PLAZMA TEDAVİSİ SALGINDA UMUT OLABİLİR Mİ?
Plazma tedavisi salgında umut olabilir mi?
04 Nisan 2020 Cumartesi 22:40
Uzmanlar plazma tedavisinin COVID-19’a karşı etkili olduğuna dair yeterli veri bulunmasa da umut vadettiği görüşünde. Bu tedaviyle yoğun bakımlardaki yoğunluğun azalabileceği, ölüm oranlarının düşebileceği belirtiliyor.
COVID-19 salgınına karşı ülkeler aşı ve tedavi çalışmalarını hızlandırırken Türkiye’de Sağlık Bakanlığı koronavirüs ile mücadelede plazma tedavisini uygulamaya sokacağını duyurdu. Bakanlık, COVID-19 salgınından etkilenen hastaların plazma tedavisinden faydalanması için, tedavide uyulması gereken kriterleri açıklayan yazıyı valilikler aracılığıyla ilgili kurumlara 1 Nisan Çarşamba günü gönderdi. Yetkililer, önümüzdeki haftadan itibaren tedavinin Türkiye'de yürürlüğe gireceğini belirtiyor.
Peki plazma tedavisi nedir? Hastalığın tedavisinde ve salgının kontrol edilmesinde ne kadar etkili? Salgının kontrol altına alınmasında bir umut olabilir mi?
Tedavi nasıl yapılıyor?
Plazma tedavisi ya da immün plazma yöntemi aslında uzun yıllardır tıpta çeşitli hastalıkların tedavisi için kullanılan bir yöntem. Destekleyici bir tedavi olarak kullanılıyor. Hastalığı geçirip atlatmış ve vücudu hastalığa karşı bağışıklık kazanmış olan kişilerden alınan antikorlar, hasta olan kişiye
naklediliyor. Böylece kişinin kendi bağışıklığını geliştiremediği ya da eksik kaldığı durumlarda iyileşme sağlanabiliyor. Yöntem daha önce SARS ve Ebola salgınlarında da kullanılmıştı.
Türkiye, bu tedavi yöntemini yeni tip koronavirüs tanısı konmuş hastalara uygulayacak olan tek ülke değil. Geçen ay ABD’nin Gıda ve İlaç Yönetimi (FDA) “acil durumlarda” hastalarda deneysel olarak kullanımına izin verdi. Çin ve İsrail de yine plazma tedavi yöntemini salgınla mücadele takvimine alan ülkelerden.
Ancak COVID-19 hastalığı ve SARS-CoV2 olarak bilinen yeni tip koronavirüs, modern tıp literatürüne yeni girdi. Dolayısıyla, hastalığın tedavisinde bu yöntemin ne kadar etkili olacağı, henüz çok geniş çaplı araştırmalarla ortaya konabilmiş değil. DW Türkçe'ye konuşan uzmanlar, konuyla ilgili COVID-19 tanısı konmuş hastalarla yapılan araştırmalardan ve daha önceki tecrübelerinden yola çıkarak bu tedavi yönteminin etkili olabileceğini belirtiyor.
"Salgın durumunda bekleyecek zaman yok”
DW Türkçe'ye açıklama yapan Türk Kızılayı Başkanı Kerem Kınık’a göre bu tedavi yöntemi ilaç ve aşının olmadığı mevcut durumda ciddi bir etki yaratabilir. Kınık, "Bu virüsün henüz bilinen bir tedavisi veya aşısı yok. Bu yöntem, etkin olduğu daha önce klinik çalışmalarla kanıtlanmış olan ve uluslararası akademinin, halk sağlığı ile ilgili otoritelerin kullandığı bir yöntem. Şu an yüzlerce bilimsel makale var. Benim gördüğüm hepsinde pozitif etki verdiği. Yani bir şekilde hastalığın ya iyileşmesini hızlandırmış ya virüsün etkisini azaltmış. Dolayısıyla klinik seyirde hep olumlu yönde tesir ettiği bilimsel makalelerle ispatlanmış” değerlendirmesinde bulundu.
