Yeni Bakış gazetesinden Özlem Çimendal’ın haberine göre, ülkede yasa dışı kürtaj faaliyetlerinin ardından şimdi de tüp bebek merkezlerinde yasa dışı yapılan “yumurta bağışı” patlak verdi. Gelen bir ihbar karşısında gazetenin günlerce takip ettiği sektörde yaşananlar özellikle maddi ihtiyaç içerisinde olan kız öğrencilerin bu tuzağa nasıl çekilmek istendiğini de ortaya çıkarıyor.

Kendilerini hemşire olarak tanıtan kişiler, sosyal medya üzerinden maddi ihtiyaç içerisinde olan genç kızları tespit ederek para karşılığında ‘yumurta bağışında’ bulunması için ikna etmeye çabalıyor. Bir bağışta 2 bin liraya kadar getirisi olduğunun altı çizilerek bu bağışın her iki ayda bir yapılabildiği anlatılıyor ve böylelikle düzenli bir gelir elde edebilecekleri vurgulanıyor.

Neredeyse kabul etmemeleri için hiçbir gerekçe bırakılmayan bu kişiler ikna edildikten sonra da hemen hemen tüm bölgelerde bulunan anlaşmalı hastanelere yönlendirilerek orada karşılanıyor ve böylelikle süreç başlıyor.

Yumurta donasyonu tekniği için alıcılardan 1000 TL’ye alınan ve Tüp bebek merkezlerinde 2,500 Euro ile 4,000 Euro arasında değişen fiyat aralığında yumurta donasyonu yapılması ise, yumurta bağışı adı altındaki yumurta tacirliğini ise gözler önüne seriyor. Alıcıdan alınan yumurtalar böylelikle vericiye 10 katına satılmış oluyor.

Birçok aileye umut olan tüp bebek tedavi yöntemi amacı dışına çıkarak ticari kaygıyla hareket edilen ticaret aracı haline geldi. Özellikle yumurta donasyonu tekniği ile bir başkasının yumurtasıyla çocuk sahibi olmanın Türkiye’de yasaklanmasından sonra yurt dışından da yoğun taleplerin olduğu yumurta donsayonu ciddi bir rant kapısı haline geliyor. Bağış adı altında KKTC’de birçok tüp bebek merkezinde yumurtalık ve sperm ticareti yapılırken, merkezler çeşitli yöntem ve taktiklerle yumurta bağışı yapabilecek potansiyel vericilere ulaşarak para karşılığında aldığı yumurtaları 10 katına çocuğu olmayan ailelere satıyor.

UMUTLARI TİCARETE DÖKÜYORLAR

Açık ve net bir şekilde ticaretinin yasalarla yasak olduğunun bilinmesine karşın çeşitli iletişim organlarıyla ihtiyaçlı ailelerden çocuk yaşta sayılabilecek kişilere ulaşan bazı tüp bebek merkezleri, umut kapısı olarak görülen tüp bebek yöntemini ticari araç haline getiriyor.

ÖNCE FACEBOOK'TAN İLETİŞİME GEÇİYORLAR

Hangi yöntemle çalıştıkları bilinmeyen ve kaynağı tespit edici bilgi içermeyen Facebook hesaplarıyla ihtiyaçlı ailelere ulaşan ve kendisini hemşire olarak tanıtan kişiler, 18 yaşını doldurmamış olduğunu bilmesine karşın ihtiyaçlı ailelerin küçük kız çocuklarından ve öğrencilerden yumurta donasyonu için sağlıklı kişilerden yumurta talebinde bulunuyor.

İKNA ETMEYE ÇALIŞIYORLAR

Potansiyel yumurta vericisi olduğu tespit edilmiş kişilerle iletişime geçilerek ısrarlı bir şekilde yumurta bağışı adı altında yumurta vermeleri konusunda baskıda bulunan ve kendisini hemşire olarak tanıtan aracı, yumurta bağışı konusunda yumurta vericisini ikna etmeye çalışıyor. İkna esnasında da kişiye göre farklı miktarlarda para teklif edilecek yumurta bağışı yapması istenen kişinin neredeyse hayır demesine fırsat bile tanınmıyor.

ÖNCE GÜVEN SAĞLANIYOR

Yumurta donasyonu için uygun alıcı ile Facebook üzerinden geçilen iletişimde gerekli bilgiler alındıktan sonra güven oluşturuluyor ve kişi nerede oturuyorsa en yakın merkeze yönlendirileceği söyleniyor.

NUMARA VERİLİYOR VE SADECE MESAJ ATILMASI İSTENİYOR

Bütün şartlar oluştuktan sonra potansiyel yumurta vericisine gerekli iletişim numarası verilerek sadece mesaj atması isteniyor. Aramalara açılmayan numara mesajlara dönüş yaparak randevunun verilmesi için gerekli bilgiyi yumurta vericisi konumundaki kişiden almaya başlıyor. Daha sonra gerekli soruşturma bitip, güven oluştuktan sonra telefonla dönüş yapılarak kısa süre içerisinde kişiye en yakın merkezin ismi verilerek işlemlere başlanması sağlanıyor.

YASA HERHANGİ MENFAAT İÇİN BAĞIŞI VE ARACILIK YAPMAYI YASAKLIYOR

Hücre, Doku ve Organ Bağışını Kontrol Eden İlkeler’in 26. Maddesinin 2 ve 3’üncü bentlerinde “Maddi kazanç veya başka herhangi bir menfaat için herhangi bir hücre ve/veya doku ve/veya organ bağışında bulunmak ve/veya bu konuda aracılık yapmak yasaktır” denilmesine karşın, yumurta donasyonu için ulaşılan uygun vericiye bin 500 TL karşılığında yumurtalarının alınabilineceği söyleniyor.

