TANDOĞAN YALKUT YAZDI... DÖVİZ-ENDÜSTRİ-İHRACAT-VE-HALK...

Dolar/TL kurunun 9’un üzerine çıkmasına mı üzülelim, sanayi üretiminin beklentinin üzerinde gelmesine memnun mu olalım? İstihdam kalitesinin pandemi öncesindeki seviyeye gelmesini beklemek şu sıralar kolay görünmüyor. Ne üretim rakamlarının artacağına inanıp mutlu olmak, ne de endüstri tarafının güçlü olmasına sevinmek bu günlerde mümkün değil. Döviz kurlarını birileri durdurmak zorunda. Bu sürdürülebilir bir durum değil. Yapılacaklar bellidir. Riskler düşürülmelidir.  Risk sadece ekonomik risklerle değil , siyasi risklerde önemlidir. Dış piyasalar daha da karışabilir. Türk Lirası (TL) gibi para birimleri üzerinde baskı oluşabilir. Enerji fiyatlarındaki artış herkesin faturasını şişirecek. Biz bir de döviz kurlarından darbe yiyeceğiz. Iş katmerli olacak. Alım gücü düşecek. Sadece İhracat artırarak bir yere varılamaz.

Pandemi sonrasında dünyada talep patladı. Keyfi yerinde olan ihracatçının işi, yakın gelecekte de tatlı olacak. Haziran-Eylül dönemi, Türk Lirası için iyi geçti. Enflasyonla mücadele konusunda uygun bir zamandı. Türkiye’de ve KKTC’de çalışan kesimin yarısı, asgari ücret ve ona yakın ücretle çalışıyor. Bu insanlar hayat pahalılığı karşısında eziliyorlar. Faizi indirelim, reel sektörü destekleyelim, ekonomi politikasında bir tercihtir. Ancak sadece sanayi sektörünün desteklenmeye ihtiyacı varmı? Ve birde en önemlisi alınan kararlar sanayi düşünülerek mi alındı? Geniş kitleyi düşünmek gerekiyor. Geleceği, herkesi, düşünmek gerekiyor.

TCMB Başkanı yaptığı bir  sunumunda, ‘‘Enflasyondaki yükseliş geçicidir. Dolar dünyada güçleniyor. Kurdaki yükselişin faiz indirimiyle alakası yok’’ demiş. Geçici enflasyon ciddi anlamda net değil hala tartışılıyor. Genellikle gelişmiş ekonomilerde en zor işlerden birisi, gerçekte neyin enflasyona yol açtığıdır. Öte yandan bizim için bunu tahmin etmek zor değildir. Dolar/TL paritesi son beş yılda yüzde 200 ün üzerinde arttı. Türkiye’de ve dolayısı ile KKTC’de  son beş yılın enflasyon ortalaması yüzde 15’dir. Üretici fiyatları için, ‘‘Her ülkede yüksek’’ deniyor. Dövize talep olduğu doğrudur. Ancak son dönemde en çok TL değer kaybetti. Enflasyonun düşürmeden yapılan faiz indiriminin kur üzerindeki etkisi kendini gösteriyor. Tüm bunlar aslında bizim yürütmenin elinde olan bir durum değil. Kim gelse olmayacak da. Bıraksınlar bu hükümetçilik oyunlarını da ciddi anlamda umut olsunlar. Geleceği sadece barış olursa kurtuluş olur kurgusundan çok , ekonomiyi ne ile kurtaracaklar onu anlatsınlar.