“KÖPEKLERİ KANSER VE KOVİD-19 ÖN TANISI KOYMAK İÇİN KULLANABİLİRİZ”
Veteriner Hekim Prof. Dr. Yıldız ile Adli Bilimci Prof. Dr. Hancı, köpeklerin koku alma özellikleri sayesinde kanser ve Kovid-19 hastalığının tespitinde kullanılabileceğini öne sürerken, Prof. Dr. Akova, iddiaya temkinli yaklaştı
24 Nisan 2020 Cuma 19:00
Birleşik Kralllık’taki Tıbbi Tespit Köpekleri (Medical Detection Dogs) Derneği’nin Durham Üniversitesi'yle bir araya gelerek köpeklerin kimi hastalıkları tespit özelliğini Covid-19 hastaları üzerinde kullanabilmek için çalışmalara başladığı haberi ajanslarda yer aldı.
Medical Detection Dogs yöneticisi Dr Claire Guest, köpeklerin bir insanın hastalık ya da enfeksiyon nedeniyle değişen kokusunu ayırt edebildiğini iddia etti.
“Koku molekülü tespit eden cihazlardan bile 10 bin kat hassas”
Söz konusu iddiayı Türkiye’de de destekleyen uzmanlar var.
Independent Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Adli Bilimciler Derneği Adli Veteriner Hekimlik Komisyon Başkanı Prof. Dr. Gültekin Yıldız da köpeklerin kimi hastalıkları tespitte kullanılabileceğini iddia etti.
Yıldız, köpek burnunun koku molekülü tespit eden tıbbi cihazlardan 10 bin kat daha hassas olduğuna dikkat çekerek, “Bu durum akciğerleri de koronadan zarar gören akciğerlerden kaynaklanan koku kaynağı farklı biyolojik maddeler üzerinden teşhis yapılabilir. Teorik olan bu durumu çalışmamız ve tespit ve kaçakları bulmada kullanmamız gerekmektedir” dedi.
“Yüksek oranda kanseri tespit ettiler”
K9 köpeklerinin kanser tespitinde kullanılması için yapılan çalışmalardan hayli olumlu sonuçlar alındığını belirten Yıldız gelişleri şöyle anlattı:
Kanserin karakteristik bir ‘koku imzası’ vardır. Bu konularda köpeklerle yapılan birçok çalışma vardır.
Bir çalışmada iki köpek, sağlıklı gönüllülerin derisine gizlenmiş melanom doku örneklerini tanımlamada yedi hastanın altısında melanomu % 86 duyarlılıkla, ikinci köpek diğer melanomu %75 duyarlılık ta yerini belirlemiştir.
Diğer bir çalışmada pozitif mesane kanseri idrarını % 41 oranında doğrulukla belirlemişlerdir.
Kanser hastalarını sağlıklı kontrollerden ayırmak için yapılan köpek duyarlılığı çalışmasında da akciğer kanseri hastaları % 99, meme kanseri hastaları % 88 ve % 98 doğrulukla belirlenmişlerdir.
Yumurtalık karsinomları, jinekolojik karsinomlardan ayırt etmede % 95-100'lere varan düzeyde doğrulama görülmüştür. Otuz üç insanla yapılan çalışmada idrar üzerinden% 91 duyarlılık ile prostat kanser örnekleri doğru olarak belirlemiştir.
“Dört aylık bir sıkı eğitimle iyi bir noktaya gelebilirler”
Köpeklerin uzman eğitmenler elinde yoğun bir çalışma ile 4 ayda bu konuda oldukça iyi duruma gelebileceklerini söyleyen Yıldız, şöyle konuştu:
Genelde genç olanların eğitimi daha kolay olacaktır. Ancak iyi bir başarı için biraz daha olgunlaşmasını bekleyebiliriz. Çünkü köpeklerde koku alma hücrelerinin yoğunluğu doğumdan yetişkinliğe % 20 den fazla artmaktadır.
Yıldız bu çalışmalarda koku alma yetenekleri daha gelişmiş olan Alman Çoban Köpeği, Belçika Malinois, Labrador Retriever, İngiliz Springer Spaniel, Greyhound gibi türlerin kullanılabileceğini de kaydederek, şöyle bir öneride bulundu:
“Köpek ırklarımızı koku konusunda geliştirmek üzere çalışmalıyız
Bizim de bu konuda kendi ırklarımızın da hangi ölçülerde ve hangi koku alanlarında başarılı olduğunu, hangi hastalık türlerini daha büyük ölçekte değerlendirebildiğini artık çalışmamız gerekmektedir. En azından bizim gen kaynaklarımızın koku ölçme, bulma da hangi moleküllere daha duyarlı olduğunu çalışmamız gerekmektedir. Bunun için de projemize ve çalışmalarımıza da destek bekleriz. Özellikle bu salgın döneminde bu şekilde ki bilgi birikimiz beklenenin üzerinde katkı verecektir.
“Bilim dünyasından yeterli destek görmeyince proje yarım kaldı”
Adli Bilimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. Hamid Hancı da canlı insan, ceset, patlayıcı, uyuşturucu aramada kullanılan K9 köpeklerinin kanserde de kullanılması amacıyla birkaç yıl önce “Kanser dedektör köpek” çalışmasını başlattıklarını ancak bilim çevrelerinden yeterli destek alamadıkları için bu projenin yarım kaldığını belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
Bu çalışma asla tıp biliminin yerine köpekleri geçirmek değildi. Teyit edilmek üzere bir ön tanı aracı olarak köpekler kullanıla bilir miydi o araştırılacaktı. Daha sonra da kimyasal ve biyolojik silah teşhis köpekleri ne yönelecektik. Ancak gerekli destekleri bulamadık. Yakın zamanda Kovid 19 u teşhis etmeye yönelik köpek çalışmalarını n gündem e geldiği ni öğrenince ne kadar geç kaldığımızı anladık.
"Henüz kanıtlayabilecek bir çalışma yok"
Hacettepe Üniversitesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nden Prof.Dr. Murat Akova ise iddiaya temkinli yaklaşanlardan.
Akova, köpeklerin insanların koklayamadığı bazı kokuları alabildiğini belirterek ancak henüz koronavirüs olan insanları tespit edebildiklerini kanıtlayabilecek bir çalışma olmadığını söyledi.
- Boru testleri başarıyla tamamlandı: Kalıcı asfaltlama çalışmaları yapılacakLTB, Bedrettin Demirel Caddesi’nde yapılan kanalizasyon altyapı çalışmasının ardından 2 aylık sürede boru testlerinin başarı ile tamamlandığını açıkladı.01 Kasım 2024 Cuma 22:15LEFKOŞA
- Başbakan Üstel, bir gece müşahede altında tutulacakBaşbakan Ünal Üstel’in, bir dizi tetkikten geçirildiği, acil cerrahi girişim gerektiren bir durum tespit edilmediği, safra kesesine yönelik tıbbi tedavi ile şikayetlerinin geçeceği düşünülerek bir gece YDÜ Hastanesi’nde kalacağı açıklandı.01 Kasım 2024 Cuma 22:14KIBRIS
- Erdoğan'dan İmamoğlu'na 1 milyon liralık "Ahmet Özer" davası"İmamoğlu başarılarını kabullenemediği Erdoğan için 'Seçimlerde eli sopalı' dedi"01 Kasım 2024 Cuma 22:13TÜRKİYE
- Basketbol'da 2. Lig oluşuyorKKTC Basketbol Liglerinde 2. Ligin oluşması ve bu lige katılmak için 4 kulübün uzun süre önce müracaat ettiği öğrenildi.01 Kasım 2024 Cuma 14:03BASKETBOL
- Geleneksel Bulgur Köftesi İçin PGI Tescil ÇalışmalarıLarnaka Ticaret ve Sanayi Odası ve Larnaka Turizm Kurulu’ndan Geleneksel Bulgur Köftesi İçin PGI Tescil Çalışmaları01 Kasım 2024 Cuma 12:50KIBRIS
- Lefkoşa Organize Sanayi Bölgesi’nde Araç YangınıLefkoşa Organize Sanayi Bölgesi’nde Araç Yangını: LZ 364 Plakalı Araç Kısmen Zarar Gördü01 Kasım 2024 Cuma 11:52LEFKOŞA
- Haspolat’ta Kanunsuz Bıçak Taşıma ve Rahatsızlık: E.B. Suçüstü TutuklandıOlay esnasında yüksek sesle bağırıp çevreyi huzursuz eden E.B., suçüstü yakalanarak polis tarafından tutuklandı.01 Kasım 2024 Cuma 11:49KIBRIS
- Gazimağusa'da Büyük Sanayi Bölgesinde HırsızlıkGazimağusa'da Büyük Sanayi Bölgesinde Hırsızlık: 200 Parça PVC Malzeme Çalındı, Zanlı Tutuklandı01 Kasım 2024 Cuma 11:47GAZİMAĞUSA
- Balalan’da Balıkçı Teknesinden Akü Hırsızlığı: Zanlı Tutuklandı20 Ekim 2024 tarihinde, Balalan'da Balıkçı Barınağı’nda demirli bir balıkçı teknesinde hırsızlık olayı meydana geldi. Kimliği açıklanmayan bir şahsa ait balıkçı teknesinde bulunan 105 amperlik akü, henüz kimliği belirlenemeyen kişi veya kişiler tarafından01 Kasım 2024 Cuma 11:46İSKELE
- İskele'de Resmi Belgeyi Sahtelemek, Tedavüle Sürmek, Sahte Davranışla Kayıt ve Kredi TeminiResmi Belgeyi Sahtelemek, Tedavüle Sürmek, Sahte Davranışla Kayıt ve Kredi Temini01 Kasım 2024 Cuma 11:44KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.