İNTERNETTEN HASTALIK ARAMA HASTALIĞI: SİBERKONDRİ

Siberkondri, internete bağımlı ve takıntılı insanların yakalandığı bir hastalık. Sağlıklarıyla ilgili endişeleri olanların bu konudaki bilgilere ulaşmak için internette tekrarlayıcı biçimde ve uzun süre araştırma yapmaları ile tanımlanan siberkondri hastalığıyla ilgili Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi yeni bir araştırmaya imza attı. İstanbul’da 18-75 yaş arasında 1196 kişiyle gerçekleştirilen araştırma sonuçlarına göre, 2000 yılı ve sonrasında doğan Z kuşağının siberkondri seviyesi diğer kuşaklara göre daha yüksek. Araştırmada, 1946-1964 yılları arasında doğanlar arasında siberkondri hastalığı en düşük seviyede çıktı.

TEHLİKELİ OLABİLİR

Milliyet gazetesinden Meltem Günay'ın haberinde araştırma sonuçlarını değerlendiren Dr. Öğretim Üyesi Aylin Tutgun Ünal, hastalık belirtileriyle ilgili internetten araştırma yapan kişilerin hasta oldukları düşüncesiyle kaygılandıklarını, uzmanlara başvurmadan kendi kendilerin yanlış tanı ve teşhis koyarak yanlış tedavi yöntemlerine başvurabileceklerine dikkat çekerek şunları söyledi:

“Özellikle salgın döneminde evde geçirilen sürenin artmasıyla birlikte internet kullanımı da arttı. Yeni medya çağında sağlık alanında oluşan yeni bir problemi gündeme getirdi. Yaşları 18-75 yaş arasında değişen tüm kuşaklarda orta seviyede bu rahatsızlığın görülmesi de tehlikenin boyutunu gözler önüne seriyor. Araştırmaya katılanların yüzde 36.8’i hekim tavsiyesi dışında kendi isteğiyle ilaç kullandıklarını söyledi. Yüzde 22’si tanısı koyulmamış bir hastalığının olduğunu düşünerek internette devamlı hastalık aradığını belirtiyor. Siberkondri düzeyinin yüksek seviyede seyretmesi bir an önce önlem alınması gerekliliğini ortaya koyuyor.”

DAHA ÇOK GÜVENİYORLAR

Araştırmada, hastalık belirtileri/şikayetleri olduğunda internete başvuran Z kuşağının, aile hekimi ya da uzman doktordan ziyade internetteki bilgiye daha fazla güvendiğini ortaya koyduğunu dile getiren Ünal, bunun diğer kuşaklar için de tehlikeli olabileceği uyarısında bulundu. Çalışmada, e-sağlık okur yazarlığının geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekilirken, internetten sağlık bilgisi arayan ve bu bilgilerle kendi sağlık sorunlarını gidermeye çalışan kişilerin mutlaka sağlık profesyonellerinden destek almaları önerildi.

EĞİTİM SEVİYESİ ETKİLİ

Sağlık okur yazarlık seviyesi arttıkça siberkondri seviyesinin azaldığınının ortaya konduğu araştırmaya göre, Z kuşağı vücuduyla ilgili açıklayamadığı bir durum fark ettiğinde onu internetten bir çok kez araştırıyor. Aile hekimi ya da uzman doktor görüşünden çok internetten elde ettiği bilgileri ciddiye alıyor. Hastalık belirtilerini internette araştırırken o hastalığı olan kişilerin tıbbi durumlarının, hastalık belirtilerinin ve deneyimlerinin tartışıldığı forum sitelerini de ziyaret ediyor. Bu kişilerin, farklı internet sitelerini bir çok kez ziyaret ettiği ve rahatlayamadığı, internette hastalık araştırdığı sürede diğer çalışmalarını aksattığı ortaya çıktı. Siberkondrik durumunun cinsiyete göre farklılaşmadığı görülürken, eğitim düzeyi yükseldikçe siberkondri’nin azaldığı görüldü. Sosyal medya kullananlarda siberkondri oranının yüksekliği de araştırmada dikkat çekti. Araştırmada, aile sağlığı merkezine başvuran kuşakların internetten daha fazla hastalık araştırdığı ve yüksek seviyede siberkondrik olduğu da belirtildi.