SOĞUK HAVA ASTIM ATAKLARINI TETİKLİYOR
Kış mevsimiyle birlikte etkisini gösteren soğuk hava, astım hastalarını zorluyor. Uzmanlar özellikle çok soğuk havalarda astım hastalarının dışarı çıkmamasını öneriyor. Eğer çıkmaları gerekiyorsa da mutlaka önlem almaları tavsiye ediliyor.

04 Aralık 2023 Pazartesi 19:45
Astım dünya genelinde en sık görülen bulaşıcı olmayan kronik solunum hastalığı olarak biliniyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verilerine göre yaklaşık 340 milyon kişi bu hastalıktan muzdarip. Öyle ki toplam astım hastası sayısının 2025’te 400 milyona ulaşacağı düşünülüyor.
Hava yollarının daralmasıyla seyreden ve geçici ataklarla ilerleyen bir hastalık olan astımın ortaya çıkışının pek çok sebebi var. Bunları genetik yatkınlıklar, mevsimsel ve çevresel faktörler olarak özetlemek mümkün.
Özellikle kış aylarıyla birlikte ön plana çıkan bir çevresel faktör var ki, mutlaka hastaların dikkat etmesi gerekiyor. Soğuk havadan bahsediyoruz... Çünkü sıcak kadar soğuk hava da astım hastalarını sıkıntıya sokuyor. Peki astım hastalığının belirtiler neler? Soğuk hava neden hastaları olumsuz etkiliyor? Hastaların özellikle soğuk havada astım ataklarına karşı nasıl korunması gerekiyor? Merak edilenleri Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şehnaz Olgun Yıldızeli’yle konuştuk.
Astım sürekli semptom göstermez
Astım hastalığının sürekli semptom gösteren bir hastalık olmadığına dikkat çekerek sözlerine başlayan Doç. Dr. Yıldızeli, tetikleyen unsurlarla birlikte atak yaptığına dikkat çekiyor.
Doç. Dr. Yıldızeli, hastalığın atak yaptığı dönemde hastada hangi semptomlara yol açtığını ise şöyle anlatıyor:
“Göğüste sıkışma, nefes darlığı, aldığı nefesin yetmemesi hissi, dışarıdan duyulabilen hırıltı görülebiliyor. Daha nadir olmakla birlikte öksürükle de karakterize olabiliyor. Gelen ataklar hastayı etkileyen faktör neyse, ona maruz kalındığında ortaya çıkar.”
20-40 yaş arası kadınlarda sık görülüyor
Astım hastalığına yaş grubu olarak bakıldığında gençler ön plana çıkıyor. Erkeklere nazaran da kadınlarda daha fazla görülüyor. Doç. Dr. Yıldızeli, astımı "Genellikle 20-40 yaş arası genç kadınların hastalığı" olarak nitelendiriyor.
Hastalığın tanısı koyulduktan sonra tedavide ilk adım, neyin astıma yol açtığını tespit etmek oluyor. “Hastaya ilk önerdiğimiz şey, astımı tetikleyen maruziyetten uzak kalması” diyor Doç. Dr. Yıldızeli ve hastalığı tetikleyen unsurları şöyle açıklıyor:
“Örneğin mesleki maruziyetler hastalığa sebep olabiliyor. Aşçılar, boyacılar, metal sanayiinde çalışanlar, dumana maruz kalanlar ya da çiftçiler gibi organik veya inorganik unsurlara maruz kalanlarda astım ortaya çıkabilir. Böyle bir durum olduğunda mümkünse alan ya da iş değiştirmesini öneriyoruz. Onun dışında daha sık rasyonel olarak toz, ev akarları, bitki ve polenlere karşı alerjileri olabiliyor. Evde hayvan besleniyorsa tüylere karşı alerjiler görülebiliyor. Bunlara maruz kalmakla da alevlenme olabiliyor.”
Enfeksiyonlar astımı tetikleyebiliyor
Viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar da astımı tetikleyen bir başka neden… Çünkü enfeksiyon durumunda da hava yolundaki semptomlarda artış söz konusu oluyor. Kış ayları bu enfeksiyonlarla en sık karşılaşılan mevsim. Doç. Dr. Yıldızeli, bu nedenle kronik solunum hastalığı olanların kış mevsimine girilmeden evvel mutlaka grip aşısı yaptırmasını öneriyor. Yine bu gruptaki hastaların zatürre aşısı yaptırmasının da önemli olduğuna dikkat çekiliyor.
Soğuk havalarda astım hastaları dikkatli olmalı
Astım hastalığını tetikleyen çevresel etkenlerin en önemlilerinden biri de hava şartları… Tıpkı sıcak hava gibi soğuk hava da astım hastalarını olumsuz yönde etkiliyor. “Özellikle hava sıcaklığının sıfır veya eksi dereceye indiği durumlarda hastaların dışarı çıkmasını çok önermiyoruz” diyen Doç. Dr. Yıldızeli, “Soğuk hava astım hastalarında ‘bronş spazmı’ denilen, havayolu kaslarının kasılarak daralmasına yol açarak ciddi ve ani ataklara sebebiyet verebiliyor” diyor.
