SİYASİLERDEN ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ YORUMU

Yorgancıoğlu: “29 Haziran’da referandum konusunda çok netiz... Demir tavında dövülür

Denktaş: “Uzlaşılan maddeler 29 Haziran’da referanduma gidecek... Son dakika tepki koymak toplumsal hastalığımızdır...

Özgürgün: “Cumhurbaşkanlığı seçiminde referanduma sunulacak daha geniş bir çalışma önerdik... Yerel seçimde referanduma ret oyu vereceğiz”

Angolemli: “Geçici 10. Madde tdp için kırmızı çizgi... Yeni durum karşısında TDP muhtemelen parti meclisini toplayıp tavrını belirleyecek”

KKTC Anayasası’nın 29 yıl aradan sonra ilk kez değişmesi için yapılan ve siyasi gündemde hareketlilik yaratan çalışmalar, dün Cumhuriyet Meclisi’nde alınan kararla yeni bir boyut kazandı. Geçtiğimiz salı günü öngörülen olağanüstü Meclis toplantının nisap sorununa takılmasından sonra bugün toplanan Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, “Anayasa Değişikliğine İlişkin Yasa Önerisi”ni yarınki olağanüstü toplantıda ele almaya onay verdi.

Yarınki toplantıda, 4’ü yeni eklenen, 19’u var olan maddelerin değiştirilmesiyle hazırlanan 23 maddelik Anayasa değişiklikleri görüşülecek. Görüşmenin tamamlanmasından iki tam gün sonra da oylama yapılacak. Değişikliklerin onaylanması için 34 milletvekilinin onay vermesi gerekiyor.

Hükümetin büyük ortağı CTP-BG, Anayasa değişikliklerinin tümünün onaylanarak 29 Haziran’da yapılacak yerel seçimde halkın referandumuna sunulmasında ısrarlı olduğunu açıklarken, küçük ortak DP-UG bazı maddelere çekince belirtiyor ancak 29 Haziran’da uzlaşılan maddelerin referanduma sunulması konusunda hemfikir...

Ana muhalefet UBP ise, çok daha geniş bir çalışma yapılarak Anayasa’nın gerekli görülen tüm diğer maddelerinin de değiştirilmesi için referandumun gelecek yıl nisan ayında yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimine bırakılmasını istiyor. Buna rağmen cumartesi günkü Meclis toplantısına katılacağını belirten UBP, oylamada ret oyu vereceğini de açıkladı.

TDP de, Anayasa’daki geçici 10. madde ile vicdani ret konularının değişiklik paketine girmemesinden rahatsızlık belirtiyor.

Öte yandan Meclis Genel Kurulu’nda Anayasa değişiklikleriyle ilgili kararın ardından toplantı sürerken, Başbakan Özkan Yorgancıoğlu UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün’le Meclis’teki odasında görüştü. Başbakan Yardımcısı Serdar Denktaş’ın da bir süre Başbakan’ın odasına girdiği gözlemlendi.

CTP-BG Genel Başkanı Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, DP-UG Genel Başkanı Başbakan Yardımcısı Serdar Denktaş, UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün ile TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli TAK ve BRTK muhabirlerinin sorularını yanıtladı; değerlendirmeler yaptı.

Yorgancıoğlu: “konsensüs inancımız sürüyor”

Başbakan Yorgancıoğlu, son genel seçim öncesinde tüm siyasi partilerin halka Anayasa’yı değiştirme sözü verdiğini; CTP’nin koalisyon görüşmeleri öncesi DP ve UBP ile görüşmelerinde bunu paylaştıklarını; koalisyon hükümetinin programına da Anayasa değişikliğini koyduklarını anlattı.

Başbakan Yorgancıoğlu, “Ancak biz anayasaların toplumların uzlaşı metinleri olduğunu bildiğimiz için bu çalışmaları yürütmek adına Meclis’te bir ad-hoc komite kurulmasına ve grubu olmasa bile bütün partilerin komitede temsil edilmesine önem verdik. Çünkü Anayasa değişikliğinin konsensüsle olması inancımız vardı ve bu inancımız hala devam ediyor” dedi.

Yorgancıoğlu, ret oyu vereceğini söyleyen UBP’nin en azından kabul ettiği maddeler için pozitif görüş ortaya koymalarının, hem kendileri hem de toplum algısı için önemli olacağını vurguladı. DP ve TDP’deki bazı hassasiyetleri de dikkate alarak Cumartesi Anayasa değişikliklerinin madde madde görüşülmesi; iki tam gün sonra da oylanması için hükümet ortaklarıyla anlaştıklarını belirten Başbakan Yorgancıoğlu, yeni bir konsensüs hedefi ortaya koyduklarını vurguladı.

“Ancak şu konuda çok netiz: Anlaşılan tüm konular 29 Haziran’daki yerel seçimde referanduma gidecek. Bu süreci tehlikeye atacak herhangi bir olumsuzluğa fırsat vermeyeceğiz” diyen Yorgancıoğlu, UBP’ye önemli olduğuna inandıkları maddelere pozitif oy kullanmaları çağrısı da yaptı.

Anayasa değişikliklerinin aceleye getirildiği eleştirileri konusundaki bir soru üzerine “Demir tavında dövülür” diyen Özkan Yorgancıoğlu, aksine geç bile kalınmış bir çalışma yapıldığını; 29 yıldır Anayasa’nın değişmediğini ama toplumun ve ihtiyaçlarının değiştiğini vurguladı.