YUMURTALARIN BİN 500 İLE BİN TL ARASINDA DEĞİŞEN BİR ÜCRETLE ALINDIĞI SÖYLENİYOR

Hücre, Doku ve Organ Bağışını Kontrol Eden İlkeler’in 26. Maddesinin (1) bendine göre ise yasada “Yetkili Otorite, Kuruluş ve Merkezler ve Doku ve Organ Tedarik Merkezleri, insan hücre, doku ve organlarının gönüllü ve ücretsiz olarak bağışlanması için gereğini yapmakla yükümlüdür” denilmesine rağmen, tüp bebek merkezleri adına uygun vericinin yumurtalarının iyi yani kaliteli çıkması durumunda verilecek ücretin bin 500 TL olacağını söyleyen aracı, kötü çıkması durumunda ise 1000 TL olacağını da ücretlendirme pazarlığı sırasında dile getiriliyor.

YASAK OLMASINA KARŞIN MADDİ KAZANÇ, MENFAAT, REKLAM YAPARAK, VAATTE BULUNULUYOR

Yine aynı yasa altında yer alan “Herhangi bir yayın organı ve/veya internet sitesi veya başka herhangi bir Hücre, Doku ve Organ Merkezi tarafından hücre, doku ve organ vericilerine herhangi bir maddi kazanç veya başka herhangi bir menfaat temin edileceği ile ilgili reklam vermek veya yayınlamak veya başka herhangi bir şekilde vaatte bulunmak yasaktır” bendine de uyulmayarak, ihtiyaçlı ailelerin küçük yaştaki çocuklarına internet vasıtası ile ulaşılarak, para karşılığı yumurtalarının alınabileceği bilgisi veriliyor.

18 YAŞ SINIRINA UYULMUYOR

Hücre, Doku ve Organ Bağışını Kontrol Eden İlkeleri’nin 24. Maddesi gereğince 18 yaşını doldurmamış vericilerden hücre, doku ve organ alınmasının yasak olduğu ifade edilirken, üreme hücrelerinin ise sadece yine 18 yaşını doldurmamış kişinin kendisinde kullanılabileceği ifadeleri yer almakta. 18 yaşını doldurmamış yumurta donasyonu vericisinin üreme hücrelerinin hiçbir şekilde reklamı ya da menfaat güdülerek almak ise yasların engeline takılıyor. Buna rağmen internet üzerinden reklam yapan ve vaatlerde bulunan kendisini hemşire olarak tanıtan aracı, yumurta satışı için gerekli şartları oluşturuyor.

ARACI, İSİMLERİNİ VERDİĞİ MERKEZ VE KLİNİKLERE YÖNLENDİRİYOR

Uygun vericinin tespiti ve iknası için kullanılan Eylül Ercin adıyla oluşturulmuş olan Facebook profili vericiye en yakın hastaneleri sıralıyor. Lefkoşa’da Kıbrıs Tüp Bebek, Doğuş Tüp Bebek Merkezi, Sevinç Doğum Kliniği, Girne’de Dünya Tüp Bebek merkezlerinin para karşılığı uygun vericilere ulaşarak yumurta donasyonu için yumurta aldıklarını söyleyen ve kendisini hemşire olarak tanıtan Eylül Ercin adlı profilin kullanıcısı yumurtalarını satın alacağı vericiyi Kıbrıs Tüp Bebek’ten Hanze Hanım adında başka bir hemşireye yönlendiriyor ve randevu veriliyor.

“ON SEKİZ (18) YAŞINI DOLDURMAMIŞ KİŞİLERDEN VE AKLİ DENGESİ…”

Yasada açık ve net şekilde “On sekiz (18) yaşını doldurmamış kişilerden ve akli dengesi yerinde olmayan kişilerden hücre, doku ve organ alınması yasaktır” denilmesine rağmen, aracı tarafından ulaşılan kişinin 18 yaşını doldurmamış olmasındaki yaş sınırı da dikkate alınmıyor.

ANCAK KİŞİNİN “KENDİSİNDE KULLANILMAK AMACIYLA ÜREME HÜCRELERİ ALINABİLİR”

Yine yasanın 24. Maddesi’nin (b) bendinde 18 yaşını doldurmamış kişinin “kendisinde kullanılmak amacıyla üreme hücreleri alınabilir” uyarısı da açık ve net şekilde yasalar tarafından yasaklanmasına rağmen, uygun alıcıdan istenen ve yumurta donasyonu için kullanılacak yumurtalar kişinin kendisine değil para karşılığı merkeze verilmesi isteniyor.

10 KATINA SATILARAK, UMUT TACİRLİĞİ YAPILIYOR

Yumurta donasyonu tekniği için alıcılardan 1000 TL’ye alınan ve Tüp bebek merkezlerinde 2,500 Euro ile 4,000 Euro arasında değişen fiyat aralığında yumurta donasyonu yapılması ise yumurta bağışı adı altındaki yumurta tacirliğini ise gözler önüne seriyor. Alıcıdan alınan yumurtalar böylelikle vericiye 10 katına satılmış oluyor.

CİNSİYET SEÇİMİ SEÇENEĞİ HALA DURUYOR

Ayrıca yumurta donasyonu tekniği ile cinsiyet seçiminin de yasaklanmış olmasına rağmen hala birçok tüp bebek sitesinde hala cinsiyet seçimin duruyor olması da bir başka dikkat çeken önemli nokta olarak göze çarpıyor.