Türkiye kızamık aşısının yan etkilerine ilişkin 2010’da yapılan bir dizi yayının ardından çocuğunu aşılatmayı reddeden aileler olgusuyla tanışmıştı.

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Bulaşıcı Hastalıkları Önleme Derneği (BUHASDER) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ata Nevzat Yalçın, kızamık hastalığının özellikle ilkbahar ve kış aylarında görüldüğünü, iki üç yılda bir tekrarlayan salgınlara neden olabildiğini söyledi.

Yılda 2 milyon ölüm

Dünyada yılda yaklaşık 50 milyon kızamık hastalığı görüldüğünü kaydeden Yalçın, her yıl 2 milyonun üzerinde de kızamık nedenli ölüm gerçekleştiğini, ölümlerin beş-dokuz yaş gruplarında daha sık görüldüğünü aktardı.

2011’de 183, 2017’de 23 bin ret

Ukrayna, Romanya, Bosna- Hersek, Karadağ, Sırbistan, İtalya ve Fransa gibi ülkelerde aşılama oranlarının düşük olması nedeniyle vaka sayısında ciddi artış ve ölümler meydana geldiğini açıklayan prafesör şu bilgileri verdi: “Türkiye’de 2011 yılında aşı karşıtlığı 183 iken, 2017 yılında 23 bin ailenin aşılanmayı reddettiği tespit edildi. Aşıyla ilgili değişik çevrelerce iddia edilen yan etkilerine ilişkin uluslararası çalışmalarda yeterli veri bulunmamakta.”

2016’de sadece dokuz, 2018’de ilk dokuz ayda 500 vaka

Aşı olmayıp da kızamık hastalığına yakalananlarda en sık ölüm nedeninin zatürre hastalığı olduğunu kaydeden profesöre şunları söyledi: “Kızamık hastalığı bazen kalbin dış tabakalarını etkiler hatta beyin iltihabına da neden olabilmekte. Ülkemizdeki olgularda da 2 binli yılların başında neredeyse birkaç vakaya düşmüş olmasına karşın, hastalığın 2017’de dünya genelindeki artışı ülkemizde de gözlendi. Türkiye’de 2014’te 572, 2015’te 342, 2016’da 9 vaka görülürken, 2017’de 69 olgu görüldü. 2018’in ilk 9 ayında vaka sayısı 500’ü aştı. Tüm bu gerçekler karşısında aşılanmaktan korkmayıp, kızamıktan korkmamız gerektiği gerçeğini unutmamamız gerekiyor. Kızamık aşısı hayat kurtarıyor.”

Prof. Dr. ata Nevzat Yalçın. Fotoğraf: DHA

Yalçın, aşılama karşıtlarının ikna edilememesi durumunda Türkiye’yi önümüzdeki yıllarda ciddi tehlikelerin beklediğini de söyledi.

Bir aşı 10 kişiyi korur

Profesör, “Kızamık aşısı oldukça etkili bir aşı. Bir kişinin aşılanması yaklaşık dokuz 10 kişiye koruma sağlayabilmekte. Aşılanma oranlarının yüzde 95 ve üzerinde gerçekleşmesi önem taşımakta. Aksi halde virüsün yaygınlaşması hızlanmakta” diye konuştu.

Yalçın, öksürme ve aksırmayla yayılan kızamık virüsünün yaklaşık iki saat ortamda canlı kaldığını, aşılanmayan bireylerin yüzde 90’ını etkilediğini ifade etti.

‘Yan etkisi kanıtlanmadı’

2011 yılında aşı karşıtlığı 183 iken, 2017 yılında 23 bin ailenin aşılanmayı reddettiğini hatırlatan Yalçın, aşı karşıtlığının altı yılda bu kadar yükselmesinin nedenlerini de açıkladı. Bunlardan birinin aşıya bağlı yan etki korkusu olduğunu belirten Yalçın şöyle devam etti: “Yayınlarda kanıtlanmış bir yan etki tanımlanmıyor. Bir diğer etken, az sayıda hekimin aşıya karşı çıkması. Diğer nedenler ise halkın yeterince bilgilendirilmemesi. Hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının yeterince destek vermemesi.”