Çin Cumartesi günü bazı Kanada mallarına misilleme gümrük vergileri uygulayacağını açıklayarak, küresel ticaret savaşında yeni bir tırmanışa işaret etti.

Pekin, 20 Mart'tan itibaren geçerli olmak üzere kolza yağı, küspe ve bezelyeye yüzde 100 gümrük vergisi uygulayacağını ve Kanada'dan su ürünleri ve domuz eti ithalatına da yüzde 25 vergi getireceğini açıkladı.

Çin-Kanada ticaret çatışmaları yoğunlaşıyor

Ekim ayında Ottawa, Çin elektrikli araçlarına yüzde 100 ithalat vergisi ve çelik ve alüminyuma yüzde 25 gümrük vergisi getirdi. Çin hükümeti tarafından cumartesi günü yapılan açıklamada, "Kanada'nın tedbirleri, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarını ciddi şekilde ihlal etmekte, tipik korumacılık eylemleri olup Çin'e karşı kısıtlayıcı tedbirler teşkil etmekte ve Çin'in meşru hak ve menfaatlerine ciddi şekilde zarar vermektedir," ifadeleri yer aldı.

Kanada hükümetine göre, kolza tohumu (Kanola) ülkenin ikinci en büyük ekim alanı ve 2023 yılında 13.6 milyar Kanada doları (345.7 milyar Türk Lirası) satış getirmesi bekleniyor. Kanada'nın Çin'e kanola küspesi ve kanola yağı ihracatı 2024 yılında sırasıyla 920,9 milyon Kanada doları (23.4 milyar TL) ve 21 milyon Kanada doları (533.8 milyon TL) olarak gerçekleşti. Bu arada, Kanada'nın Çin'e bezelye ihracatı 2024 yılında 303 milyon Kanada doları (7.70 milyar TL) ulaştı.

Çin'in bu hamlesi, ABD Başkanı Donald Trump'ın geçtiğimiz hafta Kanada ve Meksika'ya yüzde 25 gümrük vergisi getirirken Çin'in ithalat vergilerini iki katına çıkararak yüzde 20'ye yükseltmesini de içeren bir dizi gümrük vergisi kararının ardından geldi. Kısa bir süre sonra Trump, USMCA kuralları çerçevesinde Kanada ve Meksika'ya otomobil ve bazı tarım vergilerinde bir aylık muafiyet tanırken, her iki ülke de Çin'den ithal edilen ürünlere uygulanan tarifeleri gözden geçirme konusunda istekli olduklarını belirttiler.

Kanada Küresel İlişkiler Birimi tarafından cumartesi günü yapılan açıklamada, Çin'in tarife duyurusunun "gerekçesiz" olduğu belirtilerek, "Kanada, Çin'in soruşturmasının öncülünü ya da bulgularını kabul etmemektedir," denildi.

Açıklamada ayrıca, "Çin'in üretim maliyetlerini yapay olarak düşüren ve piyasaları bozan piyasa dışı politikaları ve uygulamaları ele alınmaktadır. Kanada, ticaretle ilgili endişelerimizi ele almak üzere Çinli yetkililerle yapıcı bir diyaloğa girmeye açık olmaya devam etmektedir," ifadeleri yer aldı.

Çin'de enflasyon negatife döndü

Hafta sonu açıklanan verilere göre, Çin'de tüketici fiyatları Şubat ayında yıllık bazda yüzde 0,7 düşerek 13 ay sonra ilk kez negatife döndü ve tüketici taleplerindeki durgunluğun devam ettiğini gösterdi.

Hükümetin geçen haftaki yıllık toplantısında Pekin, 2025 yılı için gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüme hedefini yüzde 5 olarak belirledi ve ekonomiyi desteklemek için ek teşvik önlemleri açıkladı. Ancak yüzde 5'lik büyüme hedefi, süregelen zayıf iç talep ve ABD ve diğer ülkelerle yoğunlaşan ticari gerilimler göz önüne alındığında dünyanın ikinci büyük ekonomisi için zorlayıcı olabilir.

Çin, geçen yıl aralık ayında Pekin'in "proaktif bir maliye politikası ve daha ılımlı bir şekilde gevşek bir para politikası" benimseme sözü vermesiyle ekonomik büyümesini desteklemek için trilyonlarca Çin-Yuan'lık teşvik paketinin ana hatlarını çizdi. Çin hükümeti ayrıca, enflasyon hedefini 20 yılı aşkın bir sürenin en düşük seviyesi olan yüzde 2'ye indirirken, bütçe açığı seviyesini de son üç yılın en yüksek seviyesi olan yüzde 4 GSYH'ye yükseltti.

Çin borsaları ve Çin Yuanı değer kaybetti

Pazartesi günü hem Çin Yuanı hem de Çin borsaları, ticaret gerilimlerinin artması ve hayal kırıklığı yaratan enflasyon verilerinin etkisiyle düşüş yaşadı. Çin Yuanı ABD doları karşısında yüzde 0,22 değer kaybederken Hang Seng Endeksi TSİ 06:00'da yüzde 1,7 geriledi. Bununla birlikte, hem Yuan hem de Çin borsaları, kısmen önde gelen ABD yapay zeka modelleriyle rekabet etmeyi amaçlayan Çinli bir girişim olan DeepSeek'in yapay zeka modelinin ocak ayında piyasaya sürülmesinin etkisiyle bu yıl yükselişe geçti.