TÜSİAD BAŞKANI: İKTİDARIN EKONOMİ MODELİ ÇALIŞMADI
TÜSİAD Başkanı Turan, Türkiye Ekonomi Modeli olarak adlandırılan planı 'TL’ye değer kaybettirip cari açığı azaltalım ardından enflasyon düşer denklemi çalışmadı' şeklinde değerlendirdi.

18 Nisan 2022 Pazartesi 10:43
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği’nin (TÜSİAD) yeni başkanı Orhan Turan, “TL’yi değersiz kılıp ihracatı artırmak gibi bir beklenti oluşmuş olabilir ama bugün global ihracat pazarlarının dinamikleri farklı. Para birimine aşırı değer kaybettirip ihracatta alan kazanma 1990’larda kaldı. Dünya değişti” dedi.
Dünya gazetesinden Handan Sema Ceylan ve Hakan Güldağ'ın sorularını yanıtlayan Turan “Yüzde 20’ye yavaşlayan bir ihracatımız ve yüzde 40’a gelen bir ithalat artışımızla cari açığımız bu yıl 30- 40 milyar dolara doğru yükseliyor. TL’ye önce değer kaybettirip cari açığı azaltalım, ardından enflasyon düşer denklemi çok da çalışmadı. Üretimde ithal girdinin payı çok yüksek olduğu için; ülke para birimi değer kaybettikçe biz de şiddetli enflasyon oluyor. Yani önce enflasyon yükselsin sonra düşürürüz gibi bir sonuç çıkıyordu bu çerçeveden; onun da bugün halihazırdaki refah kaybı ile sonuçlandığını görmekteyiz” dedi.
TÜSİAD Başkanı Turan’ın açıklamalarının satır başları şöyle:
'Risk primimiz arttı, borç bulma maliyetimiz yükseldi'
Ekonomimizin çok yüklü döviz ihtiyacı var. Sadece cari açık değil dış borç ödemelerimiz de yüksek. Döviz kaynağımız az. Son dönemde uyguladığımız programla beraber ülke risk primimiz de arttı ve bu kanalla da dış borç bulma maliyetimiz yükseldi. Ekonomide çarkların dönmesi için gereken dövizi bulamadığımızda da o açıkta kalan dövizi karşılamak için TCMB rezervleri devreye giriyor. Oysa en başta TL bu denli değer kaybetmese, şu an ihtiyacımız olan döviz kaynağına çok daha ucuz maliyetle erişirdik. Rezerv harcamamız da gerekmezdi.
'Kur şoku geldikten sonra mücadele çok daha maliyetlidir'
Enflasyonla yeterince mücadele edebildiğimizi düşünmüyorum. Örneğin doğru para politikası uygulayamıyoruz ya da tarım gıda gibi konularda gerekli yapısal adımları atamıyoruz. Olası global şoklara ekonomiyi hazırlayamıyoruz. Bünye gibi düşünün, her an dışarıdan bir risk gelebilir. Siz böyle bir durumda ne yaparsınız? Vücudunuzu dirayetli tutmak için gereken sağlık adımlarını atarsınız. Bizim ekonomimizde durum farklı, global taraftan bu enflasyon dalgasının gelmesi çok muhtemel idi. Buna daha hazırlıklı olup üzerimize düşeni yapmalıydık. Biz bu dalgaya, enflasyon oldukça yüksekken ve tüm dünya faiz artırırken, faiz indirerek girdik. Kaçınılmaz olan kur şoku yaşandı. Bir şok geldikten sonra onunla mücadele çok daha maliyetlidir. Mühim olan o şoka hazırlıklı olmak.
'Enflasyon artmaya devam edecek'
Enflasyon tarafında sadece bu yıl değil son 5-6 yıldır doğru mücadele edemiyoruz. Yıllar içinde fiyatlama davranışı bozuldu, atalet devreye girdi. Sanıldığının aksine, konu sadece arz yanlı değil iç talep de enflasyonist. Kur baskısına zaten hiç değinmiyorum. Bütün bu gerçekleri bir kenara bırakıp enflasyonun tamamen globalden kaynaklandığına kani olursanız, teşhis yanlış olur. Kısa vadede enflasyon görünümü oldukça zorlayıcı. Reel kesimde yeni ürünler yeni fiyatlarla stoklara giriyor. Bunlar da bir tur daha fiyat baskısı yaratacaktır. Öne çekilmiş talebin halen enflasyon yarattığını görüyoruz. Globalde de emtia artışı yoğun. O yüzden kısa vadede enflasyonun daha da yükselmesi olası. ÜFE’deki hızlı yükselişin henüz durmamış olması da enflasyonun artmaya devam edeceğini gösteriyor.
'Düşük faiz yatırım ve istihdam yaratmıyor'
Faizi düşürdük doğru ama “ucuz krediler var, bu da yatırıma gidiyor” tespiti tam doğru değil. Bugün ticari kredilerde, yatırım kredileri zaten fiyatlanamadığı için uzun vadeli yatırım kredisi arzı yok. Reel kesim de zaten bu düşük faizden yeterince faydalanamıyor. Olan kredi arzı kısa vadeli ve bu da işletme sermayesine gidiyor. Tüketici kredilerinde ise yavaşlama var ve bu krediler zaten pahalı. Özetle düşürdüğümüz faiz bugün itibari ile yatırım ve istihdam yaratmıyor. Ekonomiye sirayet etmiyor.
'Konu sadece faiz seviyesi değil'
İş dünyası yatırım yaparken uzun vadeli fonlama kaynaklarını inceliyor fakat ondan evvel ekonominin geleceğine ve öngörülebilirliğine bakıyor. İstikrarlı bir ekonomi varsa, ileride bu tüketim baskılanır mı gibi bir endişe, risk görmüyorsa, enflasyon düşükse iş dünyası yatırım kararı alıyor. Bu koşulların ardından faizin seviyesine bakıyor. İstikrar endişesi olan bir ekonomide faiz düştü diyelim bu muhakkak ki yatırıma da dönüşmüyor. Bunu biz 2020’de KGF’de bir miktar yaşadık. O dönem düşük faizli fonlama konuta, arabaya, dövize gitmişti örneğin. Dolayısıyla konu sadece faiz seviyesi değil iş dünyası için öncelikli olan öngörülebilir ve istikrarlı büyüme.
'Dövize erişim daha da zorlaşıyor'
Fed bir miktar geç de kaldığı için enflasyonu kontrol etmede agresif bir para politikası yürütüyor, yürütecek de. Bu her şeyden evvel doların kıymetlenmesi ve faizinin de yükselmesi demek. Özetle, Türkiye gibi döviz ihtiyacı olan bir ülkenin dövize erişimi daha da zorlaşmakta.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Kartalkaya yangını davası başladı: 78 can için hesap vakti!Bolu Kartalkaya'da yaşanan otel yangını faciasının üzerinden yaklaşık 6 ay geçti. 78 kişinin hayatını kaybetmesinde, 133 kişinin yaralanmasından sorumlu 32 kişi ilk kez hakim karşısında.07 Temmuz 2025 Pazartesi 21:17TÜRKİYE
Gazimağusa esnafından DAÜ öğrenci ve mezunlarına indirimGazmağusa’da esnaf Doğu Akdeniz Üniversitesi mezun ve öğrencilerine 12 Temmuz’a kadar indirim sunacak.07 Temmuz 2025 Pazartesi 21:17DAÜ - DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
Organize Sanayi Bölgesi temizliği başlıyor…Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi'nin yeniden yaşanabilir hale getirilebilmesi için hazırlıklar sürüyor.07 Temmuz 2025 Pazartesi 18:33KIBRIS
Hür-İş, asgari ücret masasının toplanması için resmi başvuruda bulunduHür İşçi Sendikaları (Hür-İş) Federasyonu Başkanı Ahmet Serdaroğlu, Asgari Ücret Saptama Komisyonu’nun toplanması için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na resmi başvuruda bulunduklarını açıkladı.07 Temmuz 2025 Pazartesi 18:15KIBRIS
Tatar: “Direkt uçuş, direkt ticaret ve direkt temas” KKTC’nin resmi politikasıdırKKTC, Türk Hava Yolları (THY) ve A Jet arasında "Ada Kıbrıs" projesi kapsamında bilet ücretlerinin düşürülmesi ve yeni uçuş düzenlemelerini içeren iş birliği protokolü imzalandı.07 Temmuz 2025 Pazartesi 18:06KIBRIS
Bir Haftada 27 Yangın, 24 Özel Servis Vakası: 5 Milyon TL ZararKuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde 30 Haziran – 06 Temmuz 2025 tarihlerini kapsayan bir haftalık süre içerisinde toplam 27 yangın ve 24 özel servis olayı meydana geldi.07 Temmuz 2025 Pazartesi 17:46KIBRIS
Holguin, Hristodulidis ile görüştüBirleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Kıbrıs Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar, bugün Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis ile bir görüşme gerçekleştirdi.07 Temmuz 2025 Pazartesi 17:32GÜNEY KIBRIS
Türkiye'de orman yangınlarıyla ilgili 13 kişi tutuklandıTürkiye Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye'nin farklı noktalarında çıkan orman yangınlarına ilişkin başlatılan soruşturmalarda haklarında işlem yapılan 67 şüpheliden 13'ünün tutuklandığını belirtti.07 Temmuz 2025 Pazartesi 17:12TÜRKİYE
Başbakan Üstel: AJet seferleri 6 Bin TL’yi geçmeyecekTürk Hava Yolları (THY) ve AJet ile “Ada Kıbrıs” projesi kapsamında hayata geçirilecek yeni uçuş düzenlemeleri için protokol imzalandı.07 Temmuz 2025 Pazartesi 17:02KIBRIS
Erhürman: Çare değişimdir!Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, “Çare değişimdir. Değişimden başka çare kalmadı, sokak da bunu düşünüyor.07 Temmuz 2025 Pazartesi 16:28KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs