DEVLET PARAYI KESİYOR

Ülke televizyonlarına devlet tarafından verilen katkı paylarının kesilmesi gündeme geldi. Televizyonların uydu yayını yapmasında önemli bir katkı payı konumunda bulunan bu paranın kesilmesi ile birlikte, birçok KKTC televizyonunun artık uydu yayını yapamayacağı, öte yandan evlerden ülke televizyonlarının seyredilebilmesi için yeni bir yatırıma ihtiyaç olacağı, bunun ise yine vatandaşa yansıyacağı öğrenildi.

UYDU YERİNE DVB-T

Analog yayınların ve analog antenlerin teknolojik olarak eskimesi ile birlikte ülke yeni bir yayın sistemine hazırlanıyor. Sayısal/Karasal radyo ve televizyon yayıncılığına etkin şekilde geçilmesinin hedeflendiği öğrenilirken, Detay Gazetesi ülkede yayın yapan özel televizyonların işletmecileri ve yöneticileri ile ülke televizyonlarının durumunu değerlendirdi. Hükümetlerin televizyonlara sahip çıkamadığı ve bazı televizyonların kapanma noktasına gelebileceği ifade edildi.

“KATKI DEĞİL”

Kanal SİM Genel Müdürü Sami Özuslu, Detay’a yaptığı açıklamada devletin katkı payını kesmesinin gündeme geldiğini, zaten verilen bu paranın Türksat’a ödenen parayı bile karşılamadığını, her televizyonun ekstra ücret ekleyerek uydu yayınlarını sürdürdüğünü vurguladı. Televizyonların haksız rekabet altında ezildiğini kaydeden Özuslu, yayın kuruluşlarına sahip çıkılmaması durumundan bunun, yayın kuruluşlarının küçülmesi, güçsüzleşmesi basitleşmesi ve kalitesinin düşmesi anlamına geleceğini, bunun ülkenin kültürünün, siyasetinin de bitmesi anlamı taşıdığını sözlerine ekledi.

Ülkemizde yayın yapan özel televizyonları yeni bir sınav ile daha karşı karşıya geldi. Televizyonlara devlet tarafından yapılan maddi katkının kesilmesi gündeme gelirken, yakın bir gelecekte KKTC’nin birçok özel kanalı artık uydu üzerinden seyredilemeyecek. Uydu yayınları yerine DVB-T denilen Sayısal/Karasal radyo ve televizyon yayıncılığına etkin şekilde geçilmesi hedefleniyor. Birçok televizyon yöneticisi uydu yayınlarından vazgeçilecek olmasını olumlu olarak değerlendirmezken, televizyonların kendi bütçeleri ile Türksat’a bu parayı veremeyeceği de ifade ediliyor.

Konu ile ilgili olarak Detay Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Oshan Sabırlı’ya konuşan ülkedeki 7 özel televizyonun 6 tanesinin yetkilisi mevcut sistemin sürdürülemez olduğunu kaydederken, medya alanında da hükümetlerin bir çok alanda politikasızlıklarının televizyonlara da yansıdığını kaydetti ve kaygılarını dile getirdiler. Kıbrıs TV ise konu ile ilgili olarak kurum olarak bir açıklama yapmak istemediklerini dile getirdi.

Kanal SİM Genel Müdürü Sami Özuslu, Detay’a yaptığı açıklamada devletin katkı payını kesmesinin gündeme geldiğini, zaten verilen bu paranın Türksat’a ödenen parayı bile karşılamadığını, her televizyonun ekstra ücret ekleyerek uydu yayınlarını sürdürdüğünü vurguladı.

Özuslu, verilen bu paranın asldında uydu katkı payı olmadığını ifade etti ve Kıbrıs Türk medyası genelinde bir haksız rekabetin söz konusu olduğunu dile getirdi. Özsulu, bundan 5-6 yıl önce bir mücadele başlattıklarını ve “dedik ki devletimiz haksız rekabeti önlesin. Türkiye televizyonları üzerinden ülkemizde ücretsiz reklam yapan, ülkemize eğitim, spor, kültür alanında hiçbir katkısı olmayan fakat ülkemizde ürün satışı yapan firmaların yarattığı haksız rekabetin önüne geçilmesini istedik. Bir sürü öneri sunduk. Türkiye’de yayın yapan kanalların reklam kuşaklarının ülkemizde yayınlanmasının engellenmesini istedik teknik olarak mümkün olmadığını söylediler” ifadelerini kullandı. Türkiye kanallarına reklam veren fakat ülkemizde de ürün satışı yapan firmaların ülkemizdeki kanallara da reklam vermesinin sağlanması yönünde taleplerinin bulunduğunu kaydeden Özuslu, bunun yapılamadığını, medyanın genelini korumak için “fon oluşturun” taleplerinin de bir sonuca ulaşamadığını vurguladı.