İç Hastalıkları ve Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Burhan Turgut ise tedavinin hastalarda etkili olacağını düşündüğünü belirtirken hastalığı yüzde yüz kontrol edeceğine dair bir inancın yanlış olacağı görüşünde. DW Türkçe’ye konuşan Prof. Turgut, "Daha önce Çin'de beş hasta ile yapılmış ve etkili olduğu kanıtlanmış bir çalışma var. Tabii tıpta bir tedavi yöntemini kabul edilebilir değerlendirmek için rastgele seçilerek yapılan çalışmalar gerekiyor. Ancak şu an acil bir salgın durumundayız. Bunları bekleyecek zamanımız yok. Yani kaybedeceğimiz bir şey yok noktasındayız. Ama teorik olarak bakıldığında bu tedavi yönteminin faydalı olması beklenir” dedi.
"Hasta grubunu iyi seçmek gerek”
Öte yandan Prof. Turgut, tedavinin genç hastalardan ziyade kronik hastalığı olan ve hastalığı ağır ilerleyen hastalarda kullanılması gerektiğine dikkat çekerek "Burada hasta grubunu çok iyi seçmek gerek. Genç ve iyileşeceğini beklediğiniz bir hastaya bunu vermenin bir anlamı yok. Aslında plazmadan kaynaklanan gereksiz riske tabi tutarsınız. Ancak hastanın belli bir yaşı vardır, risk faktörü var, akciğerinde lezyonlar ortaya çıkmış, kötüleşebileceğini düşünüyorsunuz, o zaman bu hastaya verebilirsiniz. Bazı kriterler koyup bu kriterlere uygun hastalara vermek gerekir.” değerlendirmesinde bulundu. Turgut, “En önemli katkısı yoğun bakıma giren hasta sayısını ve ölüm oranını azaltması olacaktır. Bu iki parametre üzerinde etkili olabileceğini düşünüyorum” diye ekledi.
"Yoğun bakımlardaki doluluğu da azaltabilir”
Türk Hematoloji Derneği’nden Prof. Dr. Neslihan Andıç'a göre immün plazma tedavisi mevcut salgında umut vaat eden bir yöntem. DW Türkçe’ye konuşan Prof. Andıç, "COVID-19 enfeksiyonunda etkinliğini söylemek için elimizde sınırlı sayıda veri mevcut. Bu veriler plazma tedavisinin diğer tedavilere ilave olarak kullanılmasının kritik durumdaki hastalar için yapay solunum cihazı ihtiyacını azalttığı ve hastaların klinik durumlarında iyileşme sağladığını da göstermekte. Hastaların virüse karşı kendi antikorlarını üretene kadar, dışarıdan plazma ile antikorların verilmesi mantığına dayanan immün plazma tedavisi, ağır ve kritik hastalar için umut verici bir tedavi seçeneği” şeklinde konuştu.
Nasıl uygulanacak?
DW Türkçe’ye konuşan uzmanlara göre tedavi süreci Kızılay’ın gözetiminde, kan alımı ise Türkiye genelinde plazma kan alabilme ruhsatı olan hastane ve laboratuvarlarda yapılacak. Kızılay Başkanı Kınık bu süreci şöyle açıkladı:
“Hastalığı geçirmiş veya elinde hastalığa dair tanısı olan hastalarımızla iletişime geçeceğiz ve onları gönüllülük esasıyla bu havuzun içine dahil edeceğiz. Ardından kan ve boğaz süprüntü testi yaparak vücutta virüs kalmadığından emin olacağız. Ardından, eğer HIV ya da Hepatit gibi kan vermesine engel başka bir hastalığı yoksa ve 18-65 yaş aralığındaysa bu kişilerden yaklaşık 45 dakika süren bir yöntemle plazmaları alacağız. Bunu da çok hızlı bir şekilde yoğun bakımlarda yatan hastalara göndereceğiz.”
