BM Üst Düzey Yetkilisi Jane Holl Lute’un, Cenevre’de nisan sonu gerçekleştirilecek olan gayrı resmi 5+1 konferansın ön hazırlıkları çerçevesinde, Kıbrıs sorunu sürecinde yer alan beş tarafla müzakerelerin yeniden başlaması formülünü tartıştığı bildirildi.

Fileleftheros gazetesi “Paralel Monologlar… Türk Tarafı Nisan’daki Gayrı Resmi Toplantı Öncesinde Ortak Toplantı İstemiyor” başlık ve spotuyla manşetten aktardığı haberinde, Lute’un Kıbrıs’a gelerek, liderlerin veya müzakerecilerin gayrı resmi konferans öncesinde bir araya gelmeleri için çaba gösterdiğini; ancak bu çabaların sonuçsuz kaldığını yazdı.

Gazete, Türk tarafının gayrı resmi konferans öncesinde ortak toplantı yapılmasını kabul etmediğini iddia ederken, Lute’un liderlerle dün ayrı ayrı görüşmeler yaptığını ve nisan ayı başında istişarelere devam etmek üzere yeniden adaya gelmeyi planladığını kaydetti.

Haberde, Lute’un bugün Atina’ya giderek Yunan Dışişleri Bakanlığı’nda temaslarda bulunacağı belirtilirken, Londra ile telekonferans toplantısı yapacağı; Ankara’ya yapacağı ziyaretinin ise henüz kesinleşmediği ifade edildi.

Gazeteye göre, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, gayrı resmi konferans boyunca Cenevre’de olmayı planlıyor. Crans Montana’daki formülü izleyip süreci üç safhaya bölmeyi düşünen Guterres’in, ilk safhada beş tarafla görüşüp, ikinci safhada liderlerle ayrı, garantörlerle ayrı toplantı yapıp, üçüncü safhada da  yeniden beş tarafla toplanıp sonuçları açıklaması bekleniyor.

Gazete, Lute’un dünkü temaslarından iki önemli unsurun çıktığına işaret ederek, özetle şöyle devam etti:

“Jane Holl Lute’un dünkü temaslarından iki önemli unsur ortaya çıkıyor. Bunlardan ilki, BM Brüksel ile temas halinde olduğu halde, AB’nin rolünün belirsiz olduğudur ve Türk tarafının reddi, AB’nin katılımına engel olmaktadır. İkincisi, Türk tarafı Cenevre’deki gayrı resmi konferansa kadar, adada ortak toplantı yapılmasını kabul etmeyecek gibi görünüyor. Lute, Müzakereciler Andreas Mavroyannis ve Ergün Olgun’un ortak toplantı yapmasını arzu etmekteydi; ancak nihayetinde bu gerçekleşmedi çünkü Türk tarafı bu tür toplantıları istemiyor. Başkan Anastasiadis ise Lute ile yaptığı görüşmede, Ersin Tatar ile toplantı yapmak konusunda pozitifti.”

Gazeteye göre, Güney Kıbrıs Hükümet Sözcüsü Kiriakos Kusios dün, Lute-Anastasiadis görüşmesiyle ilgili yazılı açıklama yaparak, Anastasiadis’in, Kıbrıs sorununa BM Güvenlik Konseyi kararları, 25 Kasım 2019 tarihinde Berlin’de yapılan ortak açıklama, Doruk Anlaşmaları, bugüne kadar varılan uzlaşılar ile yapılan çalışmalar ve AB normları temelinde çözüm bulunması için tam siyasi irade göstermekte kararlı olduğunu ifade ettiğini kaydetti.

Kusios, Anastasiadis’in ayrıca, AB’nin gayrı resmi beşli konferansa gözlemci olarak katılmasının, AB üyesi olan Kıbrıs için faydalı olacağına inandığını dile getirdiğini belirtti.

SİYASİ PARTİLERİN TEPKİLERİ

Gazete, bir diğer haberinde ise, Rum siyasi partilerin Lute’un adadaki temaslarıyla ilgili tepkilerine yer verdi.

Habere göre DİSİ, Lute’un adayı ziyaretinin “herkesin beklediği ilk adım” olduğunu ve hedefin, üzerinde uzlaşılmış olan, adanın Guterres Çerçevesi ve iki toplumlu ve iki kesimli federasyon zemininde yeniden birleşmesi olduğunu kaydetti.

AKEL, BM kararlarında da belirtildiği gibi, siyasi eşitlik zeminindeki iki toplumlu ve iki kesimli federasyon çözümü hedefine bağlı kalmak gerektiğini vurgulayarak, müzakerelerin Crans Montana’da kaldığı yerden; Guterres Çerçevesi ve uzlaşılar zemininde yeniden başlaması için hazırlık yapılması ve Türk tarafının kabul edilemez iki devletli çözüm önerisini masaya koymasını kolaylaştıracak tüm eylemlerden kaçınılması gerektiğini belirtti.

EDEK ise, Anastasiadis’e çerçevesi ve prosedürü belirsiz gayrı resmi beşli konferansa katılmayı kabul etmemesi çağrısında bulunarak, Kıbrıs sorununun çözümü için diyalog başlatılması ve öncelikli olarak da Türk askerinin adadan ayrılması, TC kökenli vatandaşların geri gönderilmesi, göçmenlerin evlerine geri dönmesi ve çağdışı garantörlük sisteminin kaldırılmasının görüşülmesi gerektiğini kaydetti.

Ekologlar-Vatandaşlar İşbirliği ile ELAM da, Güney Kıbrıs Hükümeti’nin müzakere zemininin netleştirilmesini ve bölünme/iki devlet olasılığının ekarte edilmesini talep etmesi gerektiğini ifade ederek, beşli konferansın “Kıbrıs Cumhuriyeti”ni düşürdüğünü belirtti.

Haber, diğer gazetelerde şu başlıklarla yansıtıldı:

Alithia gazetesi: “Erdoğan-Tatar İki Devletli Çözüm Konusunda Tereddütsüz”

Haravgi gazetesi: “Lute Gayrı Resmi Beşli Konferans İçin Gündem Belirliyor”

Politis gazetesi: “BM Cenevre Öncesinde Tarafların Niyetleriyle İlgili Yapbozun Parçalarını Tamamlıyor”.