HÜKÜMET PROGRAMINDA VAR

Özuslu şunları kaydetti;

“Şu an ki CTP-UBP Hükümet programına eklendi bu madde fakat bu konuda henüz bir adım atılmadı. Biz daha birçok öneri yaptık ama hiç birini kabul etmediler. Size katkı payı verelim dediler. Biz bunu katkı payı olarak değil bir tazminat olarak gördük hep. Biz televizyoncular birliği olarak rekabet kuruluna da başvurmuştuk ve rekabet kurulu bir yetkisi olmadığı için Türkiye televizyonları ile ilgili bir tespit yapamasa da devletin kurumu olan BRT ile özel televizyonlar arasında bir haksız rekabet olduğunu tespit etmişti. Bunun üzerine o dönemin İrsen Küçük hükümeti bu katkı payı ya da tazminatı özel kanallara vermeye başlamıştı”.

TELEVİZYONLAR DÖVİZE YENİLDİ

Sami Özuslu, bu katkı payının ilk verilmeye başlandığı dönemde 28.500 TL olduğunu, bunun dolar karşılığının ise 15.900 ABD Dolarına denk geldiğini ifade ederken, kendilerinin Turksat’a uydu üzerinden yayın yapmak için ödediği ücretin halen daha 15.900 Dolar olduğunu vurguladı. Özuslu, bugün itibariyle bu miktarın TL karşılığının 47 bin bazen kura göre ise 48 bin TL olduğunu, masraflarıyla bazen daha da yukarı çıktığını vurguladı.

KATKI UYDU KİRASININ ÜÇTE İKİSİNİ KARŞILIYOR

Özuslu ülke televizyonlarının dolara bağlı olarak darbe gördüğünü kaydetti ve ekledi;

“2015 yılının Nisan ayından sonra Dolar kurumunun hızlı yükselişiyle birlikte biz ciddi bir şekilde kayıplara uğradık ve bugün itibariyle devletin verdiği 30.000 TL bizim ödediğimiz ücretin üçte ikisini karşılıyor. Bu farkta bize yıllık olarak 200.000 TL külfet anlamına geliyor. Şimdiki hükümet bize bu katkı payının artık çok büyük bir yük olduğunu söyleyerek bu katkı payını kaldırmak istedikleri ile ilgili bir açıklama yaptılar”

DİJİTAL KARASAL HEDEFİ

Dünyada ve özellikle Avrupa da hızla ilerlemekte olan Sayısal/Karasal radyo ve televizyon yayıncılığı (DVB-T ve T-DAB) özellikle RRC-06 sayılı 2006 yılında gerçekleşen ITU (International Telecommunication Union–Uluslararası Telokominikasyon Birliği) kararıyla tüm Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de bir takvime bağlanmasına karşın ülkemizde hantal şekilde ilerliyor. Ülkede yayıncılık alanında analog yayından sayısala geçiş süreci son tarih Haziran 2015 olarak ifade edilmesine karşın Dijital Karasal yayına geçişte ciddi sorunlar çıktı. Bir kez daha hedef sapmaları yaşanırken, dijital karasal yayın hedefi yeniden masaya konuldu. Bazı yayın kuruluşları uydu yerine bu sisteme geçilmesine sıcak bakmazken Kanal Sim Genel Müdürü Sami Özuslu, dijital karasal yayını bir fırsat olarak değerlendirdi.

Sami Özuslu, dijital karasal yayın sisteminin önemini bildikleri için bu fikre çok fazla itiraz etmediklerini, çünkü Avrupa ülkelerinde DVB-T sistemiyle normal karasal antenler aracılığıyla insanların yayınları çok daha kaliteli izleme fırsatı olduğunu bildiklerini söyledi. Özuslu, “Güney Kıbrıs bizden çok daha sonra harekete geçmesine rağmen bu sistemde çok başarılı oldu. Ben bu projeyi destekledim ama bir geçiş süreci olması gerektiğini çünkü insanların TV izleme alışkanlığının uyduya endekslendiğini ve uydudan çıkılması halinde kanallarımızın izlenmeyeceği endişesi doğdu. Sonucu ne olursa olsun bu katkı payının 6 ay içerisinde kalkacağı ve BRT’nin öncülüğünde DVB-T sistemine geçileceği kesinleşti. Yıllardır Kıbrıs’ta TV yayıncılarının geleceği ile ilgili süren belirsizliğe böylelikle bir belirsizlik daha eklenmiş oldu” ifadesini kullandı.

