Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, bugün Güzelyalı Pompa İstasyonu, Geçitköy Barajı, Geçitköy Pompa İstasyonu ve Çamlıbel Arıtma Tesisi’nde incelemelerde bulundu.

Çavuşoğlu, Çamlıbel Arıtma Tesisi’nde, Türkiye’den borularla deniz altından gelen ve arıtılan suyu içti. Çavuşoğlu, KKTC tarafı olarak üzerlerine düşen görevleri tamamladıklarını, Türkiye ile masaya oturmaya ve suyun dağıtımına ilişkin ihaleye kadarki geçiş dönemini kapsayacak ek protokolü imzalamaya hazır olduklarını söyledi.

Geçiş sürecinde Türkiye’den gelen suyu KKTC Su İşleri Dairesi ile Türkiye Devlet Su İşleri’nin birlikte yönetmesi öngörülüyor. Buna dair dosya da hazırlandı. Geçen hükümet döneminin Başbakanı Ömer Kalyoncu ile Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu arasında imzalanan protokolün 22. Maddesi uyarınca da belediyelerin sudan yararlanmak için meclislerinden karar geçirmesi gerekiyor.

Bakan Çavuşoğlu'na incelemeleri sırasında KKTC Su Temin Projesi’ni yürüten Türkiye Devlet Su İşleri mühendislerinden detaylı bilgi aldı, projenin başladığı günden bugüne yapılan çalışmaların belgeselini izledi ve sunum yapıldı.

Nazım Çavuşoğlu'na, Danışma Kurulu üyeleri yanında UBP Girne Milletvekili İzlem Gürçağ ile bakanlık yetkilileri ve diğer bazı kurumların yetkilileri eşlik etti.

Çavuşoğlu incelemelerin ardından yaptığı açıklamada, bugün danışma kurulu ile birlikte Su projesini incelemek amacıyla teknik ziyarette bulunduklarını söyledi.

ÇAVUŞOĞLU: “DOSYA HAZIR”

Göreve gelmelerinin ardından belli prosedürlerin tamamlanması amacıyla Danışma Kurulu ile birlikte çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Çavuşoğlu, bu prosedürlerin tamamlandığını, Danışma Kurulu ile birlikte dosyalarını hazırladıklarını kaydetti.

SALI GÜNÜ BELEDİYE BAŞKANLARIYLA

Salı günü de belediye başkanları ile bir araya geleceklerini ve o toplantıdan çıkacak önerileri de dosyaya ekleyeceklerini ifade eden Çavuşoğlu, KKTC tarafı olarak belediyelerde izlenecek işler konularında çalışmalar yaptıklarını, artık Türkiye ile masaya oturup bu süreci görüşmeye hazır olduklarını söyledi.

Türkiye’den suyun geldiğini, Geçitköy barajının dolduğunu, suyun arıtıldığını ve artık çeşmeden aktığını ifade eden Çavuşoğlu, artık her şeyin hazır olduğunu, tek denenmeyenin ise suyun tadı olduğunu, şimdi de bunu denediklerini kaydetti.

“ŞİŞEDEKİNDEN BELKİ DE DAHA İYİ…”

Çeşmeden içtiği suyun şişedekinden belki de daha iyi bir su olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, pek yakında ülkede herkesin evinin çeşmesinden içilebilir su akacağına işaret etti ve başta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile tüm emek koyanlara şükranlarını sundu.

Çavuşoğlu, bu özel günde Anneler Günü’nü de kutladı.

PROJE HAKKINDA BİLGİLENDİRME

Proje mühendisleri de bakan ve heyetine verdiği bilgilerde, şu anda barajdan Lefkoşa'ya su verilebilecek durumda olduklarını, Gazimağusa, Güzelyurt, Girne, İskele ve Karpaz bölgelerine de ekiplerin boru döşemesini bitirme aşamasında olduğunu söyledi.

Birkaç aya sistemin tümüyle tamamlanacağını ve tüm sistemin bilgisayar sistemiyle denetleneceğini ifade eden mühendisler, KKTC genelinde yer alacak 19 pompa merkezinin 14'ünün tamamlandığını, 5 tanesinin de inşasının sürdüğünü kaydetti.

Mühendisler, KKTC Su Temin Projesi’nde bugüne kadar toplam 1500-1600 kişinin çalıştığını, projede 16 geminin yer aldığını ve toplamda 4 bin civarında istihdam olduğunu anlatarak, projede en sevindirici olayın bir omuz çıkması hariç hiçbir iş kazası yaşanmaması ve en önemlisi can kaybının olmaması olduğunu vurguladı.

Projede iş güvenliği çok sıkı tutulduğunu, Norveç standartlarının kullandığını belirten Devlet Su İşleri mühendisleri, deniz geçişi yapılırken de boruların güvenliği için 160 riskin değerlendirildiğini, bunların halatları köpek balığı ısırmasından gemi batmasına kadar hesaplandığını kaydetti.

Hatta bir problem yaşansa da suyun tutulduğu baraj başta olmak üzere yedekler olduğunu, projenin bakım ekibi bulunduğunu, sistemde arıza olsa da bu yedeklemelerin kendilerine tamirat için 10 aylık bir müdahale süreci şansı tanıdığını belirten mühendislerin verdiği bilgiler özetle şöyle:

“ŞU ANDA 12 MİLYON METREKÜP SU VAR”

"Barajda şu anda 12 milyon metreküp civarında su bulunuyor. KKTC'nin 27-30 milyon metreküp su ihtiyacı olacağı öngörülüyor. Geçitköy Barajına Türkiye'den tam kapasite su geliyor, ancak baraj şu anda yükleme, kaçak gibi testlerden geçtiğinden doldurulamıyor ve gelen su fazlalığı denize dökülüyor.

Barajda şu ana kadar herhangi bir sıkıntı gözlemlenmedi, kaçak olmadı. Türkiye’den gelen su ile baraj 4 ayda dolabilirdi ancak tüm su denize verilmek zorunda kalınırdı.

“SU TEKNİK NEDENLERLE DENİZE VERİLİYOR”

Su kullanılmadığından değil teknik nedenlerden dolayı denize veriliyor. Barajdaki hareketler baraj altına kurulan bilgisayar sistemiyle takip ediliyor.

DSİ, Su temin projesinde kullanılan mevcut boru hattının yanında bulunan 500 metrelik alanda da dataya sahip ve bu hattın yanına daha büyük boru hattı çekebilme kabiliyetinde.

Proje, 3-3,5 yılda geçildi ve deniz aşaması dahil 24 saat çalışılarak yapıldı. Güzelyalı Pompa Servisinden Çamlıbel Arıtma Tesisine Türkiye’den gelen tüm suyu pompalanabilir ve arıtabilir. Barajdaki suya ihtiyaç duymadan yapılabilecek bu sistem sayesinde su, adanın her yerine kurulan boru sistemiyle ulaşacak.

Baraj uzun vadeli olarak mevcut ihtiyaca göre tasarlandı ancak istenirse büyütülebilir ve geliştirilebilir. Ama baraj depo görevi de görebilir çünkü gelen su direkt arıtmaya basılabilir.

40 yıllık uzun vadeli kullanım şeklinde düşünülen Çamlıbel Arıtma Merkezi günlük 200 bin metreküp, yıllık 75 milyon metreküp artırma kapasitesine sahip. Merkez Türkiye’den gelecek tüm suyu arıtma kapasitesinde...

Arıtma merkezinde tüm işlemler bilgisayar sistemi ve el değmeden yapılacak, sadece merkezde değil ülke genelindeki tüm hatlar ve depolar bu merkezden kontrol edilecek."