Özellikle kuru iklimli bölgelerde soğuk ve kuru havanın risk faktörü haline geldiğini ifade eden Doç. Dr. Yıldızeli, sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Biz böyle hastalara kış aylarında eğer hava soğuksa, rüzgarlıysa mecburiyeti yoksa dışarı çıkmamalarını öneriyoruz. Eğer dışarı çıkmaları gerekiyorsa da mutlaka ağzı ve burnu bir atkı, kaşkol veya maskeyle kapatmalarını tavsiye ediyoruz. Yine bu durumlarda hastaların ağızdan değil burundan nefes almaya konsantre olmaları gerekiyor. Normalde aslında hepimizin öyle yapması lazım. Çünkü burundan alınan nefes, hem havanın temizlenmesi hem de nemlenmesi ve ısıtılması fonksiyonlarını görüyor. Dolayısıyla sürekli ağzımızdan nefes alırsak hem hava yolumuz kuruyacağı hem de hava ısıtılmadan akciğerlere ulaşacağı için tetiklenme riski artıyor.”
Kronik hastalar yanlarında ilaç bulunduruyor
Astım kronik bir hastalık. Tıpkı diyabet ya da hipertansiyon gibi doktor kontrolünde tedavi gerektiriyor. Ancak bazı astım türlerinde çevresel faktörlere dikkat edildiği taktirde hastalık uzun zaman atak göstermeden sessiz kalabiliyor.
Peki hastalar astım ataklarıyla karşı karşıya kaldığında nasıl bir yol izlemeli? Yanıtını Doç. Dr. Yıldızeli’den öğreniyoruz:
“Kronik hastalarımız için hastane takipleri sırasında bir şablon oluşturuyoruz. Yani bir ana tedavi planları oluyor. Ancak ekstra bir sıkışma hissettiklerinde veya nefes darlığında bir artış olduğunda, ellerinde bir B planı oluyor. Bizim kurtarıcı ilaçlar dediğimiz ilaçlar var. Bunların etki süresi genellikle 5 dakikada başlıyor ve birkaç saat sürüyor. Bu kurtarıcı ilaçları, riskli havalarda zaten yanlarında bulunduruyorlar. Ancak hafif bir hastaysa, hastalığı sık alevlenme göstermiyorsa, böyle bir durumla karşı karşıya geldiğinde ne yapacağını bilemiyorsa mutlaka en yakındaki göğüs hastalıkları hekimine başvurulmalı.”
Astım ataklarının şiddeti kişiden kişiye değişebiliyor. Bu, maruziyetin ve atağın şiddetiyle alakalı olarak değişkenlik gösteriyor. Duruma göre hastalar, astım atakları geçirdiğinde ayakta tedavi edilebildiği gibi hastaneye yatmaları da gerekebiliyor.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Erdoğan ''1'inci parti AK Parti'' dedi, SONAR'ın seçim anketi ortaya çıktı; Erdoğan bunu sevmeyecekCumhurbaşkanı Erdoğan Azerbaycan dönüşü sırasında uçaktaki gazetecilere "biz de anketler yaptırıyoruz, AK Parti birinci partidir" demişti.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:59TÜRKİYE
Böbrekleri bozan dörtlü: Ağrı kesici, antibiyotik ve bazı tansiyon ilaçlarıTansiyonu düzeltirken, böbreği bozmamak lazım05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:55YAŞAM
Mülkiyet tutuklamaları... "Guterres Hristodulidis’i ortada bıraktı"Rum basını, "Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, KKTC’deki Rum mallarıyla ilgili tutuklamalara siyasi boyut kazandırdığı"nı yazdı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:34GÜNEY KIBRIS
Sahte belgeyi İçişleri Bakanlığı'na verdi...Lefkoşa’da meydana gelen “Sahte Evrak Düzenleme, Sahte Evrağı Tedavvüle Sürme, Sahte Davranışla Kayıt Teminine Teşebbüs” suçlarından tutuklanan zanlı S.J.P tutuklanarak mahkeme huzuruna çıkarıldı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:23KIBRIS
Özgür Özel, Aziz İhsan Aktaş'la AKP'li belediye ilişkilerini listeledi; Erdoğan'a seslendi: Şerefin varsa cevap ver; hapiste yatmayı göze aldım!Özgür Özel, Aziz İhsan Aktaş'la AKP'li belediye ilişkilerini listeledi; Erdoğan'a seslendi: Şerefin varsa cevap ver; hapiste yatmayı göze aldım!05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:14TÜRKİYE
CHP MYK olağanüstü toplandı; Amasya mitingi için karar verildiCHP Merkez Yönetim Kurulu (MYK), CHP'li belediyelere yönelik yeni operasyonların ardından CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in başkanlığında toplandı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:00TÜRKİYE
Özgür Özel'den CHP'li belediyelere operasyonlar sonrası ilk açıklama: Sandığı ortadan kaldırmanın provalarını yapıyorlarÖzgür Özel'den CHP'li belediyelere operasyonlar sonrası ilk açıklama: Sandığı ortadan kaldırmanın provalarını yapıyorlar05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:59TÜRKİYE
Erdoğan: CHP'nin birinci parti olması söz konusu değil; yolsuzluk sendromu içindeler, her yerden pis kokular geliyor!Erdoğan: CHP'nin birinci parti olması söz konusu değil; yolsuzluk sendromu içindeler, her yerden pis kokular geliyor!05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:58TÜRKİYE
Karkas Operasyonu... Bir kişi daha aranıyor...Lefkoşa’da meydana gelen “Kanunsuz Uyuşturucu Madde Alma ve Tasarrufu” suçundan gerçekleştirilen "KARKAS" operasyonunda tutuklanan zanlılar A.A.M.S ve A.O.A.I mahkeme huzuruna çıkarıldı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:58KIBRIS
“Son 5 yılda 43 bin öğrenci eğitim psikoloğuna gönderildi”Rum Eğitim Bakanı Athina Mihailidu, 10 bin 598’i 2023-2024 eğitim döneminde olmak üzere son beş yılda 43 bin öğrencinin eğitim psikoloğuna gönderildiğini açıkladı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:48GÜNEY KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs