SALGIN HASTALIKLARA KARŞI MASKE KULLANIMI TARİHTE NASIL YAYGINLAŞTI? 'VEBA SAVAŞÇISI'NIN HİKAYESİ
Salgın hastalıklara karşı maske kullanımı tarihte nasıl yaygınlaştı? 'Veba Savaşçısı'nın hikayesi
02 Haziran 2020 Salı 22:26
Bilinmeyen ve öldürücü bir hastalık, endişeli halk ve maske takma tartışmaları... Bu kelimelerin günümüzü anlattığını düşünüyor olabilirsiniz ama aslında aynı manzara bir asır önce koruyucu ekipmanların yayılmasına imkan kılan Mançurya salgınında da yaşandı.
O dönemde de uzmanların görüşlerinin göz ardı edilmesi, on binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.
Hastalıkların insandan insana bulaşabileceği yönündeki akademik teoriler aslında 16. yüzyıldan bu yana bulunuyordu. Ancak bu teoriler, 1800'lü yıllarda mikropların varlığının anlaşılmasıyla doğrulandı.
Yale Üniversitesi'nden Profesör William Summers, bu tarihlerden önce hastaların tedavisinde kullanılan maskelerin, "kötülükleri uzaklaştırmak için giyinilen muska" gibi görüldüğünü açıklıyor.
890'lara gelindiğinde maskelerin önemi kısmen anlaşıldı. Hong Kong'da ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan bir hastalığa karşı ameliyathanelerde maske kullanılıyordu. Ancak kısıtlı sayıdaki sağlık personeli dışında koruyucu ekipmanların yaygın bir kullanımı yoktu.
1910 yılında ise Mançurya'da yeni bir salgın ortaya çıktı. Rusya, Japonya ve Çin'in gözlerini diktiği bu topraklardaki hastalık, yüzde 100'e yakın bir ölüm oranına sahipti. Hastalığa yakalanan kişilerin yaklaşık 2 gün içerisinde hayatını kaybetmesi halkta paniğe yol açtı.
Genç doktorun 'skandal çıkaran' teorisi
Salgına karşı mücadele için bölgeye gönderilen uzmanlar arasında Wu Lien Teh isimli genç bir doktor bulunuyordu. Malezya'da doğan ve Cambridge Üniversitesi'nde eğitim alan Wu, hastalığın sadece farelerdeki pirelerden insanlara değil, insanlardan insana da geçebileceğini öne sürüyordu.
St Andrews Üniversitesi'nde tıbbi antropolog Christos Lynteris, o dönem yaşananları şöyle anlatıyor:
"Wu, pnömonik salgına yakalanan ve akciğerleri enfekte olan bir kişinin bunu doğrudan hava yoluyla başkalarına bulaştırabileceğini ve pirelerin aracı olmasının gerekmediğini öne sürdü. Bu, zamanında çok yeni ve skandal çıkaran bir fikirdi."
Wu'nun önerisi, halkın yüzünü koruyacak bir maske takması gerektiği anlamına geliyordu. Ancak Çin devletinin o dönemdeki zayıflığı ve halkın geleneksel tıbba bağlılığı bunu zorlaştırıyordu.
'Veba Savaşçısı Wu'
Wu, "Veba Savaşçısı" isimli otobiyografisinde, halkın fikrinin değişmesi için "sarsıcı ve trajik" bir olayın yaşanması gerektiğini yazıyordu. Bu olay ise çok gecikmedi.
Salgına karşı bölgede bulunan ve "Çinli" doktorun teorilerini reddeden Fransız doktor Gerald Mesny, hastaların bulunduğu kliniği önlem almadan ziyaret etti. Mesny, günler sonra hayatını kaybetti.
Bunun üzerine maskelere olan ilgi birden arttı.
Otobiyografisinde Wu, bu olaydan sonra "neredeyse sokaktaki herkesin bir şekilde yüzünü kapatarak maske taktığını" yazdı.
O döneme ait günümüze ulaşan fotoğraflar, sağlık personelinin yüzlerinin tamamen kapatan kumaşlar giydiğini gösteriyor. Cesetleri taşıyan çalışanların bile koruyucu ekipman giymesi, her türlü çalışanın sağlığının korunması açısında o güne kadar benzeri yaşanmamış bir durumdu.
Wu'nun çabaları sayesinde koruyucu ekipmanların önemi anlaşıldı ve maskeler ilerleyen dönemlerde yaygınlaştı
- Irak ölüm cezasına çarptırılan 11 IŞİD militanını idam etti11 kişinin IŞİD'e katılmak ve "terörist eylemlerde" yer almaktan suçlu bulunduğu bildirildi25 Nisan 2024 Perşembe 22:20ORTADOĞU
- Ancelotti'den Arda Güler'e müjdeReal Madrid Teknik Direktörü Carlo Ancelotti, yarın deplasmanda Real Sociedad'a karşı oynayacakları lig maçında Arda Güler'e süre vermeyi düşündüğünü söyledi.25 Nisan 2024 Perşembe 21:06FUTBOL
- İspanya, 4 ülke ile aynı anda Filistin devletini tanımayı planlıyorİspanya'da sol koalisyon hükümetinin Filistin devletini tanıma girişimini 4 ülke ile aynı anda ortak bir kararla yapmayı planladığı öğrenildi.25 Nisan 2024 Perşembe 20:22AVRUPA
- Türk devletleri uzaya ortak uydu gönderecekTürk devletleri, ortak uydu üreterek bu alandaki iş birliğini güçlendirmek amacıyla mühendislerden oluşan özel bir ekip kurmak için düğmeye bastı.25 Nisan 2024 Perşembe 19:11TEKNOLOJİ
- Bilim insanları 150 dakikada elmas ürettiBilim insanları, oluşması milyarlarca süren doğal elması, sıvı metallerin karışımına dayanan yeni bir yöntemle, daha az basınç kullanarak 150 dakikada oluşturdu.25 Nisan 2024 Perşembe 18:15TEKNOLOJİ
- Tatar, Adıyaman’a telefonferans ile bağlandı: Bütün süreci yakından takip ediyorumCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Adıyaman’a 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yarın görüşülecek İsias Otel davası için aileler ve siyasilerden oluşan yaklaşık yüz kişilik heyet ile telekonferans yöntemi ile görüştü.25 Nisan 2024 Perşembe 16:43KIBRIS
- Beklenen ödeme yapıldı...Genel Tarım Sigortası Fonu, düşük zararlarının ödendiğini açıkladı.25 Nisan 2024 Perşembe 16:26KIBRIS
- Arıklı ve Zaroğlu yol incelemesi yaptı!Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, Bahçeli köy içi yolların yenileme çalışmalarını yerinde inceledi.25 Nisan 2024 Perşembe 16:21KIBRIS
- Tozlu hava devam edecek... Sıcaklık mevsim normallerinin 10 derece üzerindeKıbrıs’ın da yer aldığı Ortadoğu ülkeleri Kuzey Afrika’dan taşınan tozun etkisinde.25 Nisan 2024 Perşembe 16:11KIBRIS
- Kıskançlık yüzünden eşini darp ettiLefkoşa’da meydana gelen olayda kıskançlık yüzünden tartıştığı eşini darp eden C.E şikayet üzerine tutuklanarak, sabah Lefkoşa’da mahkemeye çıkarıldı.25 Nisan 2024 Perşembe 16:11KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.