PROFESÖR CANKURTARAN, ÇİN AŞISI DENEYİNDE SON DURUMU ANLATTI: BİR AYI BULABİLİR

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Geriatri Bilim Dalı Başkanı Mustafa Cankurtaran, Çinli Sinovac’ın ‘corona’ aşısı hakkında Türkiye’de yürütülen denemelerin istatistiki olarak anlamlı bir seviyeye gelmesi için bir aya yakın bir süre daha gerektiğini belirtti.

Yaşlılar arasında ‘corona’ kaynaklı ölüm oranlarının diğer gruplara göre daha yüksek olduğunu hatırlatan Cankurtaran, onayın ardından hemen 60 yaş üstü grup ve sağlık çalışanlarının aşılanması gerektiğini belirtti.

Sinovac’ın geliştirdiği CoronaVac aşısının üçüncü faz olarak da adlandırılan ileri aşama testleri Çin dışında üç ülkede yürütülüyor. Türkiye, Brezilya ve Endonezya’da yürütülen testler hakkında en ayrıntılı bilgi geçen hafta Türkiye tarafından verildi.

Türkiye’nin 50 milyon doz sipariş verdiği aşının deneme sonuçları, henüz Çinli şirket tarafından yayınlanmış değil. Üç ülke de deneme çalışmaları devam ediyor.

Türkiye’de 1322 denekte görülen 29 vaka ışığında aşının virüse karşı yüzde 91.25 etkili olduğu hesaplanırken, Brezilya herhangi bir ayrıntı vermeden sadece aşının yüzde 50 ila yüzde 90 etkili olduğunu bildirdi.

Vaka sayısına ulaşılmadı

Türkiye’deki sonuçlar ise istatistiki olarak daha emin sonuçlar verdiği bilinen 40 vaka sayısını henüz yakalayamadığı için literatürde ara sonuç olarak kabul edilmiyor.

Ayrıca aşının insanlar üzerindeki etkisini görmek için üçüncü faz denemelerin 40 vakadan sonrasında da, aylarca devam etmesi ve orta vadeli etkilerinin izlenmesi gerekiyor.

Cankurtaran, Türkiye’de denemelerin başladığı eylül ortasında bu yana geçen üç ayda gönüllülerden 29 kişinin corona virüsüne yakalandığına hatırlatarak, istatistiki olarak anlamlı bir sonucun alınması için gereken en az 40 pozitif vakaya ulaşılmasının bir aya kadar vakit alabileceğini ifade etti.

Cankurtaran denemede izlenen yöntemin, Pfizer veya Moderna’nın izlediği 1’e 1 aşı/plasebo örneklemi yerine 2’ye 1 aşı/plasebo örneklemine dayanması dolayısıyla gereken pozitif vaka sayısına ulaşılmasının uzadığını belirterek şöyle dedi:

“Plasebo kolunda daha az kişi olduğu için deneme Pfizer veya Moderna’nın aşılarına göre daha yavaş ilerliyor… Bu da vaka sayısının daha yüksek olması gereken plasebo kolunda vaka çıkma hızının daha yavaş olmasına yol açıyor… Bu hızda gidilirse istatistiki olarak anlamlı bir sonuca ulaşılması bir ayı bulabilir.”

‘Etkinliği 60 yaş üstünde azalıyor’

CoronaVac’ın da içinde yer aldığı inaktif aşıların etkililiğinin 60 yaş üstü grupta bir miktar azaldığını belirten Cankurtaran, Türkiye’deki denemelerin 18-59 yaş aralığında yapılması dolayısıyla aşının 60 yaş üzeri gruptaki etkileri hakkında ayrıntılı veri bulunmayacağını fakat aşı yapmanın mutlaka gerekli olduğuna dikkat çekti.

Türkiye’deki salgında dokuz gündür günde 250 kişinin üzerinde seyreden ölüm sayısı salgın başından bu yana en yüksek seviyelerde bulunuyor.

Yaşlılarda ölüm oranlarının yüksek olduğuna dikkat çeken Cankurtaran, bu yaş grubunun ocaktan itibaren Türkiye’ye gelmeye başlayacak Pfizer-BioNTech’in mRNA tipi veya yılbaşından itibaren gelmesi beklenen Sinovac’ın inaktif tipi aşısından olması için “Hangi aşı ülkemize geliyorsa hemen sağlıkçı ve yaşlılara yapılmalılar” dedi.

Türkiye’deki aşı denemelerinin 60 yaş üzerinde gönüllü bulunmuyor, Brezilya’daki denemelerde ise 65 yaş üzerinde en fazla 190 kişiye aşı yapıldığı biliniyor.

Brezilya’nın deneme ara sonuçlarını 7 Ocak’a kadar, Endonezya’nın ise ocak ayı içinde açıklaması bekleniyor. Sinovac’ın ise üç ülkeden sonuçları bir araya getirerek yine ocak ayı içinde aşının etkililiği hakkında deneme sonuçlarını açıklayacağı tahmin ediliyor.