YETERLİ D VİTAMİNİNİ ALIYOR MUYUZ?

[caption id="attachment_32229" align="alignleft" width="100"] GAYE TAŞKENTLİ
Beslenme ve Diyet Uzmanı[/caption] Vitamin D, kalsiyumun emilmesini ve kemik yapımında kullanılmasını kontrol eden önemli bir vitamindir. Daha çok kemik gelişimindeki yararları bilinse de D vitamini eksikliğinin kanser, diyabet, obezite, astım, kalp ve damar hastalıkları gibi pek çok hastalıkların gelişmesine yol açtığı ortaya çıkmıştır. Yağda eriyen bu vitamini, güneş ışığı yoluyla, bazı besinlerden ve gerektiği durumda vitamin takviyesi ile alabilme imkanımız vardır. Somon, sardalye, uskumru gibi yağlı balıklar, karaciğer ve yumurta sarısı, D vitamininin zengin kaynakları arasında yer almaktadır. Bazı kişilerde “ Sağlıklı beslendiğim için yeterli D vitamini alıyorum” düşüncesi vardır. Bu düşünce yanlıştır çünkü D vitamininin sadece %10’u besinlerden sağlanmaktadır. Temel kaynak güneş ışığıdır. Sağlıklı bir insan, D vitamininin %90-95’ini güneş ışınları ile deride sentezlemektedir. Vücudumuz için gerekli olan D vitaminini almak için günde yarım saat güneşlenmemiz yeterli olmaktadır. Kış mevsiminde öğlen, yazda ise güneşin tepede olmadığı ikindi vakitlerinde düzenli olarak güneşlenmelidir. Cam arkasından üzerimize vuran güneş ışığından D vitamini alınamadığı için, güneşin cilde direkt temas etmesine dikkat edilmelidir. D vitamininin deride sentezlenmesi için, aktif hale gelmesi gerekmektedir. Böbrek ve karaciğerde bulunan enzimler D vitamininin aktif hale gelmesinde rol oynamaktadır. Kronik karaciğer ve kronik böbrek hastalarında bu enzimler yeterli miktarda bulunmadığı için Vitamin D aktif hale dönüşememektedir. Bu gibi durumlarda doktor kontrolünde D vitamini takviyesi alınması gerekmektedir. Çocuklar ve yetişkinler için günlük önerilen D  vitamini alımı 600 IU (15 μg)’dır. 70 yaşından sonra D vitamini ihtiyacı artarak, 800 IU (20 μg) önerilmektedir. D vitamini alımı, 0-24 aylık çocuklar, gebe ve emzikli kadınlar, yaşlılar için daha fazla önem taşımaktadır. Gebe kadınlar, hem kendileri hem de bebekleri için yeterli D vitamini alması gerekmektedir. Yaşlılarda ise D vitamininin güneş ışınlarıyla deride sentezlenmesinde ve alınan besinlerle emiliminde azalma olmaktadır. Bu dönemlerde D vitamini takviyesine gerek duyulmaktadır. Kapalı giyim tarzı, mevsimsel değişiklikler, güneşlenme alışkanlığının olmaması gibi çeşitli nedenlerle D vitamini eksikliği görülmektedir. Yatağa bağımlı olan yaşlılar ve sürekli kapalı ortamda çalışan kişiler de güneş ışınlarından yararlanamamaktadır. Ayrıca güneş koruyucu kremler kullanılması D vitamininin deride sentezlenmesini engellemektedir. Vitamin D eksikliği, yetişkinlerde kemik erimesi, çocuklarda raşitizm hastalığına neden olmaktadır. Vücuttaki D vitamini seviyesinin yeterli olup olmadığı, kan testi yoluyla öğrenilebilir. Güneşli, sağlıklı günler dilerim.