“ANLAMSIZ BULUYORUM”

Sami Özuslu, “Ben kişisel olarak bu uyduya bağımlı hale gelmemizin yaşattığı zararları anlamsız buluyorum. Her TV kanalı olarak uyduda yayın yapmak için yılda 600 Bin TL vermemiz bize ne kazandırıyor. Biz yan tarafımızdaki bir bina yayın yapmak için önce BRT’ye BRT üzerinden Turksat’ın gölbaşı tesislerine oradan uyduya oradan da yanımızdaki binaya uydu cihazıyla yayın veriyoruz. Yani komşumuzun evine yayın vermek için boş zahmetlere katlanıyoruz” dedi.

Artık internet çağında olduğumuzu, hatta internet çağını da aştığımızı kaydeden Özuslu, hızlı internetin dünyada yayıncılığı yönlendirdiği bir dönemde, hala daha uydu bağımlısı halinde yaşndığını vurguladı. Kanal SİM Genel Müdürü Özuslu, “Uydu bağımlılığı dünya da terk edilen bir yöntemdir ve artık IP yayıncılığı denilen internet üzerinden yürütülecek bir mecra seçmemiz gerekiyor. KKTC devleti ve ülke yayıncılığının vizyonsuzluğundan dolayı yıllardır bunları dile getirmemize rağmen hiçbir adım atılmadı. Türkiye yetkililerinin sıcak bakmadığı için yıllar önce kurulan DVB-T sistemini hayata geçiremedik. GSM operatörleri de 4G’yi hayata geçirmek için Analog karasal yayın frekanslarının boşaltılmasını istiyorlar. Çünkü 4G’nin kullanılabilmesi için geniş bir bant aralığı gerekiyor. Oysa halen daha KANAL SİM, AS TV ve BRT1 kanalı halen daha analog yayın yapıyor”.

TÜRKİYE SICAK BAKMADI

Türkiye’de televizyon yayıncılığına yön verenlerin DVB-T sistemine sıcak bakmaması nedeni ile ülkemizde de bu sistemin önüne bir set çekildiğini savunan Sami Özuslu “TC Elçiliği sistemin Kantara bacağına müsaade vermedi. Her ay bu ülkenin kurumlarının kasasından Turksat’a çok yüklü miktarda para gidiyor ve bunu yıllık olarak hesapladığımızda 5-6 milyon TL’ye tekabül ediyor. Çok önemli masraflar bunlar. Hem altyapıya hem daha fazla istihdama harcanabilecek bu paralar boşa gidiyor. Biz bu uydu bağımlılığından kurtulmayı ve hem kendi mecramızda hem de teknolojinin getirisi olan internet yayıncılığı üzerinden adım atmamız lazım. Biz kendi adımıza bu adımı atarak yaklaşık 8 ay önce web portalımızı açtık. Dolayısıyla yayıncılığı hem vizyonsuzluk hem de palyatif kriz anı uygulamalarından dolayı şu anda ne yapacağımızı bilemez hale geldik” dedi.

YAYIN KURULUŞLARINA SAHİP ÇIKILMALI

Özuslu, yayın kuruluşlarına sahip çıkılmaması durumundan bunun, yayın kuruluşlarının küçülmesi, güçsüzleşmesi basitleşmesi ve kalitesinin düşmesi anlamına geleceğini, bunun ülkenin kültürünün, siyasetinin de bitmesi anlamı taşıdığını sözlerine ekledi. Özuslu, “Üzülüyorum ama artık bunları anlatmaktan yoruldum. Bundan sonra medyanın durumunun daha kötü olacağını, sermayenin eline geçeceğini ve parayı elinde bulunduranların ülkeyi istedikleri gibi yönetecekleri bir düzen yaratılacak” yorumunda da bulundu.

YARIN: ALİ ÖZMEN SAFA – STAR KIBRIS MEDYA KURUMU YÖNETİM KURULU BAŞKANI

Oshan SABIRLI