İNSÜLİN DİRENCİ NEDİR?

İnsülin, kan şekerinin düzenlenmesini sağlamak için, pankreas tarafından salgılanan bir hormondur. Yemek yedikten sonra besinler, bağırsakta parçalanıp emilerek, kana karışır. Kandaki şeker, insülin hormonu sayesinde hücrelere girer. Vücutta yeterli insülin olmasına rağmen, hücrelerin insüline olan duyarlılığının azalması sonucunda insülin direnci gerçekleşir ve insülin görevini yapamaz hale gelir. Böylece yemek sonrası kanda artan şeker, kas, karaciğer ve yağ hücrelerine girmekte zorlanır, kanda birikmeye başlar ve kan şekeri yükselir. İnsülin direnci genetik yatkınlık, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam sonucu meydana gelir. Günümüzde hazır besinlerin sıkça tüketilmesi ve hareketsiz yaşam insülin direncinin yaygın olarak görülmesinin nedenidir. İnsülin direnci arttıkça, kan şekerinin hücreye girmesi için pankreastan daha fazla insülin salgılanır. Fazla insülin salgılanması, pankreas bezinin çok çalışmaktan yorulmasına neden olur ve ileride diyabet hastalığı gelişme riskini artırır.Ayrıca insülin direnci olan kişilerde obezite, hipertansiyon, kalp-damar hastalığı, kanser, trigliserit yüksekliği, iyi kolesterolün (HDL) azalması, karaciğer yağlanması gibi sağlık sorunlarının görülme riski daha yüksektir. İnsülin direnci olan kişilerde yorgunluk, uyku hali, terleme, zor kilo verme, sık acıkma, tatlıya düşkünlük, kalçalarda ve karında yağlanma, konsantrasyon bozukluğu gibi belirtiler görülür. İnsülin direnci en fazla şişman olan kişilerde ortaya çıkar. Bu nedenle sağlıklı bir şekilde, fazla kilolar verilmelidir. Yapılan çalışmalar vücut ağırlığının %5-10 kaybının bile insülin direncini azalttığını göstermektedir. Öğün düzeninin olmaması,saf karbonhidratların tüketimi vefazla yağ alımı gibi etmenler, insülin direncine neden olan yanlış beslenme alışkanlıkları arasında yer alır. Doğru beslenmek için nelere dikkat edilmelidir? - Günde 3 ana öğün ve 3 ara öğün tüketilmelidir. Öğünler arasında 2-3 saat olmalıdır. - Kan şekerini hızlı yükselten bal, pekmez, reçel, bisküvi, çikolata, beyaz ekmek, makarna ve pirinç pilavıgibi saf karbonhidrat kaynaklarının tüketiminden kaçınılmalıdır. Bunlar yerine kan şekerini yavaş yükselten kurubaklagil, tahıllar (tam tahıllı veya çavdar ekmek, bulgur vs.), bazı meyve ve sebzeler gibi posa içeriği yüksek kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. - Ara öğünlerde meyve+kavrulmamış kuruyemiş, meyveli yoğurt gibi karbonhidrat ve protein içeren besinlerin birlikte tüketilmesi kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur. Düzenli fiziksel aktivite, hücrelerin insüline duyarlı olmasını sağlar. Haftada en az 150 dakika veya günde en az 30 dakika yapılan egzersizin insülin direncini azaltmaya yardımcı olduğu yapılan birçok çalışmada gösterilmiştir. Doğru bir yaşam tarzıyla insülin direnci düzeltilebilir.