ERSOY: YAP-İŞLET-DEVRET
Ersoy: Yap-İşlet-Devret
12 Haziran 2022 Pazar 09:49
Yap-İşlet-Devret...
Hava sıcaklığının artmasıyla daha çok enerjiye ihtiyaç duyacağımız fakat elektrik arz güvenliğini sağlayamayan mevcut model nedeniyle daha da çok elektrik kesintisi yaşayacağımız, bunun yanında ise faturaları ödemekte daha da zorlanacağımız bir döneme giriyoruz. Böyle bir dönemin eşiğinde Sunat Atun, kamusal enerji ihtiyacımızın önündeki en büyük engel olan ve kktc tarihinin en kıyak sözleşmelerinden birine sahip olan AKSA’nın sözleşmesinin uzatılması gerektiğinden bahsediyor. En son 2009 yılında Ferdi Sabit Soyer hükümeti tarafından yenilenen sözleşme 2024 yılında sona eriyor. Sunat Atun ise aynı 2009 yılında F.S.Soyer hükümetinin sunduğu sebeplerle (elektirik kurumunun borcunun olması, zaman darlığı, yatırım yapacak kapasiteye sahip olmaması vb...) sözleşmenin yenilenmesi gerektiğine vurgu yapıyor. O sözleşme ki; AKSA’ya ihtiyaç fazlası ödeme yapmamıza sebep olan, Kıb-Tek’in yatırım yapmasına engel olan, sözleşme taahhütlerini yerine getirmemesine rağmen AKSA’nın asalak gibi semirmesine olanak sağlayan, alım garantisi, kira bedeli, yakıt bedeli gibi bir sürü kıyağın geçildiği, yıllardır yaptığımız ihtiyaç fazlası ödememelerle değil sadece Kalecik Santrali; okul, tiyatro, hastane, ulaşım vb. gibi altyapı yatırımları yapabileceğimiz milyonlarca dolarlık kaynağın heba olmasına neden olan, TC yetkilileri tarafından hazırlanan raporlarda bile “imtiyazlı sözleşme” olarak tanımlanan, bugün ise hem bir yandan elektrik kesintileri yaşamamızda, hem de cep yakan faturalar ödemimizde pay sahibi olan sözleşmedir. Sunat Atun’un açık açık sermayenin çıkarlarını savunmasında bir tuhaflık yok. Ne de olsa kendisi sahibinin sesi sermayenin temsilcisi. 2018 yılında AKSA CEO'su Cemil Kazancı’nın yaptığı açıklamayı hatırlarsak; Döviz bazlı garantili satış yapan KKTC'deki enerji santralimizin de katkısıyla, faiz, amortisman ve vergi öncesi kârın (FAVÖK) yüzde 72'si döviz bazında satış yapan yurt dışı operasyonlarımızdan yaratılıyor". AKSA’nın bu kadar kârlı bir sözleşmenin uzatılmasından yana olmasında da bir tuhaflık yok. CTP Milletvekili Salahi Şahiner ise AKSA’nın sözleşmesinin uzatılmaması gerektiğini, AKSA’dan doğacak açığın AKSA’ya ödenen kira bedelleri ile KIB- TEK’e yatırım yapılarak kapatılması gerektiğini belirtiyor. Tuhaflık ise burada başlıyor. 2009 yılında F.S.Soyer hükümeti tarafından AKSA’nın sözleşmesinin uzatılması ve aradan geçen yıllarda CTP’nin iki kez hükümete gelmesine rağmen Kıb-Tek’e yatırım yapılmamasını bir kenara bırakalım. Tuhaf olan yap-işlet-devret modelinin “devret” kısmının bilerek ve istenerek unutulması veya unutturulmaya çalışılmasıdır. Kalecik santrali yap-işlet-devret modeli ile kurulmuş bir santraldir. Kısaca özetlersek; özel şirket yatırımı yapacak, belirli bir süre işletecek ve sonunda santral kamuya devredilecektir. Yani daha yolun başında Kalecik Santrali’nin, sözleşme sona erdiğinde kamuya ait olacağı kabulü var. Ancak Salahi Şahiner’in ve Sunat Atun’un ifadelerine baktığımızda, sözleşmesi sona erince AKSA’nın envanteri toplayıp gideceği ve Kalecik Santrali’nin devre dışı bırakılacağı gibi bir algı oluşuyor. Ne Sunat Atun ne de Salahi Şahiner Kalecik Santrali’nin kamuya devredilmesi olasılığından bile bahsetmiyor. Birbirinden farklı görünen iki siyasi, kamuculuk söz konusu olduğunda- üstelik daha anlaşmanın başında kamuya devredileceği kararlaştırılmışken- aynı sepete girmeyi başarıyorlar. Şunu hemen belirtmek gerekiyor ki: Bu halk Kalecik Santralinin kurulum maliyetini ve çok daha fazlasını AKSA’ya gani gani ödemiştir. Kalecik Santrali zaten
halkındır!
