İNGİLTERE'DE PARLAMENTO BREXİT'İN GELECEĞİNİ OYLUYOR

İngiltere Başbakanı Theresa May, İngiltere Parlamentosu tarafından reddedilen Brexit anlaşmasını Avrupa Birliği ile tekrar görüşmek için bugün Parlamento'dan destek arıyor.

Parlamento'da yapılacak Brexit oylaması öncesinde konuşan May, Brexit anlaşmasını milletvekillerinin onaylayacağı değişiklikleri yapabilmek için AB ile yeniden müzakere etmeden önce güçlü bir yetki ve destek istediğini söyledi.

Parlamento'da TSİ 20.00 civarında düzenlenmesi beklenen oturumda Theresa May'in B planının ne olması gerektiğine dair oylamalar yapılacak. May'in A planı iki hafta önce reddedilmişti.

May, Parlamento'da ikinci bir referandum için çoğunluk bulunmadığını, kendisinin de anlaşmasız Brexit veya erken seçim istemediğini, bu yüzden kendi planının desteklenmesi gerektiğini söyledi.

May'e göre anlaşmasız Brexit'ten kaçınmanın iki yolu var: Brexit'ten vazgeçmek veya kendi planının kabul edilmesi. Muhalefet ise May'in anlaşmasının kabul edilemez olduğunu, AB ile bugüne kadar süren müzakerelerde bir ilerleme sağlanamadığını söyleyerek May'in kontrolü yitirdiğini söylüyor.

Theresa May'in planı, Avrupa Birliği'yle yeniden masaya oturarak anlaşmanın Parlamento'da en çok eleştirilen kısmı olan backstop'u değiştirmek üzerine.

Fakat Avrupa Birliği kaynakları mevcut anlaşmayı tekrar müzakere etmeyeceklerini söylüyor.

Backstop nedir?

"Backstop" esasında bir acil durum mekanizması. Brexit sonrası AB ile İngiltere arasındaki serbest ticaret anlaşması müzakereleri nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın, Birleşik Krallık'ın parçası Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasında fiziki sınır olmamasının garanti altına alınmasını amaçlıyor.

Ancak İngiltere ile AB arasında varılan anlaşma, taraflardan herhangi birinin bu sürece tek taraflı olarak son verememesini öngörüyor. İngiltere'de anlaşmaya karşı çıkanlar da bunun, Birleşik Krallık'ın tamamında gümrüklerin kontrol edilememesi anlamına geleceğini vurguluyor.

En büyük korku, Kuzey İrlanda Cumhuriyeti'nin fiili olarak İrlanda Cumhuriyeti'nin parçası haline gelmesi ve Kuzey İrlanda gibi 2016'daki referandumda Brexit'e karşı çıkan İskoçya'da 2014'ten sonra yeniden bir bağımsızlık referandumu yapılması. Yani, Birleşik Krallık'ın parçalanması.

İrlanda adasındaki çatışmalara son veren 1998 tarihli Hayırlı Cuma Anlaşması, İrlanda Cumhuriyeti ve Kuzey İrlanda'nın ortak bir ekonomik pazarda yer almasını; sınırın iki tarafında serbest yaşamı, dolaşımı ve çalışmayı sağladı. Zira Birleşik Krallık ve İrlanda Cumhuriyeti AB üyesiydi. Ancak Brexit ile beraber bu durum noktalanacağından; hem İngiltere hükümetini hem AB'yi hem İrlanda Cumhuriyeti'ni hem de Kuzey İrlanda'daki tüm tarafları tatmin edecek bir formülün bulunması gerekiyor. Brexit sürecinin bugün itibarıyla çeşitli senaryolara açık olmasının en önemli nedeni de bu.

Corbyn'in önerisi reddedildi

Brexit planını değiştirmek için ortada yedi ayrı öneri var.

Milletvekillerinin teklifleri arasında anlaşmasız Brexit'i imkansız kılmayı, İngiltere'yi kalıcı olarak AB ile gümrük birliğinde ve Ortak Pazar'da tutmayı hedefleyen maddeler var.

Bunlar arasında öncelikle Jeremy Corbyn'in teklifi görüşüldü.

Corbyn'in planı anlaşmasız Brexit'i devre dışı bırakacak, Parlamento'nun da AB ile gümrük birliğinde kalarak ayrılma veya ikinci bir Brexit referandumu düzenleme konusunda bir oylama yapmasını talep edecek bir düzenleme öngörüyordu.

Corbyn'in teklifi 298'a karşı 327 oyla reddedildi.

İkinci olarak İskoç Ulusal Partisi ve Galler partisi Plaid Cymru'nun teklifi oylandı. Bu teklif de anlaşmasız Brexit'i seçenek dışı bırakmayı ve AB'den çıkış sürecinin uzatılmasını talep ediyordu. Birleşik Krallık'ı oluşturan dört özerk bölgeden ikisi olan İskoçya ve Galler partilerinden gelen bu teklif, Brexit müzakereleri sürecine özerk bölgelerin daha fazla dahil edilmesini öneriyordu.

Bu teklif de 39'a karşı 327 oyla reddedildi.

Üçüncü sırada Muhafazakar Parti milletvekili Dominic Grieve'in teklifi oylandı. Grieve 29 Mart'taki AB'den ayrılık tarihinden önce, 20-26 Mart tarihleri arasında Parlamento'nun Brexit üzerine altı günlük bir oturum gerçekleştirmesini, bu sürenin sonunda anlaşmasız Brexit, ikinci bire referandum veya AB ile gümrük birliğinde kalarak ayrılma gibi seçeneklerin değerlendirilmesini öngörüyordu.

Dördüncü olarak İşçi Partisi milletvekili Yvette Cooper'ın teklifi değerlendirildi. Cooper, Theresa May'in teklifinin kabul edilmemesi durumunda Brexit'in 29 Mart'tan 31 Aralık 2019'a ertelenmesini ve anlaşmasız Brexit'in masadan kaldırılmasını talep ediyordu. Bu teklif de 298'e karşı 321'le reddedildi.

Beşinci teklif İşçi Partili Rachel Reeves'in önerisiydi. Reeves, herhangi bir tarih belirtmeden ABD'den Brexit müzakerelerini uzatmayı talep ediyordu. Bu öneri de 290'a karşı 322 oyla reddedildi.

Altıncı teklif,Theresa May, gecenin ilk oylamasını kaybetti, milletvekilleri anlaşma yapılmayan Brexit'i ilke olarak reddetti, 318 oyla 310 oyla 310 oy verdi

Kabul edilen ilk teklif Muhafazakar Parti Milletvekili Dame Caroline Spelman ve İşçi Partisi Milletvekili Jack Dromey'nin teklifi oldu.

Teklif Başbakan Theresa May'in AB ile herhangi bir anlaşmaya varmadan 29 Mart'ta Avrupa Birliği'nden ayrılmamasını talep ediyordu.

Bu maddenin yasal olarak bağlayıcılığı bulunmasa da Başbakan May üzerinde siyasi bir baskı oluşturması bekleniyor.

Oylanan son ve kabul edilen ikinci teklif de Muhafazakar Milletvekili Sir Graham Brady'nin backstop yerine alternatif düzenlemeler için AB ile müzakere yapılmasını talep eden teklifti.

Teklif 301'e karşı 317 oyla kabul edildi.