ORGAN NAKİLLERİNE BAŞLANIYOR

Kuzey Kıbrıs’ta sağlık hizmetlerinin ileriye götürülmesi için gerekliliği olan ve özellikle de böbrek nakil vakalarında birçok hastanın umut bağladığı İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli Yasası’nın geçmesiyle, ülkemizde birkaç haftaya kadar organ nakillerine başlanması bekleniyor. Yasaya göre, uygulamaya önce Devlet Hastanesi başlayacak ancak hastanenin durumu endişelere neden oluyor.

 HASTANEMİZ ORGAN NAKİLLERİNE HAZIR MI?

Uzmanlar, hastanemizde kalp ameliyatlarının yapıldığını referans göstererek, organ nakli ameliyatlarının da yapılabileceğini ve bunun önemli bir gelişme olduğunu söylüyor. Hastanenin tıbbi açıdan hazır olduğu düşünülüyor ve bu ameliyatlarının Türkiye’den gelecek uzman doktorlar tarafından yapılacağı belirtiliyor. Ancak organ nakli ameliyatları için, hayati önem taşıyan sterilizasyon konusunda ise, uzmanlarda şüpheler var. Uzmanların hiçbiri de devlet hastanemizin sterilizasyon açısından yeterli olduğunu söyleyemiyor, ‘bir yerden başlamak gerek’ diyor.

 Kuzey Kıbrıs’ta sağlık hizmetlerinin ileriye götürülmesi için gerekliliği olan ve özellikle de böbrek nakil vakalarında birçok hastanın umut bağladığı İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli Yasası’nın geçmesiyle, ülkemizde birkaç haftaya kadar organ nakillerine başlanması bekleniyor. Yasaya göre, uygulamaya önce Devlet Hastanesi başlayacak.

Detay Gazetesi, Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nin, organ nakli ameliyatlarına ne derece hazır olduğunu araştırdı.

Uzmanlar, hastanemizde kalp ameliyatlarının yapıldığını referans göstererek, organ nakli ameliyatlarının da yapılabileceğini ve bunun önemli bir gelişme olduğunu söylüyor. Hastanenin tıbbi açıdan hazır olduğu düşünülüyor ve bu ameliyatlarının Türkiye’den gelecek uzman doktorlar tarafından yapılacağı belirtiliyor. Ancak organ nakli ameliyatları için, hayati önem taşıyan sterilizasyon konusunda ise, uzmanlarda şüpheler hakim. Uzmanların hiçbiri de devlet hastanemizin sterilizasyon açısından yeterli olduğunu söyleyemiyor, ‘bir yerden başlamak gerekir’ diyor.

Organ nakilleriyle eş zamanlı olarak, hastanenin teknik alt yapısının oluşturulması ve soğutma sistemi, filtreleme sisteminin yanı sıra, binanın kanalizasyonundan, su sistemi ve yoğun bakım sistemine kadar steril olması gerekliliğine dikkat çekiliyor.

REMZİ GARDİYANOĞLU: “DAHA FAZLA STERİLİZASYON VE ÖZEN İSTER”

Serbest Çalışan Hekimler Birliği Başkanı Dr. Remzi Gardiyanoğlu, Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde bugün, dünya ile yarışabilecek kalp ameliyatlarının yapıldığını; dolayısıyla organ nakli ameliyatlarının da yapılabileceğini ve bunun önemli bir gelişme olduğunu belirtti.

Organ nakli ameliyatlarının ilk etapta Türkiye’den gelecek uzmanlar tarafından yapılacağını belirten Dr. Gardiyanoğlu, ameliyatın ardından sterilizasyonun önemini doğruladı ancak, “bir yerden başlamazsak zaten hazır olup olmadığını göremeyiz” dedi. Dr. Remzi Gardiyanoğlu, yakında başlanacak olan organ nakilleri ile ilgili şu bilgileri Detay Gazetesi ile paylaştı:

“EKSİKLİKLER OLDUĞU DOĞRUDUR”

“Organ nakli yasası yıllardır Meclis’in gündeminde. Ve geçen aylarda Meclis’ten geçti ve yasallaştı. 6-7 aylık bir süredir de, Devlet Hastanesi’nin alt yapısının, uzman hekim kadrosunun ve bu ekipte görev alacakların eğitimleri devam etmektedir. Ve tabi ki yani, devlet hastanesinde kalp ameliyatları yapılıyor. Yani kalp ameliyatlarının yapıldığı bir yerde, evet daha fazla sterilizasyon ister, daha fazla özen ve her şey ister, ama devlet hastanesi buna hazır mı? Evet, bir yerden başlamazsak zaten hazır olup olmadığını göremeyiz. Yani bence hazırdır. Eksiklikleri yok mu? Tabi ki her bölümde, ya da her yaptığımız işte olduğu gibi vardır. Ama başlayıp da süreç ilerledik sonra eksikliklerimizi görmemiz lazım.”

