Trans kadın H.Ç. 2014 Haziran’ında gittiği Beyoğlu Prof. Dr. Reşat Belger Göz Eğitim Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Ünitesi’nde muayene olmak istemiş ve jinekolog F.H. tarafından “durumu tasvip edilmediği” gerekçesiyle reddedilmişti.

Jinekolog doktor F.H.’nin, bir hastasını trans olması nedeniyle muayene etmeyi reddetmesi üzerine Türk Tabipler Birliği doktor hakkında inceleme yaptı ve 90 liralık uyarı cezası verdi. Hasta H.Ç.’nin, Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD) ile birlikte yaptığı şikayeti inceleyen ve doktorun ifadesini alan TTB, 'doktorun hastaları reddetme hakkının sonsuz olmadığına' karar verdi.

Trans geçiş sürecini tamamladıktan sonra 2014 Haziran’ında süreciyle ilgili bir ilacı yazdırmak ve muayene olmak için gittiği Beyoğlu Prof. Dr. Reşat Belger Göz Eğitim Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Ünitesi’nde H.Ç., jinekolog F.H. tarafından reddedilmişti. “Ben sizi muayene etmem. Siz erkeksiniz, ben sizin durumunuzu tasvip etmiyorum” denerek geri çevrilen H.Ç.’nin, plastik cerrahi bölümüne gitmesi söylendi.

'Kusurlu hekimlik'

TTB verdiği uyarı cezası kararında “Reddetme makul ve anlaşılabilir bir nedene dayanmalı, suç kabul edilen bir nedene dayanmamalıdır” diyerek jinekoloğun disiplin yönetmeliğine uymadığının altını çizdi. Hastanın kullanması gereken ilacın kadın hastalıkları ve doğum hekimleri tarafından yazılmasının uygun olduğunu belirten Tabipler Birliği, doktorun geri çevirmesinin kusurlu hekimlik olduğuna karar verdi.

SPoD hukuk koordinatörü Avukat Ezgi Şeref’e göre bu tür kararlar özellikle ayrımcılığa uğrayan gruplar açısından hayati önem taşıyor, çünkü yargı mercilerinin kararları, doktorların hastaları reddetme hakkının sınırlarını büyük ölçüde belirliyor.

Açılan dava kabul edilmemişti

H.Ç. geçtiğimiz sene yaşadığı olaydan sonra doktor hakkında dava açmış, fakat Valilik soruşturma açılmasına izin vermemişti. Sağlığa erişim hakkının engellenmesi ve cinsiyet kimliği üzerinden ayrımcılık yapılması nedeniyle açılan dava, Savcılık tarafından da soruşturmaya gerek görülmemiş; dava son olarak SPoD avukatı Rozerin Seda Kip tarafından geçtiğimiz ay Anayasa Mahkemesi’ne taşınmıştı. Davayla ilgili Agos'a konuşan avukat Kip, “Söz konusu davada ayrımcı tavırda bulunmadığını ispatlaması gereken kişi doktor F.H. olmasına rağmen, hakkında soruşturma açılmaması başlı başına cezasızlığa yol açmaktadır” dedi.

Ayrımcılık korkusundan tedavi olmuyorlar

Eşcinsel ve translar için ayrımcılığa uğrama endişesi kimi zaman tedavi olmama ve tedaviyi geciktirmeye kadar giden bir baskı yaratabiliyor. 2014 yılında SPoD ve Boğaziçi Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırmanın sonuçları, katılımcıların bir kısmının ayrımcılığa uğrama kaygısıyla doktora başvurmaktan çekindiğini ortaya koymuştu. Araştırmaya göre LGBTİ’lerin yaklaşık yüzde 8’i ayrımcılığa uğrayacağı korkusu ile tedavi olmuyor ya da tedavisini geciktiriyor.