Peki Ne yapmalı?
Sözleşmenin 2024 yılında sona ermesini ve AKSA’nın fahiş kârlılık oranıyla halkımızın sırtından iki yıl daha semirmesini beklemeye gerek yoktur. AKSA’nın sözleşmesi derhal feshedilerek Kalecik Santrali kamulaştırılmalı ve kâr amaçlı değil kamusal fayda odaklı işletilmelidir. Bunu yapmak için sosyalist olmanıza da gerek yoktur. Sözleşmesinin feshedilmesi ve hatta AKSA’ya oluşan haksız borcun ödenmemesi için yeter sebep vardır. Belki de ilk iş olarak hem Kalecik hem de Teknecik santrallerine filtre takılarak, yıllardır hem çevreyi hem de halk sağlığını tehdit eden kirliliğin önüne geçilmelidir. Yolsuzluğun, hırsızlığın yuvası haline gelmiş ve kamusal hizmet verme kapasitesini yitirmiş Kıb-Tek demokratik özerkliğe kavuşturularak yeniden yapılandırılmalı ve halkın denetimine açık hale gelmelidir. Elektrik kurumu kamu eli ile işletilen özel şirket gibi değil kamusal enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik faaliyet yürütmelidir. Yüksek enerji tüketimi yapan otel ve gazinoların konutlardan daha düşük elektrik tarifesine sahip olması zaten güçlü ve avantajlı olan azınlık bir kesimin korunup kollanmasının en basit örneğidir. Otel ve gazinoların elektrik tarifelerinde değişikliğe giderek, konut tarifeleri rahatlatılmalıdır. Konut tarifelerinin 250 kw’a kadar kesimi ücretsiz olmalı, çok tüketenden çok, az tüketenden az prensibiyle tarifeler güncellenmelidir. Bunlar kısa vadede
hayata geçilebilecek uygulamalardır.
Kalecik Santrali’nin kamu yararına işletilmesi kısa vadede enerji maliyetlerinde bir rahatlama yaratacak olsa bile arz güvenliğini sağlamak için yeterli değildir. Ayrıca fosil yakıt tüketimine dayalı akaryakıt enerji santralleri miadını doldurmuştur. Bu noktada yenilebilir, temiz ve ucuz enerji için gerekli yatırımları yapabilmek adına orta ve uzun vadeli planlar oluşturulmalıdır. Kısa vadede yine fosil yakıt kullanılan akaryakıt santrallerinden görece daha temiz ve ucuz olan doğalgaz ile çalışan santraller bir alternatif olarak değerlendirilebilir. Ancak esas hedeflenmesi gereken; güneş, rüzgar, çöp gazından enerji üretimi vb. gibi yenilebilir ve dışa bağımlı olmayacağımız enerji kaynakları olmalı ve fosil yakıta dayalı enerji üretimini uzun vadede sıfır çekecek programlı bir geçiş süreci bugünden planlanmalıdır. Rejimin çizdiği sınırlar içinde ister
hükümetçilik yapılsın, ister muhalefetçilik; ne emeğiyle geçinen insanlarımız için ne de doğamız için bir fark olmayacaktır.
