MS Hastasıysanız Moralinizi Yüksek Tutun, Hayatın İçinde Yer Alın, Kendinize Hedefler Koyun Ve Pozitif Düşünün

Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Nöroloji Anabilim Dalı Uzmanı Dr. Sevda Diker Dünya MS Bilinçlendirme Günü Dolayısıyla, Merkezi Sinir Sistemi Hastalığı Olan Multipl Skleroz (MS)’un Görülme Sıklığı, Tipleri, Belirtileri, Tanı ve Tedavi Yöntemleri Hakkında Bilgiler Paylaştı.  MS’in Ölümcül Bir Hastalık Olmadığını Belirten Dr. Sevda Diker,Hastanın Hekimle Bir Takım Halinde, Yakın Takip ve İşbirliği İçinde Değerlendirilmesi Gerektiğini Vurguladı.

Yakın Doğu Üniversitesi Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü'ne açıklamalarda bulunan YDÜ Hastanesi Nöroloji Anabilim Dalı Uzmanı Dr. Sevda Diker; Multipl skleroz ( MS)  hastalığı beyin, omurilik ve göz sinirlerinin tutulumuna bağlı belirtiler ile kendini gösterir dedi.

Dr. Diker Şöyle devam etti; Bağışıklık sisteminin tam olarak bilinmeyen bir sebeble yanlış programlanması sonucu bağışıklık hücreleri kendinden olanı yabancı gibi algılamaya başlar. Savunma hücreleri ‘myelin’ dediğimiz sinir hücrelerinde düzgün ve hızlı iletimi sağlayan tabakaya saldırır ve doku zedelenmesi olur.  Zedelenen dokunun yerine göre hastalık belirtileri ortaya çıkar.

Hastalık En Sık 20 – 40 Yaşlar Arasında Başlar Kadınlarda Erkeklere Göre 2 Kat Daha Sıktır

Hayatın erken dönemlerinde ortaya çıkan ve yaşam boyu süren bu hastalık ölümcül ya da bulaşıcı değildir. Mutlaka özürlülük yaratacak, ilerleyici gidecek bir hastalık da değildir.  Klinik açıdan belli standartları yoktur. Kişiden kişiye  gerek belirtilerin sıklığı ve şiddeti, gerekse hastalık gidişatı açısından çok büyük farklılıklar gösterir.  Bazı hastalarda belirtiler hafif, kısa süreli ve geri dönüşümlü olabilirken, bazılarında  daha ilerleyici olup özürlülüğe yol açabilir.

MS’in En Sık Belirtileri

Görme bulanıklığı, çift görme, dengesizlik, uyuşma, karıncalanma, ağrı gibi duyusal belirtiler, duyu ve kuvvet kayıpları, idrar sorunları ve normal dışı aşırı yorgunluktur. Bu belirtilerin MS açısından anlamlı olabilmesi için en az 24 saat aralıksız sürmesi gerekir.

MS Hastalığının 3 Farklı Tipte Seyretmektedir

Hastalığın seyri temelde 3 farklı tipte olabilmektedir. En sık gözlediğimiz ‘alevlenme - atak ve düzelmelerle seyreden’, ataklar arasında hastanın tamamen normale döndüğü tiptir.  Daha az gördüğümüz ‘ikincil ilerleyici’ tip ise atakların yanısıra, ataksız dönemde de ilerleyici seyir gösterir. Hastaların sadece %10 kadarında izlediğimiz ‘birincil ilerleyici’ MS ise atakların olmadığı, özürlülük derecesinin de yavaş yavaş arttığı seyir şeklidir.  Bu grupta hastalığın ortaya çıkışı sıklıkla 40’lı yaşlardır.

MS Tanı Yöntemleri

Hiçbir tanı yöntemi tek başına yeterli değildir. Tanı için en önemli veriler hastalık öyküsü ve muayene bulgularından elde edilir.  Beyin MRG görüntülemesinin çok büyük katkısı vardır.  Ek olarak bel bölgesinden alınan beyin omirilik sıvısı incelemesi, kan tetkikleri ve görme yollarına yönelik özel testler yapılabilir.  Bu tetkikler ile MS tanısı desteklenir, MS’i taklit edebilecek hastalıklar da dışlanır.

MS Hastalığı Yoktur, MS Hastası Vardır

Tedavide her hasta için bireysel yaklaşım gerekmektedir. MS hastalığı yoktur, MS hastası vardır. MS klinik araştırmaların sürdüğü, tedavi seçeneklerinin her geçen gün arttığı bir nöroloji alanıdır.  Atak döneminde damardan verilen kortizon tedavisi dışında, sık atak geçiren hastalarda ataksız dönemde kullanılan, hastalığın seyrini değiştiren ilaçlar vardır. 1990’larda kullanılmaya başlanan, değişik sıklıklarda cilt altına ya da kas içine uygulanan enjeksiyon şeklindeki ilaçlar bu gruptandır.  Bu ilaçların özürlülük üzerine etkileri net olmamakla birlikte, atakların sıklığını ve şiddetini azalttıkları bilinmektedir.  Atak sıklığını azaltmaya yönelik son dönemlerde kullanılmaya başlanan ağızdan alınan ilaçlar da vardır. Bunun dışında daha ilerleyici bir hastalık seyri varsa bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanılabilmektedir. Bağışıklık sistemine yönelik ilaçlar dışında yürümeyi destekleyen ilaçlar, yorgunluk ve idrar problemlerine yönelik ilaçlar gibi birçok medikal tedavi de vardır. Fizyoterapi, ihtiyacı olan tüm hastalara uygulanmalıdır, sağlayacağı katkı çok büyüktür.

Hastaya Özel Tedavi Planı

Tüm bu seçenekler göz önüne alındığında her hasta için hastaya özel  tedavi planı çizmenin en uygun olduğu aşikardır.  Hastalığının özellikleri ve gidişatı, klinik ve MRG takipleri, hastanın öncelikleri ve tercihleri, hepsi tedavi kararı vermede önemlidir.  Hastanın hekimle bir takım halinde, yakın takip ve işbirliği içinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

MS Ölümcül Bir Hastalık Değildir

Unutmayalım, MS ölümcül bir hastalık değildir. Özürlülük bırakacak diye bir şart yoktur. Hatta hastaların büyük çoğunluğunun günlük yaşamını etkileyecek herhangi bir fiziksel kısıtlılığı da yoktur. Tedavinin en önemli kısımlarından biri moral, hayatın içinde yer almak, hedefler koymak ve pozitif düşünmektir.