SALGIN HASTALIKLARA KARŞI MASKE KULLANIMI TARİHTE NASIL YAYGINLAŞTI? 'VEBA SAVAŞÇISI'NIN HİKAYESİ
Salgın hastalıklara karşı maske kullanımı tarihte nasıl yaygınlaştı? 'Veba Savaşçısı'nın hikayesi

02 Haziran 2020 Salı 22:26
Bilinmeyen ve öldürücü bir hastalık, endişeli halk ve maske takma tartışmaları... Bu kelimelerin günümüzü anlattığını düşünüyor olabilirsiniz ama aslında aynı manzara bir asır önce koruyucu ekipmanların yayılmasına imkan kılan Mançurya salgınında da yaşandı.
O dönemde de uzmanların görüşlerinin göz ardı edilmesi, on binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
Hastalıkların insandan insana bulaşabileceği yönündeki akademik teoriler aslında 16. yüzyıldan bu yana bulunuyordu. Ancak bu teoriler, 1800'lü yıllarda mikropların varlığının anlaşılmasıyla doğrulandı.
Yale Üniversitesi'nden Profesör William Summers, bu tarihlerden önce hastaların tedavisinde kullanılan maskelerin, "kötülükleri uzaklaştırmak için giyinilen muska" gibi görüldüğünü açıklıyor.
890'lara gelindiğinde maskelerin önemi kısmen anlaşıldı. Hong Kong'da ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan bir hastalığa karşı ameliyathanelerde maske kullanılıyordu. Ancak kısıtlı sayıdaki sağlık personeli dışında koruyucu ekipmanların yaygın bir kullanımı yoktu.
1910 yılında ise Mançurya'da yeni bir salgın ortaya çıktı. Rusya, Japonya ve Çin'in gözlerini diktiği bu topraklardaki hastalık, yüzde 100'e yakın bir ölüm oranına sahipti. Hastalığa yakalanan kişilerin yaklaşık 2 gün içerisinde hayatını kaybetmesi halkta paniğe yol açtı.
Genç doktorun 'skandal çıkaran' teorisi
Salgına karşı mücadele için bölgeye gönderilen uzmanlar arasında Wu Lien Teh isimli genç bir doktor bulunuyordu. Malezya'da doğan ve Cambridge Üniversitesi'nde eğitim alan Wu, hastalığın sadece farelerdeki pirelerden insanlara değil, insanlardan insana da geçebileceğini öne sürüyordu.
St Andrews Üniversitesi'nde tıbbi antropolog Christos Lynteris, o dönem yaşananları şöyle anlatıyor:
"Wu, pnömonik salgına yakalanan ve akciğerleri enfekte olan bir kişinin bunu doğrudan hava yoluyla başkalarına bulaştırabileceğini ve pirelerin aracı olmasının gerekmediğini öne sürdü. Bu, zamanında çok yeni ve skandal çıkaran bir fikirdi."
Wu'nun önerisi, halkın yüzünü koruyacak bir maske takması gerektiği anlamına geliyordu. Ancak Çin devletinin o dönemdeki zayıflığı ve halkın geleneksel tıbba bağlılığı bunu zorlaştırıyordu.
'Veba Savaşçısı Wu'
Wu, "Veba Savaşçısı" isimli otobiyografisinde, halkın fikrinin değişmesi için "sarsıcı ve trajik" bir olayın yaşanması gerektiğini yazıyordu. Bu olay ise çok gecikmedi.
Salgına karşı bölgede bulunan ve "Çinli" doktorun teorilerini reddeden Fransız doktor Gerald Mesny, hastaların bulunduğu kliniği önlem almadan ziyaret etti. Mesny, günler sonra hayatını kaybetti.
Bunun üzerine maskelere olan ilgi birden arttı.
Otobiyografisinde Wu, bu olaydan sonra "neredeyse sokaktaki herkesin bir şekilde yüzünü kapatarak maske taktığını" yazdı.
