Taşınmaz Mal Komisyonu’nda mülkiyet çıkmazı yaşanıyor. Komisyon’a yapılan başvuruların yalnıza yüzde 13.9’u sonuçlanırken, karar üretilen davaların ise yüzde 98’inde tazminat kararı açıklandı.

TMK’DA TAZMİNAT ÇIKMAZI

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Türkiye aleyhine açılan Kıbrıs’taki mülkiyet konulu davalarda çıkmaz yaşanıyor. Komisyonun önünde dev gibi biriken dosyalar, beraberinde çok büyük bir tazminat yıkımını da getirecek gibi gözüküyor. Bu güne kadar 6 bin 218 başvurudan yalnızca 862 tanesi sonuçlandırılabildi. Başvuruların ise 2013 yılı sonrasında giderek azaldığı dikkat çekiyor.

Taşınmaz Mal Komisyonu’na yapılan başvuruların yalnıza yüzde 13.9’unun sonuçlanabildiği göze çarparken, 707 tazminat, 5 tazminat ve iade, 2 iade, 2 takas, 2 ret, 1 çözümden sonra iade, 1 kısmi iade, 1 13/2008 sayılı yasa (Rum mülkiyet sahipleri ile Türk kiracıların pazarlığı) kararı üretilirken, 141 dava da geri çekildi. Detay Gazetesi'nin elde ettiği bilgilerede 10 yılda ise ödenen toplam tazminat miktarı 208.461.628 Sterlin olarak göze çarptı.

OSHAN SABIRLI

Kıbrıs Müzakereleri’nin en çetrefilli konu başlığı konumundaki mülkiyet sorunu yeni bir dönemeçten geçiyor. Kıbrıslı Türkler ve Türkiye için ise kum saati akmaya devam ediyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) Kıbrıs’ta mülkiyet bağlantılı olarak Türkiye aleyhine açılan davalara iç hukuk yolu oluşturulması amacı ile kurulan Taşınmaz Mal Komisyonu’nun hem hantal yapısı, hem de ödenmesini karara bağladığı davalarda ortaya çıkan rekor miktardaki tazminatları artmaya devam ediyor.

REKOR TAZMİNAT

Yalnızca 2015 Ocak ile Eylül ayları arasında ödenen tazminat miktarı 15.183.895 Sterlini buldu. 2006 yılından bu güne kadar ise 208.461.628 Sterlin tazminat ödendiği öğrenildi. Komisyon’un karar ürettiği davaların ise yüzde 98’inde tazminat kararı açıklandığı da göze çapıyor.

TÜRKİYE’YE İÇ HUKUK

Taşınmaz Mal Komisyonu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Xenides-Arestis v. Turkey davasında vermiş olduğu hükümler uyarınca, Taşınmaz Mal Yasası (67/2005 sayılı Yasa) tahtında kuruldu. Alınan bu tedbirin amacı, Kuzey Kıbrıs'ta bulunan mallarla ilgili talepler için etkin bir iç hukuk yolu oluşturulmasını hedefledi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Türkiye aleyhine açılan Demopoulos ve Diğerleri davasının kabul edilebilirliğine ilişkin almış olduğu 1 Mart 2010 tarihli kararda 67/2005 sayılı Yasanın etkin bir hukuki çare sunduğunu saptamış ve başvuranların şikayetlerini iç hukuk yolunun tüketilmemiş olduğu gerekçesiyle reddetmişti.

TAZMİNAT ODAKLI GİDİYOR

Taşınmaz Mal Komisyonu, 67/2005 sayılı Yasa hükümlerine uygun olarak, iade, tazminat ve takas ile ilgili yapılan talepleri inceliyor. Yapılan değerlendirmelerde, 1977-1979 Doruk Antlaşmaları ve Birleşmiş Milletler'in Kıbrıs Sorununun çözümüne ilişkin hazırlamış olduğu bütün planların ana unsurunu teşkil eden iki kesimlilik ve iki toplumluluk ilkeleri gözetiliyor.

DOSYALAR YIĞILDI

28 Eylül 2015 itibariyle, Komisyona toplam 6,218 adet başvuru yapıldı ve bunlardan 703 tanesi dostane çözüm yoluyla ve 18 tanesi de duruşma yoluyla sonuçlandırıldı.

Taşınmaz Mal Komisyonu’na yapılan başvuruların yalnıza yüzde 13.9’unun sonuçlanabildiği göze çarparken, 707 tazminat, 5 tazminat ve iade, 2 iade, 2 takas, 2 ret, 1 çözümden sonra iade, 1 kısmi iade, 1 13/2008 sayılı yasa (Rum mülkiyet sahipleri ile Türk kiracıların pazarlığı) kararı üretilirken,

UZLAŞILAMAYAN 18 DAVA

Yapılan başvurularda 18 dosya sahibinin uzlaşı yoluna gitmediği göze çarparken bu davalar için ise mahkeme yapıldığı göze çarptı. 18 davada 15 tazminat, 2 ret, 1 ise kısmi iade kararı üretildi.  Uzlaşı sağlanamayan, mahkemeye giden ve karar üretilen davaların en çok 2009 ve 2014 yıllarında (4’er dosya) olduğu dikkat çekerken 2009’da 4, 2011’de 3, 2012 ve 2013 yıllarında 2’şer  2014 yılında 4 ve 2015 yılında bu güne kadar 3 dosya olduğu göze çarptı.

YÜZDE 98’İNDE TAZMİNAT

Bu güne kadar yapılan 6 bin 218 başvurunun ancak 862 tanesi sonuca ulaşabilirken 141 başvuru sahibinin dosyasını geri çektiği gözlemlendi. Karar üretilen davaların yüzde 98’inde tazminat kararı açıklandı. Komisyon, şu ana kadar başvuranlara mallarının bedeli olarak 208,461,628.- Sterlin tazminat ödedi. Ayrıca, bir başvuru için iade, iki başvuru için takas ve tazminat, beş başvuru için de iade ve tazminat kararı verildi.

ÇÖZÜMDEN SONRA İADE

2006 yılından bu güne kadar yapılan başvurularda yalnızca 1 kişiye çözümden sonra iade kararı üretilmesi ise dikkat çekti. Söz konusu dosya için kararın 2007 yılında üretildiği göze çarparken 1 dosyanın ise 13/2008 sayılı yasa tahtında karara bağlandığı gözlemlendi.

ACAPULCO İADESİ

Bakanlar Kurulu kararı ile komisyon 13/2008 sayılı yasa çerçevesinde Çağın Ltd. şirket direktörü sıfatıyla Ünal Çağıner’in dosyaladığı başvurusunda kira ve tasarrufunda bulundurduğu 6848 koçan nolu Çatalköy’deki  taşınmaz mal üzerindeki tüm hakları eski Rum mülkiyet sahibi Acapulco Holdıngs Ltd.’den (Eteria Acapulco Holdıngs Ltd.) devir ve kayıt iznine kavuştu. 19.3.2015 tarihli Taşınmaz Mal Komisyonu 842 No’lu Kararı doğrultusunda ve 13/2008 sayılı Yasa tahtında Feragatname’nin, Tapu Devir Takrirnamesi ile birlikte imzalanması ve bahse konu engellerin kaldırılması kaydı ile devir ve kayıt işlemlerinin gerçekleştirilmesi ise KKTC Resmi gazetesinde de yayınlandı.