arttı.

Avcılıkla yapılan üretim 314 bin 94 ton olurken, yetiştiricilik üretimi ise 314 bin 537 ton olarak gerçekleşti. Deniz ürünleri avcılığı bir önceki yıla göre yüzde 11,9, iç su ürünleri avcılığı yüzde 6,2 azaldı. Yetiştiricilik üretiminin yüzde 33,4’ü iç sularda, yüzde 66,6’sı denizlerde gerçekleşti.

Deniz ürünleri avcılığı ile yapılan üretimde ilk sırayı yüzde 31,5’lik oran ile Doğu Karadeniz Bölgesi aldı. Bu bölgeyi yüzde 30,6 ile Batı Karadeniz, yüzde 18,4 ile Marmara, yüzde 15 ile Ege ve yüzde 4,5 ile Akdeniz Bölgesi izledi.

Türkiye’nin 3 tarafı denizlerle çevrili olmasına rağmen balık yerine kırmızı et daha fazla rağbet görüyor. Buna karşılık sınai atıkların denizlere boşaltılmasıyla kuruyan denizlerimiz yüzünden balık azalıyor ve fiyatları artıyor. Peki dünyada balık tüketimi ne durumda, işte rakamlar;
• İzlanda: 92 kg
• Portekiz: 53 kg
• Fransa: 33 kg
• Danimarka: 23 kg
• Rusya: 23 kg
• Yunanistan: 13 kg
• İran: 10 kg
• Türkiye: 6 kg
• Irak: 3,5 kg

Denetimsizlik ve plansızlık Türkiye’nin bereketli denizlerini kurutuyor. AKP döneminde avcılıkla elde edilen balık miktarındaki azalma da resmi verilere yansıdı. Türkiye’de en çok tüketilen balık türü açık ara farkla hamsi. Öte yandan Hamsi avcılığı ile elde edilen hamsi miktarı yıldan yıla azalıyor. 2001 yılında hamsi avcılığı ile elde edilen hamsi miktarı 320 bin ton iken, geçen yıllar içinde bu sayı neredeyse yarı yarıya azalarak 158 bin tona geriledi. Diğer türlerde de durum bundan farklı değil. Aynı yıllarda istavrit 26 bin tondan 13 bin tona, lüfer 13 bin tondan 2 bin tona, barbun 2,5 bin tondan 1,5 bin tona geriledi. Buna karşılık Türkiye balık ihtiyacını artık balık çiftlikleriyle karşılıyor.

***

YILLIK KİŞİ BAŞINA BALIK TÜKETİMİ (KG)

Plansızca kurutulan denizler yüzünden yurttaş ucuz ete yöneliyor, daha sağlıklı olan balık tüketimi azalıyor. Kişi başına balık tüketimi 2007’ye kıyasla 2,5 kg azaldı.

2007 8,6 kg
2008 7,8 kg
2009 7,6 kg
2010 6,9 kg
2011 6,3 kg
2012 7,1 kg
2013 6,3 kg
2014 5,5 kg
2015 6,1 kg
2016 5,4 kg
2017 5,5 kg
2018 6,1 kg