ÖZKIZAN: BELEŞE DENİZE GİRMEK ANAYASAL HAKTIR

Özkızan: Beleşe Denize Girmek Anayasal Haktır

Bağımsızlık Yolu Genel Sekreteri Celal Özkızan, Beleşe Deniz, Plajlar Halkındır Aktivisti Yusuf Özgü Sertel ve Baraka Kültür Merkezi Kültür Sanat Sorumlusu Emel İpçiler Emeğin Gündemi programına katılarak “Deniz Kıyısına Erişim Hakkı ve Beleşe Deniz Mücadelesi” konularını irdelediler.

Beleşe Denize Girmek Anayasal Haktır

Özkızan, Beleşe Deniz mücadelesinin 2009 yılında başladığını, uzun yıllara dayandığını, ilk başlarda kimsenin kafaya takmadığını söyledi. Eğitim, sağlık, enerji gibi konulara insanların daha çok hassas olduğunu belirten Özkızan, denize girmek için hak mücadelesi ilk başta yan yana getirilemeyecek gibi duyulduğunu ancak, mücadele verildikçe de ne kadar ihtiyaç olduğunun anlaşıldığını anlattı.

Beleşe Deniz mücadelesinde, verilen diğer pek çok mücadelelerden farkı olarak ortada kazanılmış bir hakkın varlığına dikkat çeken Özkızan, var olan hakkı kimsenin tartışmadığını, Anayasa’nın 38. Maddesinde açıkça yurttaşların 100 metrelik kıyı şeridi içerisine girmesi kimse tarafından engellenemeyeceği ve girişin ücrete bağlı tutulamayacağının yazılı olduğunu belirtti. Özkızan, Girne Kaza Mahkemesi ve Anayasa Yüksek Mahkemesi’nin beleş denize girmek haktır kararlarının olduğunu da vurguladı.

Özkızan, 4’lü koalisyon hükümeti ve UBP-HP hükümeti döneminde, şezlong, duş ve tuvaletlerin kullanımında cüzi, insanların cüzdanını yakmayacak şekilde ücretlendirilmesi talebini hükümetlere ilettiklerini ancak sonuç alamadıklarını söyledi.

Plajlarda Ciddi Kirlilik Mevcut

Sağlık Bakanlığı’nın 2022 Mayıs ayında denizlerdeki kirlilik ile ilgili bir analiz yayımladığını belirten Özkızan, 38 plajdan örnek alındığını ve 17’sinde ciddi kirliliğin tespit edildiğini söyledi.

Ortada Anayasal bir hakkın olduğunu yineleyen Özkızan, eylemi yapanın halk olmadığını, anayasal hakkı kullanırken bunun adının eylem olmayacağını, hakkı çiğneyen, anayasaya karşı eylemi yapanın otel ve işletmeler olduğunu aktardı.

Özkızan, “ülkemizde plaja erişim için bile mücadele gerekmektedir ve eğer bunun mücadelesini vermezsek, bugün uğraşmadan erişilen haklarımız için bile ilerde mücadele etmek zorunda bırakılabiliriz” dedi. Beleşe deniz mücadelesinde kendimizi bir eylemci gibi görmemeliyiz diyen Özkızan, denize girmenin anayasal bir hak olduğunu, aslında oradaki işletmenin hukuka karşı bir eylem gerçekleştirdiğini yineledi.

Sertel: Halka Ait Malı Halka Satmaya Çalışıyorlar

Beleşe Deniz Plajlar Halkındır Aktivisti Yusuf Özgü Sertel programda yaptığı açıklamada, yıllardır verilen beleşe deniz mücadelesinin en büyük kazanımının yaratılan farkındalık olduğunu söyledi. Bir mücadeleyi kitleselleştirebilmek için, o mücadelenin temel dayanaklarını anlatabilmeniz gerekmektedir diyen Sertel, bu ülkede sermaye yanlısı politikaların uygulandığını, insanların, var olan beleşe denize girme hakkının varlığını bile unuttuğunu anlattı. Bu bilincin oluşması bile ne kadar yol katetiğimizin göstergesidir diyen Sertel, bu talebin sadece demokratik bir hak olmadığını, ekonomik bir hak mücadelesi olduğunu vurguladı.

Sahiller halkın ve halka bu malı satmaya çalışıyorlar diyen Sertel, denize erişmek için fahiş fiyatlar ödendiğini söyledi.

2021 yılında İçişleri Bakanlığı’nın bir emirname yayınladığını, her bir hizmet için 5 TL, park ücreti için de 3 TL olacak şekilde düzenleme yapıldığını belirten Sertel, şu anda sahile gidip şezlong, şemsiye veya duşunu kullanacağınızda her biri için halktan en fazla 5’er TL talep edilebileceğini söyledi. Denetimin de belediyelerde ve kaymakamlıkta olduğunu hatırlatan Sertel, geçtiğimiz yıl 150-200 TL’ye kadar sahillere giriş parası alındığını aktardı. 4 kişilik bir ailenin denize gitmek için 800 TL’ye ihtiyacı olduğunu söyleyen Sertel, ayda iki kez gitse asgari ücretin %10’a denk geldiğini ifade etti.

Emekçi Halktan Yana Politikalar Üretilmiyor

Sertel, bu konunun kanayan yaraya dönüşmesinin sebebinin politik tercihler olduğunu, mahkemelerde kazanılan davaların olduğunu, ancak yürütmede sıkıntı yaşandığını ifade etti. Merkezi hükümet ve yerel yönetimlerin kendilerine verilen kamu yararına denetleme yükümlülüğünü yerine getiremediklerini belirten Sertel, dönemin Başbakanı Tufan Erhurman’dan önerilerini sunmak üzere randevu istediklerini ancak olumlu olumsuz yanıt dahi alamadıklarını anlattı. Bu durumun politik bir tercih olduğunu yineleyen Sertel, emekçi halktan yana mı yoksa sermayeden yana mı tavrı aldığınızın göstergesi olmuştur ifadelerini kullandı.

Ekonomik Krizle Boğuşan Emekçi Halkın Anayasal Hakkı Çiğneniyor

Baraka Kültür Merkezi Kültür Sanat Sorumlusu Emel İpçiler programda yaptığı açıklamada, halkın büyük bir ekonomik kriz yaşadığı bu dönemde denize erişim fiyatlarının giderek arttığını söyledi. Zaman içerisinde kazanımların da yaşandığını anlatan İpçiler, toplum nezdinde farkındalığın oluştuğunu, daha çok kitleselleşeceğinden de emin olduğunu belirtti. 

Beleşe Deniz Mücadelesinin çok boyutlu bir mücadele olduğunu vurgulayan İpçiler, ekonomik, ekolojik, anayasal temel haklar gibi boyutları olduğunu söyledi.

İnsanların faturalarını bile ödemekte zorlandığı bir dönemden geçtiğimizi belirten İpçiler, Kıbrıs gibi bir ada ülkesinde denize gidip serinlemenin bir ihtiyaç olduğunu ancak fahiş giriş fiyatlarının olduğunu söyledi. Özellikle Girne bölgesi kıyı şeridinin özel sermayeye peşkeş çekildiğini vurgulayan İpçiler, beleşe deniz kıyısına erişimin anayasal hak olduğunu belirti. İpçiler, hem hak gaspedip, hem de bunun üstünden kar elde ediyorlar dedi.

Kıyı şeridinin büyük sermayeye peşkeş çekilmesinin ekolojik boyutunun da olduğunu anlatan İpçiler, sahillerin kar amacı güderek yapılandırıldığını bunun da ekolojik bozulmaya yol açtığını söyledi.