“HASTANEMİZDE DÜNYAYLA YARIŞABİLECEK KALP AMELİYATLARI YAPILIYOR”

“Ayrıca zaten şuanda bu ekibin başında Türkiye’den gelen uzmanlar olacak. Yani aynı kalp ameliyatlarında olduğu gibi bizim hekimlerimiz de bu süreçten geçecek. Kalp ameliyatları da önce Türkiye’den gelen ekipler tarafından yapılıyor, bizim hekimlerimiz de bu ameliyatlara giriyordu. Ama şuan bizim devlet hastanemizde neredeyse dünya ile yarışabilecek kalp ameliyatları yapılabiliyor. O yüzden doğrudur, devlet hastanemizin alt yapısı ve doktorlar buna hazırdır. Zaten uzun süredir, hastanemiz hem hekimleri, hem hemşireleri, hem yardımcı teknikerleri, hem anestezi uzmanlarını hem eğitime göndermektedir, hem de buraya eğitime gelmektedirler. Yani bence buna önce devlette başlanması son derece doğru bir karardır. Bu yönde olabilecek suiistimalleri engelleyecektir. Yani organ mafyasını, yani paralı birinden birine organların verilmesi, alınması gibi işlemleri engelleyecektir. Şuanda bu devlet kontrolünde olacaktır. Bu nedenle geç kalınmış bu uygulamanın yapılması gereklidir. Doğru yer, doğru adres ve doğru zamandır, hatta geç kalınmış bir zamandır.”

KANDEMİR BEROVA: “REHABİLİTASYONU, BAKIMI, SERVİSİ AYRI BİR KONU”

Serbest Çalışan Hekimler Birliği Eski Başkanı Dr. Kandemir Berova ise, Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nin teknik alt yapısının oluşturulması ve insan gücünün sağlanması gerekliliğine dikkat çekti. Dr. Berova, “Hastanemiz istedikten sonra hazırlanır. Bugün, kalp cerrahisi ameliyatları yapılıyorsa, organ nakli ameliyatları da yapılabilir. Ama ameliyatların yapılması ayrı şeydir, bunların rehabilitasyonu, bakımı, servisi ayrı bir konudur. Bugünkü koşullarda, Lefkoşa Devlet Hastanesi’nin, hem yapısal hem de yönetimsel olarak birçok sıkıntısı var. Yapılamaz diye bir şey yok” diye konuştu.

SUPHİ HÜDAOĞLU: “ÖNEMLİ VE OLUMLU BİR GELİŞME”

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Eski Başkanı Dr. Suphi Hüdaoğlu ise, ülkemizde, yasal olarak organ nakli yapılacak olması konusunda, “Organ naklinin ülkemizde yapılması olumlu bir gelişme. Uzun yıllardır eksikliği duyulan bir sorundu. Çünkü diğer ülkeler kendi vatandaşları dışındaki kişilere çok fazla organ vermek istemiyorlar. Türkiye’de bunun dışında, bizim birçok vatandaşımıza organ nakli yapıldı. Ancak Türkiye dışındaki ülkelerin hiçbiri bunu yapmak istemedi. Çünkü sırada bekleyen birçok hasta varken, organları kendi vatandaşlarına kullanmak istiyorlar. Dolayısıyla, ülkemizde bunun yapılması önemli bir ihtiyaçtı. Bu gelişme de önemli bir gelişmedir” dedi.

 “DEVLET HASTANESİ STERİL OLMALI”

Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre, organ nakillerinin bir iki haftaya kadar başlanmasının beklendiğini belirten Hüdaoğlu, eş zamanlı olarak bu nakillerin yapılacağı Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nin, alt yapısının geliştirilmesi gerekliliğine dikkati çekti.

Organ nakli ameliyatından sonra steril bir ortamın önemine işaret eden Hüdaoğlu, soğutma sistemi, filtreleme sisteminin yanı sıra, binanın kanalizasyondan, su sistemi ve yoğun bakım sistemine kadar steril olması gerektiğini vurguladı.

“BİNANIN FİZİKİ ŞARTLARI YÖNÜNDE EKSİKLİKLER VAR”

Devlet hastanesinde bu tür yatırımların yapılabilmesi için sağlıktaki bütçenin artırılması gerekliliğine dikkati çeken Hüdaoğlu, “Hastanemizin tıbbi açıdan hazır olduğunu düşünüyorum. Ancak binanın fiziki şartları yönünde eksiklikler var sanırım. Bağışıklık sistemi baskılandığı için enfeksiyon riski fazla oluyor. Hem hastalara güven verecek, hem de steril ortamı sağlayacak bina gerekiyor. Bizde maalesef öyle bir şey henüz yok” diye konuştu.

Bilindiği gibi, “İnsan sağlığının en üst düzeyde korunmasını sağlamak için insanlarda kullanılacak insan hürce, doku ve organlarının kalite, etik ve güvenlik standartlarının düzenlenmesi” amacıyla hazırlanan “İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakliyle İlgili Kuraları Düzenleyen Yasa” Ekim 2014’te geçmişti.

Rana SARRO