İNŞAAT İZNİ VAR AMA ALLAH’LA SÖZLEŞMESİ YOK!

İŞTE KANITI!

Gazetemizin, Başkent Lefkoşa’da dere yatağına inşaat başlatıldığını kamuoyunun bilgisine getiren 6 Mayıs tarihli ‘Ders almıyoruz!’ başlıklı haberin hemen ardından gelen yağış, yeni bir felaketin kıyısında olduğumuzu doğrulandı. Dere yatağında oluşan bu manzara, sel felaketi riskinin de kanıtı ve habercisi oldu.

KAMULAŞTIRMA ŞART

KTMMOB’nin eski başkanı Ahmet Ömer Çağnan, “Yağmur yağmayacağına dair Allah’la sözleşme mi imzaladılar” derken; projeye vize veren Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Sorumlusu Tunç Adanır da, dere yataklarındaki özel mülklerin devlet tarafından kamulaştırılması gerektiğini işaret etti.  Şehir Planlama Dairesi yetkilileri ise dere yataklarındaki özel mülkler için teknik olarak yapılması gereken esas yöntemin istimlâk olduğunun altını çizdi.

Rana SARRO

Gazetemizin, Lefkoşa’da dere yatağına inşaat başlatıldığını kamuoyunun bilgisine getiren 6 Mayıs tarihli ‘Ders almıyoruz!’ başlıklı haberin hemen ardından gelen yağış bir kez daha risklere dikkat çekti. Lefkoşa’da önceki gün etkili olan yağışın ardından tüm dereler akarken; bahse konu inşaat alanının olduğu dere yatağı da doldu.

Detay’ın haberinde, Başkent Lefkoşa’da dere yatağına inşaat izni verildiği ve inşaatla dere yatağına müdahale edildiği belirtilerek, sel felaketi riskine işaret edilmesinin ardından ortaya çıkan bu manzara, sel felaketi riskinin de kanıtı ve habercisi oldu. Dere yataklarına müdahale edilmesi ve inşaat yapılmasının, sel felaketlerine neden olabileceği bilinmesine karşın, yetkililerin olası risklere göz yumduğu ortaya çıktı. Yetkili merciler, özel mülk olması nedeni ile dere yatağındaki arazilere inşaat izni verirken, çevre mühendisleri ile konuda uzman kişilerin yaptığı açıklamaların birbirini tutmaması dikkat çekti.

Bina korunuyor, ya kent?

Özel mülke verilen inşaat izninde, dere yatağına yapılan binayı su basmaması için, istinat duvarı şartı koşuluyor. Ancak, yağışın ardından oluşan manzarayla, inşaatın dere yatağındaki su akışına müdahale edeceği görülüyor. Dere yatağına müdahale sonucu oluşabilecek bir taşkında, ise bahse konu inşaatın olumsuz risk taşıdığı gözler önüne serildi.

Gazetemizin gündeme getirdiği olay üzerine, Şehir Planlama Dairesi’nden planlama onayı alan projeye, inşaat iznini veren Lefkoşa Türk Belediyesi İmar Bölümü Sorumlusu Dervişe Ener, gerekçe olarak arazinin ‘özel mülk’ olmasını gösterdi. Pojeye vize veren Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Sorumlusu Tunç Adanır da, “Şehircilik’ten planlama onayı aldığı için projeyi vizeledik” diye konuştu.

Tunç Adanır: Baskınlarda esas tıkanan noktadır!

Yağışın ardından gazetemiz muhabirinin tekrardan açılamalarına başvurduğu Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Sorumlusu Tunç Adanır, dere yataklarındaki özel mülklerin devlet tarafından kamulaştırılması gerektiğini söyledi. Adanır, “Bu yapılmadığı sürece, özel mülk sahibinin yasal olarak inşaat yapmaya hakkı olur” diyerek, inşaatın alınan izinler gereği yasal olduğunu da ekledi. Tunç Adanır, bahse konu inşaatın yapıldığı dere yatağının, sel baskınlarında esas tıkanan nokta olduğu ve Lefkoşa’da yaşanan sel felaketlerinde en büyük problemin oradan kaynaklandığını da işaret etti.

Dervişe Ener: Dere yatağı temizlenmediği için doldu

Muhabirimizin de görüntülediği dere yatağı ile birlikte inşaat alanına su dolduğu bilgisinin verildiği LTB İmar Bölümü sorumlusu Derviş Ener ise, ‘Derenin Kaymakamlık tarafından temizlenmediğinden akışkanlığının olmamasını’ gerekçe gösterdi ve bunun inşaatın dere yatağında olduğu ya da sel felaketine neden olacağı anlamını taşımadığını savundu.

Ahmet Çağnan: Allah’la sözleşme mi imzaladılar?

