OKYANUSLARIN RENGİ NEDEN KARARIYOR?
İngiltere'deki Plymouth Üniversitesi'nin araştırmasına göre, okyanusların beşte birlik bölümünden fazlası son 20 yılda koyulaştı.

05 Haziran 2025 Perşembe 18:03
"Okyanus kararması" olarak bilinen bu süreç, suyun en üst katmanındaki fiziki değişimlerin, ışığın suya nüfuz etmesini zorlaştırmasıyla yaşanıyor.
"Fotik bölge" olarak adlandırılan bu üst katman, tüm deniz yaşamının yüzde 90'ına ev sahipliği yapıyor.
Global Change Biology isimli dergide yayımlanan araştırmaya göre, 2003-2022 yılları arasında okyanusların yüzde 21'i koyulaştı.
Peki okyanuslar neden kararıyor?
Araştırma okyanus kararmasını farklı nedenlerle açıklıyor. Deniz yüzeyi sıcaklığının değişmesi ve plankton patlaması dinamiklerindeki değişim, faktörler arasında gösteriliyor.
Kararma genellikle besin açısından zengin suyun yüzeye çıktığı, kıyı kesimlerinde görülüyor. Kıyı kesimleri, yağmur sularıyla tarımsal akıntılar ile tortuları da alıyor ve bu da plankton patlamalarını besliyor.
Hangi alanlar etkileniyor?
Çalışma, okyanusun yüzde 9'undan fazlasına karşılık gelen, yaklaşık Afrika büyüklüğünde bir alanda, ışık alan derinliğin 50 metre azaldığını gösteriyor.
Yüzde 2,6'lık bir kesimdeyse azalma 100 metreye ulaşıyor.
Araştırma fotik bölgedeki azalmanın en fazla Körfez Akıntısı (Gulf Stream) sisteminin alt ve üzerindeki iki kutup bölgesinde gözlendiğini kaydediyor.
Kutup bölgeleri iklim değişikliği etkilerini en fazla yaşayan bölgeler arasında yer alıyor.
Kararma, kıyı kesimlerinde ve Baltık Denizi gibi kapalı denizlerde de yaygınlaştı.
Çalışma kararmadan açık okyanusun da etkilediğine işaret ediyor.
Aynı araştırmaya göre okyanusun tüm kesimleri kararmadı aksine bazı kesimleri daha açık renkli hale geldi.
Bilim insanlarına göre, bu tablo okyanus sistemlerinin karmaşıklığını ve su berraklığını etkileyen faktörlerin fazlalığını yansıtıyor.
Deniz yaşamı nasıl etkilenebilir?
Bu değişikliklerin kesin etkileri henüz net olmasa da bilim insanları, deniz türlerinin ve ekosistemin etkilenebileceğini savunuyor.
Deniz hayatını koruma alanında çalışan akademisyen Dr. Thomas Davies, daha önce de benzer çalışmalar yapıldığına işaret ediyor ve şöyle devam ediyor:
"Ancak bizim elde ettiğimiz sonuçlar, hayatta kalmak ve üremek için Güneş ile Ay ışığına bağımlı olan canlılar için mevcut okyanus miktarını azaltan yaygın bir kararmanın yaşandığına dair kanıtlar sağlıyor"
Suyun ışık alan üst tabakası deniz yaşamının çoğunluğuna ev sahipliği yapıyor.
Bu bölüm fitoplankton adı verilen bitki benzeri organizmaların fotosentez yaptığı yerdir.
Bu mikroskobik organizmalar besin zincirinin temelini oluşturuyor. Fotosentez için güneş ışığına ihtiyaç duyduklarından su yüzeyine yakın yerlerde bulunuyorlar.
Bu nedenle birçok deniz canlısı bol miktarda yiyeceğin bulunduğu fotik bölgelerde avlanıyor ve ürüyor.
Fitoplanktonlar ayrıca atmosferdeki oksijenin yaklaşık yarısını üretiyor. Bunlar karbon döngüsü ve okyanus yaşamı için kritik öneme sahip.
'Gerçek bir endişe nedeni'
Dr. Davies, okyanus kararmasının, soluduğumuz havayı, yediğimiz balıkları ve iklim değişikliğiyle mücadele yeteneğimizi etkileyebileceğini söylüyor.
Plymouth Deniz Laboratuvarı'ndan Prof. Tim Smyth, ışık ihtiyacı olan bazı deniz canlılarının yüzeye daha yakın yaşamaya başlayabileceğine işaret ediyor.
Smyth, bu durumun, yiyecek ve diğer kaynaklar için rekabeti artıracağına inanıyor.
