SAFRA KESESİ HASTALIKLARI

Safra kesesi, 9-12 cm boyutunda, karaciğerin altında sağ tarafta bulunan bir organdır.

Safra kesesinin görevi, karaciğerin ürettiği safra sıvısını depolamak ve sindirim sırasında bağırsağa geçişini sağlamaktır. Safra günde 1-1.5 litre salgılanır.

Safra, besinlerle alınan yağın ve yağda eriyen vitaminlerin emilimini sağlar. Bu görevlerine ek olarak, pankreas salgısı lipazı aktive eder ve onikiparmak bağırsağında alkali ortamı hazırlar.

Safra içeriğinin yoğunlaşması, safra kesesi iltihapları ve bazı kan hastalıkları safra kesesinde taş oluşumuna neden olabilir. Kadınlarda, 40 yaşın üstünde olanlarda ve fazla kilolularda safra taşı oluşma riski artar.

Safra taşı varlığında kolesistit olarak adlandırılan safra kesesinin iltihabı gelişebilir. Ayrıca safra yolunda tıkanıklık ve şekil bozuklukları da kolesistite sebep olabilir. Safra kesesi iltihabında sağ üst karında, göğüste ve sırtta ağrılar, ateş, bulantı, iştahsızlık, gaz, idrar renginde değişiklik, ciltte ve gözlerde sarılık gözlenebilir.

Kronik ve akut safra kesesi iltihabında, doğru beslenme sindirim güçlüğü ve ağrıları önleyebilir.

İltihaplanma sonucu safranın bağırsağa akışının azalması ya da durması yağların sindirimini de engeller. Yağlı besinler, safra kesesinin kasılmasına neden olur. Tamamen yağsız diyetlerde ise safra akımı gerçekleşmez. Bu nedenle az yağlı beslenilmelidir.

Kolesistit diyetinde:

Fazla kilolar verilmelidir.

Sık sık ve azar azar beslenilmelidir.

Enerjinin %20-25’i yağlardan gelmelidir.

Kabızlık varsa bol posalı besinler tüketilmelidir.

İltihabın azaltılması için yeterli sıvı tüketimine önem verilmelidir.

Yumurta, safra kesesinde kasılmaya neden olduğu için tüketilmemelidir.

Yağlı balıklar (somon, ringa, sardalya), yağlı etler ve tavuğun derisi tüketilmemelidir.

Sucuk, pastırma, salam, sosis gibi şarküteri ürünleri, karaciğer, beyin, böbrek, dalak gibi sakatatlar, kaymak, krema, çikolata, pasta, kek, tahin, baharatlı besinler, kuruyemişler (fındık, fıstık), konserveler ve alkollü içecekler tüketilmemelidir.

Kuru baklagiller, kereviz, karnabahar, lahana gibi gaz yapıcı besinlerden kaçınılmalıdır.

Kolesistektomi, safra kesesinin cerrahi yöntem ile alınmasıdır.  Safra kesesinin işlevinin bozulduğu, safra taşı oluştuğu ve vücutta kalmasının tehlikeli olduğu durumlarda bu yöntem uygulanır. Safra kesesi alındığında onun işlevini karaciğer ve on iki parmak bağırsağı arasında yer alan safra kanalı yapar. Ameliyattan sonra birkaç ay boyunca az yağlı beslenilmeli ve vücut alıştırılarak zamanla yağ düzeyi normale çıkarılmalıdır.

Diyete uyulduğu takdirde sağlığınızı koruyabilirsiniz.