SODYUM VE POTASYUM MİNERALLERİ

Potasyum ve sodyum, vücut işlevlerinin sürdürülmesi için gerekli olan önemli minerallerdir.

Potasyum, sodyumla birlikte hücre içinde ve dışında sıvı ve mineral dengesini sağlar. Bu iki mineral, kan basıncının düzenlenmesi, kasların kasılması ve sinir iletimi için gereklidir. Ayrıca potasyum, insülin salınımı, protein sentezi ve vücutta bazı enzimlerin aktif hale gelmesine yardımcı olur.

Potasyum içeren besinler: Et, süt ürünleri, kuru baklagiller, tam tahıllar, kuruyemişler, meyveler (muz, kavun, kayısı, kivi, hurma, avokado, portakal, kuru meyveler, meyve suları), sebzeler (patates, ıspanak, pazı, marul, maydanoz, roka, tere, asma yaprağı, enginar, börülce, pırasa, mantar, havuç), kestane, tahin, pekmez, siyah çay, kahve, kakao

Sodyum içeren besinler: Et, balık, yumurta, süt ürünleri, kuru baklagiller, tahıllar, kuruyemişler, sebzeler, meyveler, salamura ürünler (zeytin, turşu, peynir), konserve ürünler, şarküteri ürünleri (salam, sosis vs.), soslar, diğer işlenmiş hazır gıdalar, sofra tuzu, soda, kabartma tozu

Potasyum gereksinimi bebeklerde 500-700 mg, 10 yaşına kadar olan çocuklarda 1000 mg, yetişkinlerde 2000 mg’dır.

Sağlıklı bir kişinin sodyum ihtiyacı ise 500 miligramdır.

Sodyum ve potasyum ince bağırsaklardan emilir, idrar, dışkı ve ter yoluyla atılır. Sağlıklı kişilerde potasyum ve sodyum yetersizliğine az rastlanır. Fakat uzun süreli ishal, kusma, laksatif kullanımı, aşırı terleme, yetersiz beslenme, enfeksiyon hastalıkları ve böbrek bozuklarında potasyum ile sodyum yetersizliği görülebilir.

Potasyum yetersizliğinde güç kaybı, iştahsızlık, mide bulantısı, halsizlik, kalp ritminin bozulması, reflekslerde yavaşlama, dolaşım bozuklukları ve nefes almada zorlanma gibi şikayetler görülebilir.

Sodyum yetersizliğinde ise, bulantı, iştahsızlık, beyin fonksiyonlarında azalma, tansiyon düşüklüğü, kas yorgunluğu, baş ağrısı, çarpıntı ve solunum yetersizliği gözlenebilir.

Fazla sodyum alımı; sodyuma duyarlı olan kişilerde kan basıncını artırır, potasyum kaybına ve vücutta ödeme yol açar. Ayrıca kalp hastalıkları, yüksek tansiyon ve felç riskini artırır.

Bazı böbrek hastalıklarında, vücuttan fazla potasyum ve sodyum minerali atılamadığı için, doktor ve diyetisyen kontrolünde potasyum ve sodyum içeren besinler kısıtlanır.

Kortizon kullanımı, böbreklerden sodyumun geri emilimini artırdığı için sodyum alımına dikkat edilmelidir.

Yüksek tansiyon hastalığında ve vücutta ödem oluştuğunda fazla sodyum içeren besinlerden kaçınılmalıdır.

Sağlıklı yaşam için yeterli ve dengeli beslenerek vücudumuzun ihtiyacı olan mineraller karşılanmalıdır.