TÜRK BİLİM İNSANLARI, GEBELİKTE KAN UYUŞMAZLIĞINI 10 DAKİKADA SAPTAYAN TEST KİTİ GELİŞTİREREK PATENTİNİ ALDI

Girne Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Levent Kayrın ve Yrd. Doç. Dr. Umut Kökbaş bebekte sarılık, anemi, beyin hasarı, kalp yetmezliği ve hatta tedavi edilmezse ölüme yol açabilen Rh kan uyuşmazlığının tespit edilmesine yönelik hızlı ve güvenilir bir test yöntemi geliştirerek patent aldı.

Rh uyumsuzluğu, annenin kan grubunun Rh negatif, bebeğin ise Rh pozitif olması halinde karşılaşılan riskli bir durum. Gebelik sırasında anne kanına geçen bebeğe ait Rh pozitif kan hücrelerinin annenin bağışıklık sistemini uyardığını ve annenin vücudunun bu hücreleri tehdit olarak görerek antikor ürettiğini ifade eden Prof. Dr. Levent Kayrın, bu antikorların da bebeğe ait kan hücrelerini parçalayarak ciddi bir tehlike yarattığını söyledi.

Bu nedenle anne adayının kan grubunun Rh negatif, babanın ise Rh pozitif olması halinde bebek ile anne arasında kan uyuşmazlığı olup olmadığının saptanması çok büyük önem taşıyor. Prof. Dr. Kayrın, günümüzde Rh tayininin zaman alıcı ve pahalı bir yöntem olması sebebiyle Rh uyumsuzluğu riski olan gebeliklerde önlem olarak anne adaylarına gebeliğin 28’inci haftasında ve doğumdan sonra 72 saat içinde kan uyuşmazlığı iğnesi yapıldığını söylüyor. Kan uyuşmazlığı riskinin anne üzerinde yarattığı endişe ve stres de gebeliği olumsuz etkileyebiliyor.

Kan Uyuşmazlığını 10 Dakikada Belirlemek Artık Mümkün

Prof. Dr. Levent Kayrın ve Yrd. Doç. Dr. Umut Kökbaş’ın geliştirdikleri test yöntemi ise gebeliğin 8’inci haftasında kan uyuşmazlığı olup olmadığını tespit edebiliyor. Üstelik sadece 10 dakikada!

Girne Üniversiteli bilim insanları, nanopolimer tabanlı bir biyosensör sistemi uygulayarak, Rh uyuşmazlığı riski bulunan anneden alınan 5 ml kandan 10 dakika içerisinde bebeğin Rh değerini belirleyebiliyor. Böylece patenti de alınan yeni nesil test kiti ile bebekte kan uyuşmazlığının olup olmadığı hızlı bir şekilde anlaşılabiliyor. Prof. Dr. Levent Kayrın, test sonucunda bebeğin kan grubunun Rh negatif olarak belirlenmesi halinde anne ile bebek arasında kan uyuşmazlığı olmadığını gösterdiğini söylüyor. Prof. Dr. Kayrın, gebelik açısından risk taşımayan bu durumda anneye, kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmasına, herhangi bir ek tedaviye gerek kalmadığını ve normal takibe devam edildiğini belirtti.

Prof. Dr. Levent Kayrın, “Bebeğin kan grubu Rh pozitif olarak tespit edilirse anne ve bebek arasında kan uyuşmazlığı riski vardır ve bebeğin korunması için kan uyuşmazlığı iğnesinin mutlaka yapılması gereklidir. Gebelik çok daha yakından takip edilir ve bebekte kan uyuşmazlığının neden olabileceği ultrason bulguları aranır” ifadesini kullandı.

Girne Üniversitesi Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Umut Kökbaş ise bebeğinde kan uşmazlığı olup olmadığını önceden öğrenebilmenin, anneleri psikolojik olarak rahatlatarak daha sağlıklı bir gebelik geçirmelerini sağlayacağına vurgu yapıyor. Dr. Umut Kökbaş, geliştirdikleri testle kan uyuşmazlığı riskini önceden belirleyerek anneye gereksiz bir enjeksiyon yapılmasının da önüne geçmiş olacaklarını söylüyor.

Üretim İçin Çalışmalar Sürüyor

Prof. Dr. Levent Kayrın ve Dr. Umut Kökbaş’ın geliştirerek patent aldığı test yönteminin yaygın olarak kullanılması, kan uyuşmazlığı riski bulunan gebelikler için büyük bir kolaylık sağlayacak. Patenti alınan test kitinin üretimi içinse çalışmalar sürüyor. Test kitinin yakın zamanda üretilerek kullanıma sunulması planlanıyor.