İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: BÜYÜK BAŞTANKARALAR ÜÇ HAFTA ERKEN YUMURTLAMAYA BAŞLADI

• Victoria Gill
• BBC News Bilim Muhabiri

Kuşbilimi uzmanı Cole, dünyanın üzerinde en çok araştırma yapılan ormanlarından biri olan Oxfordshire bölgesindeki Wytham Ormanı'ndaki çok özel bir alanı bana gösteriyor.

Bu yıl, ormandaki 40 büyük baştankara kuşu kuşağını inceleyen araştırmanın 75. yıldönümü.

Dünyanın en uzun süren hayvan takibi araştırmalarından biri...

Araştırmada, her yuva, her kuş, dişilerin yumurtlaması ve yavruların yumurtadan çıkması kayıt altına alındı. Bu veriler de yumurtlamadaki zamanlama değişimini ortaya koydu.

Dr. Cole "Buradaki baştan karalar aslında, yiyecek zincirinin diğer unsurlarını takip ediyor. Yani başlıca besin kaynakları tırtılların sayısının zirve yaptığı ve tırtılların beslendiği meşe ağaçlarının yeşerdiği dönemi. Tüm bir gıda zinciri ilkbahar aylarının daha erken dönemine kaydı" diye açıklıyor durumu.

KAYNAK,VICTORIA GILL

Sayılarla 75 yıllık araştırma:

• 700-800 - her yıl kontrol edilen yuva sayısı
• 10,000 - yumurtlama ve yavruların yumurtadan çıkışı arasındaki iki haftalık sürede yetişkin büyük baştankaraların yediği tırtıl sayısı
• 350 - Wytham büyük baştankara projesinden üretilen bilimsel yayın sayısı

Alan, bölgede yaşayan bir aile tarafından bilimsel araştırmalar yapılması şartıyla 1942'de Oxford Üniversitesi'ne bağışlandı.

Uzmanlar bu koşulu yerine getirdi ve şu anda 320 hektarlık alanda1200 özel yapım yuva var. Bu yuvaların bazılarında 1947'den bu yana büyük baştankaralar ve mavi baştankaralar yaşadı.

KAYNAK,UNIVERSITY OF OXFORD

Fotoğraf altı yazısı,

Projede, 40 kuşak büyük baştankara kuşu incelendi.

Büyük baştankaraların ortalama ömrü iki yılın biraz altında. Dolayısıyla 75 yıllık ardaştırmada 40 kuşak kuş incelendi. Dr. Cole "İnsanlarla kıyaslarsak, aile ağacını 10. yüzyıla kadar araştırmak gibi" diyor.

Cole ve çalışma arkadaşları özel izinle yuvalara ulaşıyor, her birini işaretliyorlar ve uçmadan önce bütün yavrulara takip için halkalar takıyorlar.

Araştırmanın uzun ayrıntılı olması ve uzunluğu bazı çok önemli sonuçlar ortaya koydu.

Fotoğraf altı yazısı,

Wytham Ormanı'ndaki çan çiçekleri, ormandaki doğal yaşamın uzun süredir insanlar tarafından rahatsız edilmediğine işaret ediyor.

2017'de yapılan bir evrim araştırması, Wytham'daki büyük baştankaraların, Hollanda'daki büyük baştankaralara kıyasla daha uzun gagalar geliştirdiğini, bunun da kuş yemliklerini daha etkin kullanabilmelerini sağladığını ortaya koydu.

Dr. Cole "Bu ülkede kuş yemine Avrupa'nın toplamının iki katından fazla para harcıyoruz. Dolayısıyla, bir anlamda evrimsel değişikliğe yol açmış olabileceğimizi görmek kolay" diyor.

Araştırmada, doğal dünyanın iklim değişikliğine nasıl yanıt verdiğini gösteren sonuçlar da söz konusu.

Büyük baştankara projesine liderlik eden Oxford Üniversitesi'nden Prof. Ben Sheldon "Zamanla üretkenlik ve hayatta kalma güdüsünün nasıl değiştiğini ve göz gibi davranışları inceleyebiliyoruz. İklim değişikliğiyle daha sık görülen aşırı hava olaylarının kuş nüfusunu nasıl etkilediği üzerine çalışmalar yapabiliyoruz" dedi.

BBC TÜRKÇE