Türkiye’den uzmanların da katılımıyla, Kıbrıs’ın Kuzeyinde mantar türleri için ilk kez yapılan inceleme gezilerinde, 250’ye yakın mantar türü keşfedildi.

Keşfedilen mantar türleri ile ilgili Nisan 2019’da resimli bir de kitabın basılması hedefleniyor.

Yayılış Gösteren Makrofungusların (mantarların) Belirlenmesi çalışmasına, Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü ile Çukurova Üniversitesi işbirliğinde Ocak 2016’da başlandı. Projenin arazi çalışmalarının Ocak 2019’da sona ereceği belirtilirken, Nisan 2019’da da belirlenen mantar çeşitlerinin fotoğrafları ve bilgilerinin yer alacağı bir kitap basılması hedefleniyor.

TAK’a yapılan açıklamada, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Doç. Dr. Hatıra Taşkın, projeye başlama kararını, Kıbrıs’ın Kuzeyindeki mantar türleri ile ilgili bir araştırma yapılmadığını fark etmeleri üzerine aldıklarını söyledi.

250’YE YAKIN MANTAR TÜRÜ

Selçuk Üniversitesi Fen Fakültesi’nden Biyolog Prof. Dr. Hasan Hüseyin Doğan, 2016’da projenin başlamasıyla, havanın nemli olduğu İlkbahar ve Sonbahar mevsimlerinde 50 bölgede inceleme yaptıklarını, bu inceleme gezilerinde, aralarında ağaçta büyüyenlerin de bulunduğu 250’ye yakın mantar çeşidi bulduklarını söyledi.

Buldukları mantar türlerinin 100’e yakınının daha önce ülkede bilinmeyen türler olduğunu ifade eden Doğan, hazırlanacak kitapta mantar çeşitlerinin resimleri, isimleri, nerde bulundukları, yenip yenmedikleri, diğer özelliklerinin de yer alacağını kaydetti. Doğan, mantarların önemli bir bölümünün Beşparmak dağları silsilesinde görüldüğünü kaydetti.

TURF MANTARI DA BULUNDU

Keşfedilen mantarlar arasında fiyatı bin Euro’yu bulan turf mantarının da bulunduğunu kaydeden Doğan, Kuzey Kıbrıs’ın mantar çeşidi açısından zengin bir coğrafya olduğunu kaydetti.

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Doç. Dr. Hatıra Taşkın, gavcar mantarı alanlarının küçülmekte olduğunu, bu nedenle gavcar bitkisi ile birlikte koruma altına alınmaları gerektiğini belirtti.

MANTAR BIÇAKLA KESİLMELİ VE HER ZAMAN SPORLAR İÇİN MANTAR BIRAKILMALI

Mantarların sürekliliği açısından, mantarın bıçakla kesilmesi, kökünün toprakta bırakılması gerektiğini, ikinci bir hususun ise, küçük bir bölgede bulunan mantarlardan olgun bir tanesinin bırakılması(kesilmemesi) gerektiğini anlatan Taşkın, olgun bir mantarın ömrünün 1-2 gün olduğunu, bırakılan olgun mantarın, yeni mantarların çıkması için gerekli olan “sporları” bırakacak olması açısından önemli olduğunu söyledi.

Hatıra Taşkın, Kuzey Kıbrıs’ta bulunan kuzu göbeği mantarı ve turf mantarının ekonomik olarak da değerlendirilebileceğini kaydetti.

Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürü Cem Karaca, kitabın basım hedefinin Nisan 2019 olduğunu, kitabın pdf formatında internet sitelerinden de indirilebileceğini ifade etti. 

MANTAR ÜRETİMİ

Cem Karaca, ek gelir getirici bir alan olarak basit ortamlarda mantar üretimi konusunda da Türkiye’den uzmanlarla bilgilendirici çalışmalar yürüttüklerini, hafta içinde Türkiye’den uzmanların yaptığı sunuma katılımın beklentilerinin üzerinde olduğunu kaydetti.

Sunumda, klima veya nemlendirici gibi maliyet gerektiren cihazlar olmadan basit ortamlarda mantar üretimi hakkında bilgi verildiğini anlatan Karaca, kendilerinin mantar üretimi konusunda teknik bilgiye erişimde yardımcı olmaya hazır olduklarını kaydetti.

Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Doç. Dr. Hatıra Taşkın, soğutma ve nem cihazı gerektirmeyen ortamlarda mantar üretiminin, 1 Kasım ile Nisan arasında yapılabileceğini, mantar üretiminde bir buçuk aylık bir bakım dönemi ile 1 aylık bir hasat döneminin bulunduğunu kaydetti.

Taşkın, hasat döneminin kısa olmasından dolayı, bölgedeki mantar üreticilerinin, hasat dönemleri üzerinde planlama yapması gerektiğini ifade etti.

Mantar üretimine istridye mantarı veya beyaz şapkalı mantar ile başlanabileceğini kaydeden Taşkın, mantarların üreme ortamlarının (toprağının) tedarik edilmesi gerektiğini söyledi. Taşkın ayrıca mantarın çabuk hastalık kapabilen bir ürün olduğundan, dikkat edilmesi gereken pek çok hijyen hususunun bulunduğunu vurguladı.