İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi  Kimya Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yunus Önal, saç dökülmesine  iyi geldiği bilinen selenyumun zerdalide önemli miktarda bulunduğunu belirtti.

Önal, 2010 yılında başladığı  "Dünyada Yetişen Kayısı Türlerinin Mineral İçeriklerinin Belirlenmesi" adlı  araştırma kapsamında Kayısı Araştırma İstasyonu'ndaki gen bahçesinde bulunan  kayısılardan numune topladığını söyledi.

Malatya'daki 240 çeşit kayısıdan örnekler alındığını dile getiren  Önal,  bu çeşitleri çözünürleştirerek, içerisindeki mineralleri ve insan  sağılığına yararlarınn araştırıldığını ifade etti. Önal, insan sağlığı için çok  önemli olan selenyum ve çinko elementlerinin hemen hemen tüm kayısı çeşitlerinde  bulunduğuna işaret etti. Önal şunları söyledi:

"Selenyumun saç dökülmesini engellediğini, yeniden çıkartmaya faydası  olduğunu ya da birçok kanser türünde faydalı olduğunu tıp, bilim söylüyor.  Çinkoyla beraber bunların meyvede olması ilginç. Birçok meyveyi incelediğimizde  çoğunlukla selenyum eser miktardadır, çinko eser miktardadır. Hatta ilaç  firmaları mineral haplarında bunları insanlara takviye olarak da sunmaktadır.  Kayısı yemek dururken niye ilaç alalım?Malatya'da kellik oranı araştırılsa  kayısıdan dolayı eminim ki bu oranının az çıkacağı sonucu ortaya çıkar. O zaman  demek ki saçı dökülen insan, kayısı yiyecek."

Numune alınan kayısıların 236'sının zerdali olduğuna işaret eden Önal,  selenyumun bunlarda daha yüksek çıktığını vurguladı. Zerdalinin aşılı kayısı gibi  hasattan sonra kükürtlenmeyen, endüstriyel amaçlı kullanılmayan, doğrudan yaş  tüketilmesi gereken bir meyve dile getiren Önal, zerdalinin çekirdeğinin toprağa  düşmesiyle doğal olarak yetiştiğine dikkati çekti. Zerdalideki selenyum oranına  altın çizen içeriğine dikkati çeken Önal, şu değerlendirmede bulundu:

"Bir kilogram zerdali de ortalama 3 miligram selenyum var. Şeftaliden  az ama şeftalinin tüketimiyle kayısının tüketimi bir değil. Şeftalideki içerik de  çeşidine göre değişiyor. Kayısıda bunların hepsinin bir arada olması önemli.  Mesela kayısıda fazla olan bir başka element de potasyum. A vitamini çok fazla.  Bunların insan sağlığına önemi biliniyor. Potasyumun, selenyumun, A vitamini ve  çinkonun yüksek miktarda çıkması, bunların hepsinin insan vücudu tarafından  alınmasının daha kolay olduğunun göstergesi."

Bir kilogram kayısıdaki çinko içeriğinin de 0,5 ile 100 miligram  arasında olduğunu kaydeden Önal, araştırmanın bu kadar çok sayıda kayısı  çeşidiyle yapılan dünyadaki ilk çalışma olduğunu söyledi.

Geçen yıl kayısı ağaçlarının dondan zarar gördüğünü ve ürünlerin  tamamına yakınının yandığını hatırlatan Önal, donun yoğun olduğu bölgelerde  zerdali yetiştirilmesi gerektiğini bildirdi.

Sofralık kayısı olarak bilinen zerdalinin doğal şartlara daha  dayanıklı olduğunu ifade eden Önal, bu nedenle dondan da etkilenmediklerini dile  getirdi. Önal şöyle konuştu:

"Geçen yıl Türkiye genelinde sofralık kayısıda da sıkıntı çıktı. Çünkü  başka illerde yetişmiyor. Sadece Mut'un kayısısı bir haftada bitiyor. Bu yıl  sadeceBursa'da yetiştirildiğini biliyorum. Oradan Türkiye geneline yayılıyor. Bu  da yeterli değil. Zerdali üretimi Malatya'da aşılı kayısıya göre çok az. Sofralık  kayısı en çok Çin'de ve İran'da üretiliyor. Artık küreselleşen dünyada  yetiştirdiğinizi insanlara günübirlik ulaştarabiliyorsunuz. O zaman demek ki  aşılı kayısıyı dolu vurdu ya da don oldu. Ağlamanın anlamı yok. Ona alternatif  Malatyalıların 'hudayı' dediği zerdali yetiştireceğiz. Hem alternatif olacak, hem  ülke ekonomisine katkısı olacak."