SEÇİM’E DOĞRU ANALİZ

Cumhurbaşkanlığı seçimi yaklaşırken ülkemizde daha önce yapılan seçimlerde alınan oy oranlarını ve bu oy oranlarında düşüş ve yükselişleri analiz etme gereği hissettim. 1976, 1981, 1985, 1990, 1995, 2000, 2005 ve 2010 yıllarında tam 8 kez Cumhurbaşkanını seçen Kıbrıslı Türkler 6 Kez Denktaş’ı ve 1 kez Talat’ı ve yine 1 kez Eroğlu’nu Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na gönderdi. Aslında seçimlerin etkisinde toplumsal yaşanmışlıklar ve rüzgarın ne yönde estiği ezici bir çoğunluğun oyları şeklinde sandıktan çıktı. 1976 yılında Denktaş 76,61% 1981 yılında Denktaş 51,71% 1985 yılında Denktaş 70,21% 1990 yılında Denktaş 66,65% 1995 yılında Denktaş 40,39% (İkinci Turda ise 62,47%) 2000 yılında Denktaş 43.67% (İkinci tur olmadı) 2005 yılında Talat 55.6% 2010 yılında Eroğlu 50,38% Kıbrıslı Türkler için hiç kuşkusuz rüzgarın ne yönde estiği çok önemli. Özellikle 1974 sonrasında gerçekleşen seçimlerde milliyetçi söylemlerin, savaştan çıkmış bir toplumun ateşkese olan ihtiyacının önemi ile Denktaş’ın 76,61% oranında oy aldığı ortaya çıkıyor. O dönemi toplumsal duygu ve düşünceleri anlamak aslında çok kolay. Savaş paranoyası sonrasında özgürlük ve devlet olma düşüncesi Denktaş’a güç verdi. Fakat geçen 5 yılda Rauf Denktaş’ın ciddi bir oy kaybı yaşadığı gözlemlendi. 1981 yılında gerçekleşen seçimlerde Denktaş 25% oy kaybetti. Ganimet kültürü, toplumsal huzursuzluklar, yeni sistemin getirdiği memnuniyetsizlik, Ziya Rızkı’nın da çok güçlü bir aday oluşu Denktaş’ın oy oranını azaltmasında ciddi etken oldu. Tüm bunlara Türkiye’deki darbe ile birlikte Kıbrıs’ta sol hareketin gelişmesi ve ülkemize gelen öğrencilerin yarattığı etki de önemli etkendi. 1985 yılında Denktaş’ın Cumhuriyetin kurulması ile oylarını yeniden yükselttiğini gözlemledik. Hayatın yavaş yavaş rayına oturması ile Denktaş bu kez 70,21% ile yine seçimi birinci sırada tamamladı. Sağ’da çalkantı, UBP’de yaşanan huzursuzluklar ile 2000 yılı seçimlerine kadar Denktaş’ın ciddi oranda oy kayıplarını yaşadığı göze çarpıyor. 9’lar hareketi ve DP’nin güç kazanması ayni zamanda UBP – DP ayrımının daha net ortaya çıkması ile seçimlerdeki aritmetik hızla değişim gösterdi. Hiç kuşkusuz 2003 yılında sınırların karşılıklı geçişlere açılması, referandum süreci çözüm rüzgarı toplumun dinamiklerini de değiştirdi. Bu çerçevede solda yükseliş yaşanırken bu kez Mehmet Ali Talat sahneye çıktı. Talat 2005 yılında seçimi ilk turdan kazanırken Kıbrıslı Türkler için çözüm umutlarının yeşerememesi ve tepki oyları ile bu kez Eroğlu’nun 2010 yılında ilk turdan seçimi kazandığını gözlemledik. 2015 seçimleri çok farklı geçecek. Artık Kıbrıs Türkü’nün 2’inci turlu seçimlere hazır olması gerektiği ortaya çıkıyor. Hiç kuşkusuz bu seçim 2 turlu olacak ve rüzgarın o dönemde estiği yöndeki aday Saray’ın yolunu tutacak.