GIDA ZEHİRLENMELERİNE YOL AÇAN 6 BESİN

Besin zehirlenmeleri tüm dünyada oldukça sık karşılaşılan önemli bir rahatsızlıktır. Beslenme ve Diyet Uzmanı Dürdane Keskiner, besin zehirlenmesini son 72 saat içinde tüketilen herhangi bir besinin içinde yer alan bir mikroorganizmanın yol açtığı; kusma, bulantı, karın ağrıları, karın krampları, ishal gibi bulguların ortaya çıktığı bir hastalık olarak tanımladı. Besin zehirlenmesine yol açan etkenlerin çoğunlukla hafif seyirli olmakla birlikte bazı durumlarda ağır ya da hayati tehlikeye yol açabileceğini ifade eden Keskiner sürecin önemine vurgu yaptı. Keskiner en çok besin zehirlenmesine neden olan besinleri 6 maddede sıralarken bu besinlerin nasıl tüketilmesi gerektiğini açıkladı:

Dürdane Keskiner

1 – Yumurta

Oldukça besleyici olan yumurta, çiğ veya az pişmiş tüketildiğinde kolayca zehirleme ihtimali vardır. Bunun nedeni, yumurtanın hem kabuğuna hem de içine bulaştırabileceği bakteriler taşıyabilmesidir. Bu nedenle çatlamış veya kirli kabuklu yumurtaları tüketmemek gerekiyor. Mümkünse çiğ veya hafif pişmiş yumurta gerektiren tariflerde pastörize yumurtaları tercih edin.

2 – Süt ürünleri

Gıda üreticileri, süt ürünlerinin tüketimini güvenli hale getirmek için pastörize ederler. Pastörizasyon, direkt hayvandan sağılmış sütteki zararlı bakterileri öldürür. Pastörize edilmemiş süt ürünlerinin zehirleme olasılığı, pastörize olanlara göre olasılığı 150 kat daha fazladır. Pastörize edilmiş süt ürünlerini tercih edin.

3 – Şarküteri ürünleri

Jambon, pastırma, salam ve sosis gibi şarküteri ürünleri gıda zehirlenmesi kaynağı olabilir. Doğru bir şekilde pişirilip saklanmadığında tüm etlerin gıda zehirlenmesi riski taşıdığını da unutmamak gerekir. Bu nedenle et ürünleri pişirilmeden önce iyi saklanmalı ve pişirildikten sonra da hemen tüketilmelidir.

4 – Balık ve kabuklu deniz ürünleri

Doğru ısıda depolanmayan balıklar, balıklardaki bakteriler tarafından üretilen bir toksin ile bulaşır. Bu bakteri normal pişirme ısısıyla ortadan kaldırılamadığı için bir tür gıda zehirlenmesine neden olur. İstiridye, midye ve tarak gibi kabuklu deniz ürünleri de gıda zehirlenmesi riski taşır. Kabuklu deniz hayvanları tarafından tüketilen algler birçok toksin üretir ve bunlar kabuklu deniz hayvanlarının etinde birikerek onları yiyenler için tehlike oluşturabilir. Bu nedenle bildiğiniz güvenli yerlerden denetlenmiş ürünleri satın alın, bu ürünleri pişirmeden önce mutlaka buzdolabında ya da buzlukta bekletin.

5 – İyi yıkanmamış yapraklı yeşillikler

Sebzeler ve yapraklı yeşillikler özellikle iyi yıkanmadan çiğ yenildiğinde yaygın bir gıda zehirlenmesi kaynağıdır. Bu nedenle zehirlenme riskinizi azaltmak için yemeden önce sebze ve yeşilliklerini karbonatlı suda bekletip iyice yıkayın. Oda sıcaklığında bekletilen önceden hazırlanmış salataları yemekten de uzak durun.

6 – Yerde yetişen meyveler

Kavun, karpuz gibi yerde yetiştirilen meyveler, kabuklarında üreyebilen bakteriler nedeniyle gıda zehirlenmesine neden olabilirler. Ahududu, böğürtlen, çilek, yaban mersini dahil olmak üzere taze ve dondurulmuş meyvelerin de yaygın bir gıda zehirlenmesi kaynağıdır. Kavun ve karpuzu yemeden önce kabuğunu yıkayın, kesilir kesilmez yiyin veya buzdolabına koyun; önceden paketlenmiş ancak buzdolabında saklanmamış meyve salatalarını ise tüketmekten kaçının.

Nasıl anlarız?

Zehirli gıdanın tüketilmesi sonrası zaman ilerledikçe kusma, ishal ve dışkıda kan görülebilir bu gibi durumlarda acilen hasta bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Bu belirtiler  ile birlikte  mide krampları yüksek ateş, halsizlik, kas ağrıları da görülebilir.

Başımıza gelirse ne yapmalıyız?

Besin  zehirlenmesi  belirtileri çoğunlukla 2-3 gün içinde kendiliğinden geriler ve herhangi bir tedavi gerektirmez. Bu süre içinde bol miktarda su ve yağsız sıvı alınması, ishal ve kusma ile kaybedilen sıvının yerine konması için gereklidir. Kusma var ise bulantı önleyici ilaçlar kullanılabilir. Posasız ve yağsız gıdalar ile beslenilmeli, yağsız haşlama, beyaz ekmek, yağsız peynir, yoğurt, pirinç lapası yenmelidir.