İsrail'in cuma günü erken saatlerde İran'a saldırmasıyla bölgede tansiyon yükselirken, iki ülkenin yanı sıra Irak, Suriye ve Ürdün'ün hava sahası da ticari uçuşlara kapatıldı.

Neredeyse tüm havayolu firmaları bölgedeki uçuşları askıya alırken, Ulaştırma Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da THY başta olmak üzere tüm Türk şirketlerin uçuşları iptal ettiğini duyurmuştu.

Öte yandan İran'in misilleme amaçlı füze saldırısının ardından iki ülkenin de bombardımana devam ettiği cumayı cumartesiye bağlayan gece tek bir ticari uçuş Tahran'a doğru yol almayı sürdürdü.

Batı'nın yaptırımı altındaki İran havayolu şirketi Mahan Air'in IRM50 sefer sayılı yolcu uçağı, cuma akşamı Tayland'ın başkenti Bangkok'tan kalkarak cumartesi erken saatlerde Tahran'daki İmam Humeyni Havalimanı'na indi.

Orta Doğu üzerindeki hava sahasının tamamen boş olduğu dakikalarda tek başına uçan IRM50'yi, dünyanın dört bir yanından binlerce kişi, uçağın vurulma endişesiyle FlightRadar ve FlightAware gibi uçuş takip sitelerinden canlı izledi.

FlightAware verilerine göre, uçak yerel saatle cuma 22:34'te Bangkok'tan kalktı ve cumartesi 02.00'da Tahran'a ulaştı. Yolculuk boyunca uçağın zaman zaman takip sisteminden kaybolduğu görüldü. Bu durum izleyenlerin yüreklerini ağızlarına getirse de herhangi bir aksaklık bildirilmedi.

Uçağın yüksek ihtimalle İran hava sahasındayken güvenlik amacıyla transponderlerini devre dışı bıraktığı ve bu yüzden takip sistemlerinden kaybolduğu düşünülüyor.

Mahan Air'in çalkantılı geçmişi

Mahan Air'in söz konusu uçuşunun endişe yaratmasının bir nedeni de havayolu firmasının birçok kez siyasetin gündemine gelmesi ve yaygın yaptırım dalgalarının hedefi olması.

İran'ın ilk özel havayolu firmalarından biri olan Mahan Air, 1992'de uçuşlara başlamıştı. Firma İran içi ve Orta Doğu, Çin, Hindistan, Avrupa’ya tarifeli seferler düzenliyor. Firma uçaklarının daha önce uçtuğu şehirler arasında İstanbul, Pekin, Moskova, Delhi, Manchester ve Birmingham da var.

Uçağın yaptırımlarla ilk karşılaşması 2011'de oldu. O dönemde ABD Hazinesi tarafından, Kudüs Gücü’ne lojistik destek sağladığı gerekçesiyle kara listeye alındı. Kudüs Gücü, İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun dış operasyonlardan sorumlu özel birimi. En ünlü komutanı Kasım Süleymani 2020'de ABD tarafından öldürülmüştü. Havayolu firmasının Kudüs Gücü ile yakın ilişkili olduğu, Suriye, Lübnan’a silah ve personel taşıdığı suçlamaları mevcut.

2019 ve 2020 arasında ise Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya’da yasaklanan Mahan Air, 2024’te Rusya’ya silah taşımakla suçlanarak yeniden ambargoyla karşılaştı.

Hatta 2019'da ABD'nin Berlin Büyükelçisi Richard Grenell, Almanya'nın ambargosunu överek, "Mahan Air’in uçtuğu hiçbir ülke güvende hissetmemeli," demişti.