O döneme ait günümüze ulaşan fotoğraflar, sağlık personelinin yüzlerinin tamamen kapatan kumaşlar giydiğini gösteriyor. Cesetleri taşıyan çalışanların bile koruyucu ekipman giymesi, her türlü çalışanın sağlığının korunması açısında o güne kadar benzeri yaşanmamış bir durumdu.
Wu'nun çabaları sayesinde koruyucu ekipmanların önemi anlaşıldı ve maskeler ilerleyen dönemlerde yaygınlaştı
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Erdoğan ''1'inci parti AK Parti'' dedi, SONAR'ın seçim anketi ortaya çıktı; Erdoğan bunu sevmeyecekCumhurbaşkanı Erdoğan Azerbaycan dönüşü sırasında uçaktaki gazetecilere "biz de anketler yaptırıyoruz, AK Parti birinci partidir" demişti.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:59TÜRKİYE
Böbrekleri bozan dörtlü: Ağrı kesici, antibiyotik ve bazı tansiyon ilaçlarıTansiyonu düzeltirken, böbreği bozmamak lazım05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:55YAŞAM
Mülkiyet tutuklamaları... "Guterres Hristodulidis’i ortada bıraktı"Rum basını, "Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, KKTC’deki Rum mallarıyla ilgili tutuklamalara siyasi boyut kazandırdığı"nı yazdı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:34GÜNEY KIBRIS
Sahte belgeyi İçişleri Bakanlığı'na verdi...Lefkoşa’da meydana gelen “Sahte Evrak Düzenleme, Sahte Evrağı Tedavvüle Sürme, Sahte Davranışla Kayıt Teminine Teşebbüs” suçlarından tutuklanan zanlı S.J.P tutuklanarak mahkeme huzuruna çıkarıldı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:23KIBRIS
Özgür Özel, Aziz İhsan Aktaş'la AKP'li belediye ilişkilerini listeledi; Erdoğan'a seslendi: Şerefin varsa cevap ver; hapiste yatmayı göze aldım!Özgür Özel, Aziz İhsan Aktaş'la AKP'li belediye ilişkilerini listeledi; Erdoğan'a seslendi: Şerefin varsa cevap ver; hapiste yatmayı göze aldım!05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:14TÜRKİYE
CHP MYK olağanüstü toplandı; Amasya mitingi için karar verildiCHP Merkez Yönetim Kurulu (MYK), CHP'li belediyelere yönelik yeni operasyonların ardından CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in başkanlığında toplandı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 16:00TÜRKİYE
Özgür Özel'den CHP'li belediyelere operasyonlar sonrası ilk açıklama: Sandığı ortadan kaldırmanın provalarını yapıyorlarÖzgür Özel'den CHP'li belediyelere operasyonlar sonrası ilk açıklama: Sandığı ortadan kaldırmanın provalarını yapıyorlar05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:59TÜRKİYE
Erdoğan: CHP'nin birinci parti olması söz konusu değil; yolsuzluk sendromu içindeler, her yerden pis kokular geliyor!Erdoğan: CHP'nin birinci parti olması söz konusu değil; yolsuzluk sendromu içindeler, her yerden pis kokular geliyor!05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:58TÜRKİYE
Karkas Operasyonu... Bir kişi daha aranıyor...Lefkoşa’da meydana gelen “Kanunsuz Uyuşturucu Madde Alma ve Tasarrufu” suçundan gerçekleştirilen "KARKAS" operasyonunda tutuklanan zanlılar A.A.M.S ve A.O.A.I mahkeme huzuruna çıkarıldı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:58KIBRIS
“Son 5 yılda 43 bin öğrenci eğitim psikoloğuna gönderildi”Rum Eğitim Bakanı Athina Mihailidu, 10 bin 598’i 2023-2024 eğitim döneminde olmak üzere son beş yılda 43 bin öğrencinin eğitim psikoloğuna gönderildiğini açıkladı.05 Temmuz 2025 Cumartesi 15:48GÜNEY KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs