EKOTURİZM’İN SADECE ADI VAR

EKOLOJİK TURİZM KADERİNE TERKEDİLDİ

Ekoturizm’in yeteri kadar tanıtıp pazarlanmaması ve sistemin bir getirisi olan aktivitelerin teşvik edilmemesi yüzünden ülkemizdeki Ekoturizm tesisleri sadece pansiyon hizmeti veren birer işletme haline geldiler. Ülkemizde Ekoturizm uygulaması hakkında Detay Gazetesi’ne açıklamalarda bulunan Karpaz Ekoturizm Birliği Başkanı Yusuf Duman, 2006 yılında devletin öncülüğünde hayata geçirilen Ekoturizm tesislerinin sahipsiz bırakıldığını ifade etti.

MUHATTAP BULAMIYORLAR

Detay Gazetesi’ne konuşan Yusuf Duman, “Sürekli hükümetler değiştiği, sürekli ülkede bir seçim havası olduğu için bir yetkiliye derdimizi anlattık anlaştık derken, o gidiyor yerine başkası geliyor. Eski Bakan’ın verdiği sözü yeni Bakanlar umursamıyor” diyerek devlet projesi olarak başlayan bu projenin arkasının getirilmediğinden yakındı.

AHMET VAMIK

Ülkemizde 2006 yılında devletin öncülüğünde hayata geçirilen Ekoturizm projeleri sahipsiz kaldı. Ülkede Ekoturizm yapılması için devlet desteğiyle hayata geçen proje bir süre sonra yetkililer tarafından unutuldu ve Ekoturizm tesislerinin işletmecileri zor durumda bırakıldı. Ekoturizm’in yeteri kadar tanıtıp pazarlanmaması ve sistemin bir getirisi olan aktivitelerin teşvik edilmemesi yüzünden ülkemizdeki Ekoturizm tesisleri sadece pansiyon hizmeti veren birer işletme haline geldiler.

Güzel, yararlı bir girişim olarak ve doğru bölgede hayata geçirilen proje, eylem planı olmaması, yeterli bütçe ayrılmaması ve yetkililerin vizyonsuzluğundan ötürü kaderine terk edildi. Dünya Turizm Örgütü tarafından üyelerine tavsiye edilen ve dünya genelinde ilgi gören Ekolojik Turizm, ülkemiz doğasının bu sisteme uygun bir doğal yapısı olmasına rağmen yeterli önemi görmüyor. Ülkemizdeki Ekoturizm uygulamaları ve yaşanan sorunlarla ilgili olarak Detay’a konuşan Karpaz Ekoturizm Birliği Başkanı Yusuf Duman, konuyla ilgili çarpıcı açıklamalar yaptı.

“EKOTURİZM BİR GELİR KAYNAĞI DEĞİL ÜLKE İMAJIDIR”

Ekoturizm ile ilgili kriterlerin belirlenmediğini ve hiçbir yasal düzenlemenin olmadığını ifade eden Karpaz Ekoturizm Birliği Başkanı Yusuf Duman, bu projenin devletin öncülüğünde hayata geçtiğini fakat sahipsiz bırakıldığını ifade etti. Hiçbir taleplerinin karşılanmadığını, turizm fonundan destek alamadıklarını ve turizm fuarlarına bile katılamadıklarını belirten Duman, Ekolojik Turizm’in kırsal bölgelerdeki halkın gelir elde etmesi amacıyla kurulan ve doğayla barışık konaklama imkanı sunan bir sistem olduğunu kaydetti.

Ekoturizm ile ilgili hiçbir yasal düzenleme olmadığı için hangi tesislerin Ekoturizm tesisi sınıfına alınacağına, hangi standartlara göre tesislerin Ekoturizm tesisi olarak inşa edileceğine kadar birçok belirsizliğin ve başıboşluğun olduğunu vurgulayan Yusuf Duman, “Ekoturizm sadece konaklama hizmeti değildir. Biz konaklama hizmeti olarak kaliteli hizmet verebiliyoruz fakat misafirlerimize sunabileceğimiz aktiviteler yok. Bu iş sadece pansiyon yapmakla bitmiyor. Bu işin sürdürülebilir olması için sadece pansiyon sahipleri değil tüm köy halkının bu işin içinde olması gerekiyor. Büyük bir sektör olmadığımız için göz ardı ediliyoruz. İstatistiklere göre, ülkemizdeki turizm tesislerinin yerel ürün kullanımı %30’lardayken bizde bu rakam %80 civarında” diyerek, Ekoturizm’in bir ülkede gelir kapısı değil bir ülke imajı olduğuna dikkat çekti.

“BİR BAKANA DERDİMİZİ ANLATANA KADAR YERİNE BAŞKA BAKAN GELİYOR”

Karpaz Bölgesi’nin Ekoturizm yapmak için en verimli ve en güzel bölgelerden biri olduğunu söyleyen Yusuf Duman, Ekolojik Turizm projesinin ilk ortaya çıktığı zaman bölgedeki sosyal aktivitelerin geliştirilmesinin de proje kapsamında olduğunu hatırlattı. Duman, “Sürekli hükümetler değiştiği, sürekli ülkede bir seçim havası olduğu için bir yetkiliye derdimizi anlattık anlaştık derken o gidiyor yerine başkası geliyor. Eski Bakan’ın verdiği sözü yeni Bakanlar umursamıyor” diyerek, devlet projesi olarak başlayan bu projenin arkasının getirilmediğinden yakındı.

“EKOTURİZM SADECE PANSİYONCULUK DEĞİL, İÇERİSİNDE ÇEŞİTLİ AKTİVİTELERİ DE BARINDIRAN BİR SEKTÖRDÜR”

Ülkemizde tarımında turizme göre şekillenmesi gerektiğini ifade eden Yusuf Duman, “narenciye, patates, çilek üretiyoruz fakat bunları işleyip pazarlayamıyoruz. Turizm tesislerine meyve suyu, reçel, macun, donmuş patates gibi işlenmiş ürünleri pazarlayabilmeliyiz. Biz mesela her meyvenin mevsiminde onun reçelini yapıp doğal olarak müşterilerimize sunuyoruz. Neden büyük otellerin kullanımına da bunları sunacak şekilde tarımı geliştirmiyoruz” dedi.

Özellikle Ekoturizm’de sadece pansiyon sahiplerinin değil tarım ve hayvancılıkla uğraşan kişilerinde içinde bulunduğu bir sistemin oluşması gerektiğini söyleyen Duman, bu konuda projeler üreterek farklı aktiviteler yaratmaya çalıştıklarını ama yetkililerden bu konuda destek görmediklerini sözlerine ekledi. Duman, “Biz bölgemize gelen ziyaretçilere aktivite olarak sunabileceğimiz örneğin bir tarlaya gidip kendi sebzesini ve meyvesini toplama, tarlada çalışma, gidip mandırada kendi sütünü sağma, hellim yapımını görme ve balıkçıyla balığa çıkma gibi farklı aktiviteleri hizmetlerimiz arasına eklemek istedik. Bunların olabilmesi için çiftçiye, hayvancıya, balıkçıya da eğitim verilmesi, tesislerini geliştirmeleri, güvenlik önemleri konusunda bilgilendirilmeleri gerekiyor” diyerek, bu sektörü geliştirmek için projeleri olduğunu fakat devletten yeterli desteği göremediklerini vurguladı.

“BÖYLE OLACAĞINI BİLSEYDİK EN BAŞTAN BU İŞE GİRİŞMEZDİK”

Karpaz pansiyonculuk projesinin bir devlet projesi olduğunu ve Karpaz Ekoturizm Birliği’nin de devlet yetkilileri tarafından kurulduğunu kaydeden Yusuf Duman, “Bize o dönemde bir finansman ayrıldı, devlet bize mimarlarını gönderdi projeler çizildi, inşaat sürecinde devletin gönderdiği kontrolörler inşaatları denetledi ve bunun üzerine hak edişler hesaplandı. Fakat Kalkınma Bankası’ndan bize kredilerimiz zamanında ödenmedi. 5-6 ayda bitmesi gereken tesisler 3 yılda zar zor bitti. Böyle olunca inşaat maliyetleri de arttı ve bize öngörülenden daha pahalıya geldi bu tesisler ve kredilerimizde arttı. Böyle olacağını bilseydik baştan bu işe girmezdik. Normalde Türkiye ve Avrupa’da hibe şeklinde ya da uzun süreli faizsiz kredilerle bu projeler teşvik edilirken biz faizli krediyle bu işe girmeyi de kabul ettik. Gelinen noktada kredilerimizi ödeyemez duruma düştük. Gönül isterdi ki size yaptığımız iyi işlerden, güzel gelişmelerden bahsedip olumlu bir tablo çizelim fakat o kadar çok sıkıntı var ve problemlerle boğuşuyoruz ki maalesef önümüzü göremiyoruz” dedi.

“GÜNEŞ PANEL SİSTEMİ KURDUK, DEVLET MAHSUPLAŞMAYI KABUL ETMEDİ”

Küçük Erenköy bölgesinde bulunan ve sahibi olduğu Ekoturizm tesisi Şinya Guest House’a yenilenebilir enerji sistemi olan güneş panel sistemi kuran Yusuf Duman, bu konuda da mağdur edildiğine dikkat çekti.

Ekolojik bir tesisin enerji sisteminin de Ekolojik olması için böyle bir sistem kurduğunu kaydeden Duman, gündüz güneş panel sisteminin ürettiği fazla elektriği KIBTEK’in sistemine vermesine rağmen devletin kendisiyle mahsuplaşmadığını ve KIBTEK üzerinden kullandığı elektriğin parasını ödemeye devam ettiğini belirtti. Devletin sadece konutlarla mahsuplaşma yapmasının doğru olmadığını da söyleyen Duman, yenilenebilir enerji sistemlerinin daha çok teşvik edilmesi için işletmelere de mahsuplaşma hakkı tanınması gerektiğini vurguladı.

“BÜYÜK OTELLER ODA BAŞINA 85 KURUŞ ÖDERKEN BİZ ODA BAŞINA 62.5 TL ÖDÜYORUZ”

Vergi ücretlerinde de adaletsizlik olduğunu ifade eden Yusuf Duman, Turizm Bakanlığı’ndan alınan turistik tesis işletme belgesine geçtiğimiz yıl 5 odalı bir tesis için 311TL ödedikleri dile getirerek, “yani odabaşına 62,5TL maliyet hesaplıyoruz. 5 yıldızlı otellerin ise ödediği rakam 850TL, 1000 odalı bir otel ise odabaşı maliyeti 85 Kuruşa denk geliyor odabaşı maliyeti bu adaletsiz bir sistemdir” dedi.