Konuyla ilgili olarak KTMMOB’nin yıllarca başkanlığını yapmış olan Ahmet Ömer Çağnan ise, Lefkoşa’da dere yatağına yapılan inşaatla ilgili bir bilgi sahibi olmadığını belirtti. Çağnan, ‘yasal olarak inşaat izni verilmesinin sel baskını riski taşımadığı anlamına mı geldiği’ yönündeki soruya karşılık, “Allah’la sözleşme imzaladılar ki yağmur yağmayacak” diye konuştu.

Şehir Planlama: Ülkede çok var

Dere yatağındaki projeye planlama onayı veren Şehir Planlama Dairesi Müdürü Ertan Öztek ve Şehir Planlama Dairesi Müdür Muavini Layık Topcan Mesutoğlu’nun da açıklamalarına başvuruldu.

Şehir Planlama Dairesi Yetkilileri, ülke genelindeki dere ve dere yataklarında sorunlar olduğunun altını çizdi. Yetkililer, “Önemli olan kentsel alanda kalan derelere yönelik olarak, çalışmanın yapılarak çözüm üretilmesidir. Biz bunu bir bütün içerisinde değerlendiriyoruz. Yoksa parçacık işlerle uğraşarak, sonuca ulaşmız mümkün değildir, bütüne bakılması lazım” dediler.

“Teknik olarak istimlâk gerekiyordu”

Yetkililer, “onay verdiğimiz projede, kendisinin evinin içerisine su girmemesi için, istinat duvarı talep ettik.  İstinat duvarı yapacak olan mülk sahibi ayrıca, özel mülk olmasına rağmen, tedbir amaçlı bahse konu araziden belli bir mesafe kamu alanı da bırakıyor” diye konuştu.

Dere yataklarına yapılan inşaatların sel felaketlerine neden olabileceğinin hatırlatılması üzerine ise yetkililer, “Kanlı Dere’nin bir kolu olan bahse konu deredeki özel mülk, teknik olarak istimlâk olması gerekirdi. Ancak, istimlâk ile çözüm bulamayız, çünkü öyle gücümüz yoktur, gerçekçi olmak lazım. Kendi koşullarımızda uygulamamız gerekenlere bakmamız lazım” dedi.

“Şehirciliğin sorumluluğu!”

Şehir Planlama Dairesi’nin dere yataklarındaki sorumluluğunun ne olduğu yönündeki soruya karşılık ise yetkililer, “Şehir Planlama Dairesi’nin sorumluluğu plan yaparken, bu gibi doğal risk taşıyan bölgelerde yapılaşmaya izin vermemek veya yapılaşma verilecek alanlarsa, riskleri azaltacak şekilde önlemleri almaktır. Bizim Miraj’ın karısındaki, yerle ilgili bizim yapmaya çalıştığımız da öyle bir çabadır. İnşaat nedeniyle, su akışında çok büyük bir sorun olacağını ben tahmin etmiyorum” dedi.

Taşkın arttı ama izinler gırla!

“Memlekette son yıllarda taşkınlar arttı. Özellikle sonradan yapılaşmış bölgelerde bu problemin çok daha büyük sorun olduğunu da görüyoruz. Çünkü yağış biçimi ile yapılaşma biçimimiz değişti. Yapılaşma şeklimiz daha az saygılıdır ve dere yataklarından, taşkınlar meydana geliyor. Çünkü birçok yerde derelere tecavüz edildi. Bu konuda köklü çözüm üretilmelidir” diyen yetkililer; Şehir Planlama Dairesi’nin son 6 ay içerisinde aynı şartlarda 1- 2 özel mülke daha planlama onayı verdiklerini de belirtti. Yetkililer, “Bize geldiği sürece vermek zorundayız” diye konuştular.

*********************************************************************

DİPNOT

Ülkede sayısız dere yatağına sınırsız inşaat izni veren gelmiş geçmiş yetkili merciler, dere yataklarındaki özel mülklere inşaat izni vermeye devam ediyor. Lefkoşa Türk Belediyesi İmar Bölümü, Şehir Planlama Dairesi ve Mühendis ve Mimar Odaları Birliği yetkilileri, dere yatağına inşaat izni vermelerine gerekçe olarak, arazinin özel mülk olmasını gösteriyor.

Şehir Planlama Dairesi yetkilileri, özel mülklerin istimlâk edilmesi gerektiğini söylese de, “Bütüne bakılması gerekir, parçacık işlerle sonuca varamayız” diyerek, ülkede çok miktarda dere yatağında yapılaşma olduğunu savunarak, istimlâk gerekliliği üzerinde durmak yerine, inşaat projelerini onaylamayı tercih ediyor.