TANDOĞAN YALKUT YAZDI..."BU BİR KRİZ DEĞİL…"

Bu Bir Kriz Değil…

Sağlıkta yaşanan sorunlar, Turizmde yaşanan sorunlar, Siyasette yaşanan sorunlar ülkelerde zaman zaman ekonomik problemler yaşatabilir. Şimdi tam da bunun ta kendisini yaşıyoruz. Ancak yaşadığımız nedir ve kriz nedir onu bir anlayalım ve belkide anladıktan sonra teşhis ettikten sonra çözümü de kendimiz buluruz.

Bir yıldır hızlı bir şekilde dünyayı saran bulaş, insanoğlunun içe dönmesine, ülkelerin kapanmasına, tüm dünya ülkeleri arasında yaşanan hareketiliği bir kenara bırakın ülkelerin kendi iç hareketliliğini bile durma noktasına getirmiştir. Evet bu bir krizdir. Nedir Kriz? Kriz (buhran, bunalım), bir örgütün üst düzey hedeflerini ve işleyiş biçimini tehdit eden veya hayatını tehlikeye sokan, acil karar verilmesi gereken, uyum ve önleme sistemlerini yetersiz hale getiren gerilim durumudur. Kriz döneminin en belirgin ve gerilim yaratıcı özelliği “belirsizlik”tir. Evet bu tanım benim yaptığım bir tanım değil, genel bir inanış ve bilimsel bir tanımdır. Tam da anlatıyor ki Sağlık alanında karşılaştığımız bu bulaş bir krizdir. Hayatı tehlikeye sokuyor, acil kararların verilmesi gerekiyor, gerilim yaratıyor ve en önemlisi çok büyük bir belirsizlik yaratıyor.

Ekonomi krizdemi? Eğer ülkeler bu tip krizlerin oluşabileceğini önceden planlarsa ve önlemlerini alırsa çeşitli sektörlerde oluşacak krizler Ekonomik krizin oluşmasına neden olmaz. Ekonomi yönetimi uzun soluklu ve planlı olmazsa, günübirlik kararlar ile  yönetilirse ve çok yönlü bir planlama ve gelir kaynaklılığı ile yönetilmezse her türlü sorunda bir sorun yaşarsınız. Ama bu sorunun yaşanması kriz olarak adlandırılamaz, buna ancak beceriksizlik ve sorumsuzlık diyebiliriz.

Ekonomik çarklarınız çalışırken çok yönlü sistemleri yöntemleri kullanmalısınız. Tamamen itahalata dayalı malları alıp iç piyasaya satmak, ancak ve ancak gelen turiste veya öğrenciye güvenmek şu anki krizi yaratmıştır. Turist politikanız kumar turizimi olursa o zaman da size baronlar idare etmeye kalkar. 1974 sonrasına bakarsanız yaşanan ekeonomik kararlar bizim bir batışa sürüklendiğimizi açıkça göstermektedir. Her savaş sonrası yaşanan buhranlar tabiiki bizde de yaşanacaktı ama , tabiri caizse Amerikayı yeniden keşfetmek anlamsızdı. Dünyadaki örneklere bakmak ve bunlardan kendimize uygun, ada ülkesi olmak, her türlü ambargolara maruz kalmak gibi  gerçekleir de gözeterek bir plan yapmak yeterliydi. Turistin % 80 civarı sadece kumar otellerine bağlamak ve bu ülkenin hakettiği girdiyi bu şekilde sağlayamayacağımızı bilmek gerekirdi, Ülkede kurulan Üniversite Sektörü, Ada ülkesi olmanın avantajları kullanılarak bu salgınla bu şekilde sonlandırılamazdı.

Üretimden koparıldı bu ülke bu da bilinçli yapıldı. Bunu yapanların ciddi anlamda hesap vermesi gereken bir noktadayız eğer hayatları devam ediyorsa. Bir Sanayi Holding verdı bu ülkede, tarım vardı bu ülkede, narenciye  bahçelerimizi kuruttuk, patatesi bitirdik. Üretmedik. Üretemedik. Üretim derken lütfen büyük fabrikaların kurulduğu sanayi üetimlerini aklınıza getirmeyin, yanan bacaların mis gibi havayı kirletmesinden bahsetmiyorum. Biz ülkede ciddi bir tarım sistemi kursaydık, ürettiklerimiz ile hayvancılığı iyi yapsaydık, hayvandan edilen süt ile hellim üretseydik ve bunu satabilseydik ,  yine bu memleketin en güzel ürünü zeytin ile çeşitli mahsüller üretmeyi iyi yapabilseydik, kapılarına kilit vurduğumuz ve çalışanlarını devlet memuru yaptığımız Sanayi Holding yaşasaydı, ve onun benzerlerini de artırabilseydik, dışardan getirdiğimiz dünya kadar malın ithaline gerek kalmayacaktı, hatta bunları dışarıya satabilseydik çok farklı yerlerde olurduk.

Yıllardır üretim en önemli unsurdur dedim ekonomide. Tek yelpazeli olmasın ekonomi, biri dara girse diğerinden destekleriz dedim. İşte şimdi sözüm ona kriz yaşıyoruz. Ama bu kriz değil gerçekten değil. Çünkü bütün bunların sonucunda yaşananlar ani olmadı, biliyorduk biz bunun olacağını . İşte bu yüzden adı kriz değil. Ama bilin ki kriz olarak görenler bu sonucun doğmasını destekleyen mentaliteye çanak tutanlardır. O zaman yine onlar, krizlerde yaşanacak fırsatları  da görsünler ve duvara toslayan misali gerçeklerle yüzleşip doğru adımları atmaya başlasınlar. Üretim,üretim,üretim.

Üretin, üretin, üretin…