ARYANLAR: GEN HAVUZU KARIŞMAMIŞ SON KABİLE Mİ?

Çoğu kişi için 'Aryan' kelimesi olumsuz anlam içerir. Kelimenin kökeni Sanskritçe'de "soylu kişi" anlamına gelen "arya" sözcüğüne dayanıyor.

Ayrıca Orta Asya'dan Hindistan'a ve İran'a göç etmiş insanların konuştuğu Hint-Bugün Hindistan ve Pakistan toprakları içinde yer alan İndus Nehri vadisinde yaşamış insan toplulukları da bu isimle biliniyor.

İşte bugün Ladakh bölgesinde yaşayan küçük bir grup olan Aryanlar da bu kabilelerin torunları…

Ladakh'taki Dha-Hanu Vadisi, Hindistan'ın kuzeyinde, Pakistan sınırına yakın. Karakurum Dağları iler İndus Nehri arasındaki bu vadi, bölge halkı tarafından Aryan Vadisi olarak biliniyor.

Buradaki beş Aryan köyünde 2-4 bin kadar insan yaşıyor. Brogpa adıyla da bilinen bu insanlar biraz fiziksel koşullar, biraz da Keşmir sorunu yüzünden Hindistan ile Pakistan arasındaki çatışmalar nedeniyle binlerce yıldır dış dünyadan yalıtılmış halde yaşıyor.

Telif hakkıDAVE STAMBOULİS

Bu izole yaşam, onların gen havuzunun hiç değişmeden kalmasına neden oldu. Ancak modern yaşamın buraya kadar girmeye başlaması, bu durumu değiştirebilir.

Brogpa insanlarının kökeni konusunda farklı teoriler var. Ancak bunların hiçbiri kanıtlanmış değil.

Alman dilbilimci ve Oryantalist Friedrich Max Müller, Aryanların, fetihlerle Avrupa'ya kadar gelip yerleşen açık tenli Orta Asyalıların torunları olduğuna inanıyordu.

Daha sonra Naziler bu teoriyi kullanarak dünyayı ele geçirecek güce sahip ari ırk propagandasını geliştirdiler.

Bir diğer teoriye göre ise Brogpa halkı, Asya'yı fethe çıkan Büyük İskender ve askerlerinin torunları. Pakistan'daki Kalaş kabilesi için de aynı teori ileri sürülmüş, ancak DNA testlerinden sonuç alınamamıştı.

Üçüncü teori, Brogpa'nın 7. yüzyılda Karakurum Dağları'nın eteklerindeki vadilere göç edip yerleşen ilk insanlar olduğunu ileri sürüyor.

Telif hakkıDAVE STAMBOULİS

Aryanların fiziksel özellikleri, Ladakh'ta yaşayan Tibet-Moğol kökenlilerden ziyade Avrupalılara daha çok benzerlik gösteriyor.

Brogpa geleneklerine göre, kabile dışı veya kastlar arası evlilik yasak. Konuştukları Broksat dili ise hiç değişmemiş. Giyim-kuşam ve takılarında da geleneklerini yaşatmaya özen gösteriyorlar.

Ancak son 10 yıldır yolların ve internetin gelişiyle gelenekleri korumak daha da zorlaştı. Genç Aryanlar dışarıdan evleniyor, şehirlere taşınıyor, Batı tarzı giyiniyor.

Animist olan Aryanlar arasında Budist inanç giderek artıyor, vadide her yıl yeni manastırlar yapılıyor.

Modern değişiklikler bir yandan Aryan kültürünü tehdit etse de öte yandan daha iyi sağlık, eğitim ve iş imkânları sağlıyor. Bölgeye yabancıların girmesine yönelik sınırlamaların beş yıl önce kalkması turist ve para akışını hızlandırdı.

Beş köy, iki yıldır düzenlediği festivallerle dış dünyaya kendi kültürlerini tanıtıyor. Brogpa kültürünün korunmasında kadınlar ve geleneksel giysileri büyük önem taşıyor.

Festivallerde geleneksel evlilik törenleri de sergileniyor. Gelinler yüzlerini kâğıttan çiçeklerle kaplıyor.