Serdar Denktaş: “uzlaşılan maddeler 29 Haziran’da referanduma götürülecek”

Başbakan Yardımcı Yardımcısı, Ekonomi, Turizm, Kültür ve Spor Bakanı, DP-UG Genel Başkanı Serdar Denktaş, yarın mutabakatla geçecek Anayasa değişikliği için Salı veya Çarşamba günü yapılacak oylamanın ardından 29 Haziran’da referanduma gidileceğini söyledi.

Denktaş, DP-UG’nin yaklaşımının, bütün kesimlerin onay vereceği, tartışma kaldırmayan, akılların berrak olduğu konularda, Cumhurbaşkanı’nın fikirlerini de alarak, 23 maddenin kaçında uzlaşılıyorsa, 29 Haziran’da referanduma götürmek olduğunu ifade etti.

Denktaş, hassas oldukları “azınlıklarla ilgili 4. madde ve uluslararası anlaşmaların onaylanmasıyla ilgili 15. madde” haricinde olumlu oy kullanacaklarını açıklayarak, diğer bazı maddelerle ilgili görüş ve önerileri de bulunduğunu ve ileteceklerini, uzlaşma sağlanan maddelere olumlu, uzlaşma sağlanmayan maddelere olumsuz oy vereceklerini anlattı.

Memurlara siyaset yasağının kaldırılması maddesinin de tartışıldığına işaret eden Denktaş, memurların siyasi partilere üye olmasıyla partizanlık olacağı konusundaki kaygılarla ilgili şunları söyledi:

“Biz 1992’den beri savunduğumuz budur. Bizim yapmak istediğimiz zihinlerdeki rozeti, göğse taktırmak ama yasaları da öyle bir hazırlamalıyız ki partili memur –ki şu anda da partilidirler zaten- mesai içinde hizmet yaparken gerçekten tarafsız davransın. Mesai bitince gitsin istediği partide siyasi düşüncelerini paylaşsın.

Başbakan Yardımcısı Denktaş, Anayasa’da sadeleştirilmesi gereken düzenlemeler de bulunduğunu; tüm bunların ortakları CTP yanında, TDP ve UBP ile değerlendireceklerini kaydetti.

Denktaş, “şu anda geçici 10. maddenin ortadan kaldırılması durumunun bulunmadığı” görüşünü ifade ederek, hükümet programının da 5 yıllık süre için yapıldığını; 29 Haziran’da gidilecek anayasa değişikliğinden sonra bir daha anayasaya dokunulmayacak diye bir şeyin söz konusu olmadığını söyledi.

Serdar Denktaş, Anayasa değişiklikleri arasında geçici 10. madde ile vicdani ret konularının yer almasına kendilerinin karşı çıktığını belirterek “Çünkü şu anda için uygun değildir” dedi.

Özgürgün: “daha tartışılmalı”

UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün, uzmanların görüşlerini de değerlendirdiklerinde, Anayasa değişikliği konusunun daha tartışılması gerektiği noktasında durduklarını açıkladı.

Anayasa değişikliklerini tümden reddetmediklerini, Anayasa değişikliğinin ihtiyaç olduğunu vurgulayan Özgürgün, toplum sözleşmesi olan Anayasa’daki değişikliklerin çok daha köklü olmasını istediklerini; Cumhurbaşkanı’nın dediği gibi dört dörtlük bir anayasa yapılabileceğini söyledi.

Özgürgün, “Yerel seçimde referanduma gidilmesi konusunda biz bir boykot sergilemeyiz ama ret oyu vereceğimizi söyledik. Dolayısıyla (Meclis’teki olumlu oy sayısı) 34’ü bulabilir. Ama referandum Cumhurbaşkanlığı seçimine bırakılırsa, tam 50’yle ve halkın da tamamından oy alarak geçebilir diye düşünüyorum.”

UBP Genel Başkanı Özgürgün, hükümet kanadının böyle bir yaklaşımı uygun görmesinin daha olumlu olacağını düşündüklerini kaydetti. Özgürgün, bütün dünyada anayasaların görüşülme sürelerinin 12-16 ay aldığını; sürece uzman ve sivil toplum örgütlerinin de katılması gerektiğini söyledi.

Angolemli: “Geçici 10. Maddenin yer almamasını nedeni kamuoyuna açıklanmalı”

TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli ise Anayasa değişikliği denince, hükümet programında da yer alan geçici 10. maddenin gündeme gelmesi gerektiğini ama bu maddenin değişiklikler arasında yer almadığını; bunun nedeninin kamuoyuna açıklanması gerektiğini söyledi.

Angolemli, “CTP mi istemedi, DP mi istemedi, yoksa aynen elektrik konusunda olduğu gibi hükümete dıştan bir baskı mı vardır?” diye sordu.

Hüseyin Angolemli, geçici 10. maddenin Kıbrıs Türk halkının iradesine ilişkin önemli bir konu olduğunu kaydederek, konsensüs aradığını söyleyen hükümetin TDP için kırmızı çizgi olan geçici 10. maddenin değiştirilmesi konusunda nasıl olup da caydığını sordu.

Yeni durum karşısında muhtemelen TDP’nin cumartesiden önce parti meclisini toplayıp ne gibi tavırlar sergileyeceğine karar vereceğini ifade eden Angolemli, parti organının alacağı kararın bağlayıcı olacağını söyledi. Angolemli, parti meclisi toplanmazsa, eski kararın geçerli olacağını belirtti.