Kamusal enerji hakkımız için yürünecek başka bir yol vardır!
- Tatar, yarın New York’a gidiyorCumhurbaşkanı Ersin Tatar, New York’a gitmek üzere yarın sabah KKTC’den ayrılacak.13 Ekim 2024 Pazar 10:35KIBRIS SORUNU
- Oytun Ersan, Leverkusen Jazz Festivali’ne katılacakBas gitarist Oytun Ersan, Almanya’nın Leverkusen kentinde bu yıl 45’incisi düzenlenecek Jazz Festivali’nde sahne alacak.13 Ekim 2024 Pazar 10:15KÜLTÜR/ SANAT
- Umut Ersoy: CTP, halkı Meclis önüne çağırmalıBağımsızlık Yolu Genel Sekreteri Umut Ersoy, Meclis'te yaşananlara ilişkin CTP’nin ilk günden halkı meclise çağırması gerektiğini vurguladı.13 Ekim 2024 Pazar 09:52KIBRIS
- Zaroğlu, Kıbrıs sorununu Türklük mücadelesi dedi CTP'yi eleştirdiErsin Tatar, New York’ta BM Genel Sekreteri Guterres ve Rum lider Hristodulidis ile son derece kritik bir görüşmeye giderken, ana muhalefet CTP’nin Genel Sekreteri’nden gelen açıklamanın akıl ve izandan yoksun olduğunu ifade etti.13 Ekim 2024 Pazar 09:50KIBRIS
- Karpaz’da “Kuş Göç Araştırma İstasyonu” kurulduKarpaz bölgesinde kurulan Kıbrıs’ın ilk Kuş Halkalama İstasyonu, göçmen kuşların davranışlarını, sağlık durumlarını ve göç rotalarını detaylı bir şekilde izlemek üzere faaliyete geçti.13 Ekim 2024 Pazar 09:44İSKELE
- Hakların Korunması İnisiyatifi, mülkiyet hakları için Metehan’da pazartesi eylemdeKıbrıs Türk toplumunun mülkiyet haklarını savunmak amacıyla harekete geçen Hakların Korunması İnisiyatifi, 14 Ekim Pazartesi günü Metehan’da eylem düzenleyecek.13 Ekim 2024 Pazar 09:41KIBRIS
- Cumhurbaşkanlığı: Tatar’ı hedef almaya çalışan CTP yönetimini kınıyoruzCumhurbaşkanlığı: Cumhurbaşkanı Tatar’ı hedef almaya çalışan CTP yönetimini kınıyoruz12 Ekim 2024 Cumartesi 16:32KIBRIS
- ‘Eğitim Yapıları’ deneyimli İç Mimar Şölen Üstüner ile ele alındıYakın Doğu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi İç Mimarlık Bölümü’nün düzenlediği “İç Mimarlık Söyleşileri” kapsamında; ülkenin deneyimli İç Mimarlarından Şölen Üstüner, “Eğitim Binaları” konulu bir seminer verdi12 Ekim 2024 Cumartesi 14:06YDÜ - YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ
- “Yunan süt ürünleri” şirketi hellim üretimi için Güney Kıbrıs’ta fabrika açtı“Yunan süt ürünleri” şirketinin Güney Lefkoşa’ya bağlı Tseri sanayi bölgesinde, hellim üretimi için yeni bir fabrika açtığı haber verildi.12 Ekim 2024 Cumartesi 13:58GÜNEY KIBRIS
- Tatar New York'ta yapılacak üçlü yemek öncesi istişarelerini sürdürüyorCumhurbaşkanı Ersin Tatar, New York'ta yapılacak üçlü yemek öncesi istişarelerde bulunmak üzere eski Özel Temsilci Ergün Olgun, Osman Ertuğ ve UBP Gazimağusa Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu ile bir araya geldi.12 Ekim 2024 Cumartesi 13:52KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.