Deniz Barış Narlı
© Deutsche Welle Türkçe
- Avrupa 2023'te olağan dışı hava olaylarıyla karşılaştıAvrupa Birliği'nin (AB) Copernicus uydu izleme sistemiyle yapılan ölçümlere göre, 2023 yılı Avrupa'da yangınlardan sellere olağan dışı hava olaylarının yaşandığı, yüksek ekonomik maliyetlere yol açan bir yıl oldu.24 Nisan 2024 Çarşamba 22:43ÇEVRE
- AB'nin büyük porno siteleri için getirdiği katı kurallar yürürlüğe girdiAylık 45 milyondan fazla aktif kullanıcıya sahip olan porno siteleri Pornhub ve Stripchat, bugünden itibaren Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun belirlediği katı kurallara uymak zorunda kalacak.24 Nisan 2024 Çarşamba 22:42AVRUPA
- Coca-Cola Microsoft’la 1.1 milyar dolarlık anlaşma imzaladıCoca-Cola, Microsoft’un bulut sistemini ve yapay zeka uygulamalarını kullanmak için 1.1 milyar doları (yaklaşık 35 milyar 800 milyon lira) gözden çıkardı.24 Nisan 2024 Çarşamba 21:47YAŞAM
- Hem insana hem çevreye zarar: Plastik ve atık fabrikalarındaki yangınlarPlastik ve geri dönüşüm fabrikalarındaki yangınların verdiği hasar, sadece tesislerin kül olmasıyla sınırlı kalmıyor. Çevre ve insan sağlığına uzun yıllar zarar veriyor. Yangınlarda oluşan o yoğun duman tabakaları, geleceğimizi de gölgede bırakıyor.24 Nisan 2024 Çarşamba 21:42ÇEVRE
- ‘Erkek’ su aygırının dişi olduğu yedi yıl sonra anlaşıldıJaponya’da bir hayvanat bahçesinde erkek zannedilen Gen-chan isimli su aygırının dişi olduğu yedi yıl sonra ortaya çıktı.24 Nisan 2024 Çarşamba 21:11YAŞAM
- Sahra tozu Atina'da gökyüzünü turuncuya boyadıBir süredir Afrika'daki Sahra Çölü'nden kuzeybatıya doğru hareket etmesi beklenen çöl tozu bu hafta başında Türkiye'ye ulaşmasının ardından Çarşamba günü Yunanistan'ın başkenti Atina'da gökyüzünü turuncuya boyadı.24 Nisan 2024 Çarşamba 20:54AVRUPA
- WhatsApp'a yeni özellik: İnternetsiz kullanılabilecekWhatsApp, "Yakındaki Kişiler" isimli yeni bir özelliği test ediyor. Bu özellik sayesinde platform üzerindeki kullanıcılar çevrimdışı belge, medya veya diğer dosyaları yakınındaki kullanıcılar ile paylaşabilecek.24 Nisan 2024 Çarşamba 20:36TEKNOLOJİ
- ABD Senatosu TikTok’u yasaklayan tasarıyı onayladıABD Senatosu, Çinli ByteDance şirketine ait TikTok’un devredilmemesi halinde yasaklanmasının önünü açan yasa tasarısını onayladı.24 Nisan 2024 Çarşamba 19:49TEKNOLOJİ
- Dismorfofobi çocukları da etkiliyorDismorfofobi, kişinin kendi vücuduyla ilgili bir kusur olduğuna dair saplantılı inancı... Bu kusur hayali de olabilir gerçek de ancak kişi günlük rutinini bu kusur üzerine kurabiliyor. Hatta saatlerini aynaya bakarak geçirebiliyor.24 Nisan 2024 Çarşamba 19:34YAŞAM
- ABD'nin Tennessee eyaletinde, okullarda personelin silahlanmasına izin veren tasarı kabul edildiABD'nin Tennessee eyaletinde, devlet okullarında bazı öğretmen ve personelin belli olmayacak şekilde silah taşımasına izin veren yasa tasarısı onaylandı.24 Nisan 2024 Çarşamba 18:32AMERİKA
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.