"Bu, tüm deniz ekosisteminde temel değişikliklere yol açabilir" diyor.
Çalışma nasıl yürütüldü?
"Küresel Okyanusun Kararması" adlı çalışma için araştırmacılar, gelişmiş okyanus modellemesiyle birlikte yaklaşık yirmi yıllık uydu verilerini analiz ettiler.
Küresel okyanus alanlarını 9 kilometrelik piksellere bölen NASA'nın Ocean Colour Web verileri, araştırmacıların her piksel için okyanus yüzeyindeki değişiklikleri izlemesine olanak tanıdı.
Deniz suyundaki ışığı ölçmek için tasarlanan algoritma, işaretlenen alanlarda fotik bölgenin derinliğini tahmin etmek için kullanıldı.
Güneş ve Ay ışığı modellemeleri, ışık koşullarındaki gece-gündüz değişikliklerinin, deniz canlılarını nasıl etkileyebileceğini araştırmak için de kullanıldı.
Çalışma, gece vakti ışık seviyelerindeki değişikliklerin gündüz vaktine göre daha küçük olduğunu, ancak yine de ekolojik olarak önemli olduklarını buldu.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Resmi Gazeteden haberler.... İrsen Küçük’ün ismi Lefkoşa Çevre Yolu’na verildiMerhum başbakanlardan İrsen Küçük’ün ismi Lefkoşa Çevre Yolu’na verildi.10 Temmuz 2025 Perşembe 16:15KIBRIS
Cevdet Yılmaz yarın KKTC’ye gelecek...Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz yarın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni (KKTC) ziyaret edecek.10 Temmuz 2025 Perşembe 16:09KIBRIS
Bakanlar Kurulu, 3 kişi yasaklı göçmen ilan ettiBakanlar Kurulu, kamu düzeni ve güvenliğini tehdit ettikleri gerekçesiyle biri yabancı uyruklu olmak üzere üç kişiyi Yabancılar ve Muhaceret Yasası kapsamında 'yasaklı göçmen' ilan etti. Karar, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.10 Temmuz 2025 Perşembe 15:51KIBRIS
Yakın Doğu’da olta heyecanıYakın Doğu Üniversitesi Göleti’nde unutulmaz bir balık tutma etkinliği gerçekleşti. İKAS Süpermarket iş birliğiyle, Erbulut Jimnastik Kulübü’nün ve Near East Bank’ın ana sponsorluğunda düzenlenen "Yakın Doğu'da Olta Heyecanı" etkinliğinde, çocuklar ilk ke10 Temmuz 2025 Perşembe 15:39YDÜ - YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ
DAÜ 2024-2025 Bahar dönemi mezuniyet töreni coşkuyla gerçekleştiDoğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) 2024–2025 Akademik Yılı Bahar Dönemi Lisans ve Ön Lisans Mezuniyet Töreni, 9 Temmuz 2025 Çarşamba günü, saat 19.00’da, DAÜ Yasin Düşüner Stadyumu’nda gerçekleştirildi.10 Temmuz 2025 Perşembe 15:33DAÜ - DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
Suçunu kabul etti... Evinde yok yok...Suçunu kabul etti... Evinde yok yok...10 Temmuz 2025 Perşembe 14:47KIBRIS
Kadına şiddet! Aracın önüne atladıKadına şiddet! Aracın önüne atladı10 Temmuz 2025 Perşembe 14:39KIBRIS
Sürüş sınavına kısa sürede girebilmenin önünü açan yasa gücünde kararname yürürlükteMotorlu araç sürüş sınavına kısa sürede girebilmenin önünü açan yasa gücünde kararname yürürlüğe girdi.10 Temmuz 2025 Perşembe 14:32KIBRIS
Pazar günü Lefkoşa’da tören provası var... Bazı yollar trafiğe kapatılacak20 Temmuz Barış ve Özgürlük Bayramı’nın 51’inci yıl dönümü kapsamında pazar günü Lefkoşa Dr. Fazıl Bulvarı’nda resmigeçit provası yapılacak. Prova esnasında bazı yollar trafiğe kapatılacak.10 Temmuz 2025 Perşembe 14:26LEFKOŞA
Bengihan: Şener Levent’in Türkiye’de mahkum edilmesi kabul edilemezKİEF Başkanı Güven Bengihan, gazeteci Şener Levent’in Türkiye’de yazıları ve karikatürü nedeniyle yargılanıp mahkum edilmesinin kabul edilemeyeceğini kaydetti.10 Temmuz 2025 Perşembe 13:42KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs