EİDE: "SONDAJLAR SIRASINDA ÇATIŞMA ÇIKMASINDAN KORKUYORUM"
“To Vima” gazetesine verdiği röportajda Kıbrıs Sorunundaki müzakerelerin devamının, sıcak bir çatışmanın önlenmesi için en iyi ilaç olduğu görüşünü dile getirdi.
30 Mayıs 2017 Salı 12:51
Hakemliğe karşı bir tavır sergiledi, bununla birlikte eğer iki taraf bunu istiyorsa sürece yardım etme hakkını saklı tutu. Güvenlik ve Garantiler başlığı ile ilgili olarak Türkiye tarafından daha fazla açıklık olması gerekliliği anlamış görülüyor, bu arada görüşmelerin gerçekleşmesi için belirlenen ilkenin müzakere edilen başlıklar arasında karşılıklı bağlantı olduğunu belirtiyor.
Eide’nin “To Vima” Gazetesine verdiği röportaj şöyle:
Sürecin ilerlemesi için en uygun yöntemin ne olduğu ile ilgili, gerek iki toplum arasında gerekse de garantör güçler arasında bir uçurumun olduğu görülen bir noktada bulunuyoruz. Neden buraya vardık?
“Pek çok başlıkta büyük bir ilerleme sağladık, ayrıca artık son milde bulunuyoruz. Bu noktadaki asabiyet, sona ulaşabilmek için bazı büyük tavizler vermen gerektiğini görmene dayanıyor. Maalesef, görüşmelerle parallel olarak, iki taraf arasındaki güven yaralandı. Ayrıca son ay, müzakerelerde Andreas Mavroyiannis ve Özdil Nami yakınlaşmalar sağlamaya devam ettiler.”
“Bununla birlikte, toplumlar arasındaki genel güven, Enosis Plebisiti ayrıca Kıbrıs Türk tarafının tepkisi atmosphere yardımcı olmadı. Cenevre’ye gidip gitmeyeceğimiz Birleşmiş Milletler’e bağlı değildir. Cenevre’ye geri dönmemizi liderlerden daha fazla istememiz mümkün değil, çünkü çözümü toplumlara “satacak” olanlar onlardır ve o noktaya ulaşmak için kararlı olmalıdırlar”.
Acaba güvenin çökmesinde Cenevre’de olanlar mı suçludur?
“Sanmıyorum. Cenevre’de iki düzeyde görüşmeler gerçekleşti, biri Dışişleri Bakanları ve iki toplum liderleri arasında ve diğeri de Garantör ülkeler Dışişleri Bakanlarının Jean Claude Juncker ve Federica Mogherini arasındaki görüşmeler”.
Bundan sonraki adımlarla ilgili bazı yoğun görüşmeler oldu ve görüşmelerin bir gün daha devam ettirilmesini istememize rağmen, güvenlik konusunda bilir kişilerin bir toplantısını istediğimize dair talimat aldık. Bu yapıcı idi. Sanıyorum ki güven sorunu Mont Pelerin’den başladı”.
Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Anastasiadis sürecin tersine dönmesi ile alakalı, yani önce garantiler ve güvenliğin tartışılması ve sonra sorunun iç boyutlarının görüşülmesi ile ilgili bir öneri sundu. Bunun çıkmazın aşılması için tatmin edici olduğuna inanıyor musunuz?
“Zor soru, zor cevap çünkü son iki haftadır uzlaşma sağlanması için çaba harcıyorum. Cumhurbaşkanı Anastasiadis’in güvenlik ve garantiler için daha fazla ayrıntı olması için anlaşılabilir ihtiyacını ve müzakerelerin başlıkları arasında karşılıklı bağlılık olması ileilgili anlaşına ilkeyi nasıl uzlaştırabilirsiniz?”.
“Uluslararası Konferans tam olarak güvenlik ve garantilerle ilgilidir, başka konularla değil. Bu konuya ağırlık verirsek, güvenlikle ilgili çok daha fazla ayrıntımız olur. Benim görüşüme göre, yapamadığımız şey geriye kalan boyutlarla ilgili görüşmeleri dışta bırakamayacağımızdır. Konular ilişkilidir”.
“Örneğin, güvenlik sadece yabancı askerlerle ve garantilerle sınırlandırılmıyor, ayrıca polisi, hukuki düzeni, adaleti, gizli servisleri ayrıca da anayasal konularıiçeriyor. Pek çoğu yardım etmeye çalışıyor, BM Liiderliği ve AB’nin diğer üyeleri de”.
“Bugünkü görüşme, müzakerelerin yapısı ile ilgilidir. Sürecin, bugüne kadar başarılan kazanımların çökmesine doğru gitmesi trajik olacaktır. Bu, sürecin arkasında esasın da saklı olmadığı anlamında değildir”.
Güvenlik ve garantiler konularında daha fazla açıklık olmasını istediklerinde Kıbrıslı Rumların haklı olduklarına inanmıyor musunuz?
“Sizinle aynı fikirdeyim. Gerçek, halen bazı askıda olan sorunlar olmasına rağmen geriye kalan başlıklarda görüşmelerin daha ilerlemiş noktada olmasıdır, bunlarda nihai yakınlaşma çok uzak değildir. Sonuç olarak haklısınız. Bununla birlikte, güvenlik ve garantiler geriye kalan başlıklardan ayrı olarak ele alınamaz.
“Bu nedenle geçtiğimiz Ocak ayında Cenevre Konferansı gerçekleşti. Konu, eğer yeniden Cenevre’ye gidersek bunun organize bir şekilde olması gerektiğidir ve şu an size müzakereler yolu ile hangi şartlarda gideceğimizi söyleyemem. Ayrıca iki lider aynı şeyleri tekrar edemeyeceklerini söylediler. Sonuç olarak, uygun devamlılık ve tutarlılığı bulmalıyız.
- Garantör güçlerin Kıbrıs sorununun çözümüne bağlılığından memnun musunuz? Görünen o ki, Atina ve Ankara’nın tezleri, birbirinden çok farklıdır ve Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias da özellikle Kıbrıs’taki Türk vatandaşları için dört özgürlükle ilgili ortaya çıkan konuyla ilgili Ankara ile oldukça dost olduğunuzu ‘fotoğrafladı’…
- Kotzias ile bugün gerçekleştirdiğim görüşmelerim oldukça iyi bir atmosferde geçti. Bana, Yunanistan Hükümetinin müzakerelerin devam etmesini istediği tezini ifade etti. Belirtmeliyim ki, Türk tarafında da beni Yunanistan ile dost olduğum şeklinde suçluyorlar. Yani suçlamalar 50-50’dir. Anlaşmazlıklar arasına köprü kurulması için henüz yeterli ilerleme sağlanmadı, fakat iki ülke, Kıbrıs sorununun geçmişten gelen bir sorun olduğunu ifade etti. Müzakerelerin çökmesi, enerji konusu da dikkate alındığında kimsenin faydasına değildir.
- Türkiye ile ilgili halihazırda iki mesele vardır. Birincisi, Kıbrıs’ın Münhasır Ekonomik Bölgesindeki araştırmalar ve sondajlar. İkincisi, Kıbrıs sorununun Avrupa-Türkiye ilişkileriyle ilişkilendirilmesi ve Ankara’nın bunlardan beklediği olası faydalar. Bunlar müzakereleri ne derece etkiliyorlar?
- Türkiye’nin, bizzat kendisinin de yer alacağı Doğu Akdeniz’de doğal gazın kullanılmasına ilişkin bir işbirliği perspektifinin gelişmesi amacıyla sorunun çözülmesi yönünde samimi bir ilgisi olduğu görüşündeyim. Buna ilaveten, başkanlık sistemine ilişkin referandumdan önceki zor bir dönemin ardından Ankara, AB ile ilişkilerin düzelmesi mantığında hareket ediyor.
- Yaz ayında Kıbrıs’ın Münhasır Ekonomik Bölgesinde programlanmış sondajlar sırasında herhangi bir çatışmanın yaşanmasından endişe duyuyor musunuz?
- Elbette endişe duyuyorum. Müzakerelerin tekrardan yörüngesine girmesinin önemli olduğuna, çünkü bunun yaklaşan bir krize karşı en iyi ilaç olduğuna inanıyorum.
- Müzakerelerin tamamlanmasına ilişkin katalizör bir tarihin olduğunu düşünüyor musunuz?
- Biz, BM’de hiçbir zaman yatay takvim kabul etmedik. Ancak, bir yandan yanaşan seçimler, öte yandan doğal gaz nedeniyle bazı doğal takvimler oluşmaktadır. Benim argümanım, şu anın bir çözüm için en iyi zaman olduğudur.
- Müzakerelerin mevcut metodolojisinin sınıra dayandığı ve değişmesi gerektiği aklınızdan geçti mi?
- Evet, bunu düşündüm. Mevcut metodoloji, yararlı ve yardımcı oldu, çünkü özünde pek çok başlıkta derinlere girebildik. Bu, yaklaşık %80’ne kadar ulaşmana yardımcı oluyor. Ancak, toprak, yürütme gücü, güvenlik ve garantiler gibi kilit başlıklara ulaştıktan sonra.. Orada, az-az ilerleyemezsin, bunlar, ya bir anlaşmaya götürecek ya da götürmeyecek (make or break issues) konulardır. Mevcut metodoloji sınıra dayandı, fakat bu başarısız olduğundan kaynaklanmamaktadır. Sadece, şu an yeni bir aşamadayız.
- Bu, BM’nin, daha geliştirilmiş bir rol üstlenmesi gerektiği anlamına mı geliyor?
- Sayın Anastasiadis’in ve Sayın Akıncı’nın beş iç başlıkta sürece önderlik ettikleri görüşüne sadık olmaya devam ediyorum. Ben hakemliğe karşıyım. Elbette, iki lider BM’nin yardımını isterse, biz buradayız ve yardım edebiliriz. Ancak, uluslararası anlaşmaların olduğu uluslararası bir mesele olan güvenlik ve garantiler başlığında BM’nin daha güçlü bir role sahip olması gerekir.
- Atacağınız bir sonraki adımlarınız nelerdir?
- 29 Mayıs Pazartesi akşamı Ankara’ya gidiyorum ve bir sonraki gün görüşmeler gerçekleştireceğim. Aynı zamanda, Londra ile de sürekli temas halindeyim. Sanırım, BM’de ve/veya Güvenlik Konseyi’nin üyeleriyle iç görüşmeler de yapılacak.
- Rum tarafında toplanan 8 AB İçişleri Bakanı AB’nin Suriye’nin statüsünü yeniden gözden geçirmesini istiyorLefkoşa’nın Rum kesiminde gerçekleştirilen Bakanlar Toplantısı’nda, Suriye’nin statüsünün yeniden gözden geçirilmesi gerekliliği ve Lübnan üzerinden Suriye’den gelen sığınmacıların yönetimi üzerinde duruldu.18 Mayıs 2024 Cumartesi 13:51ORTADOĞU
- DAÜ Erkek Voleybol Takımı 1. Lig Türkiye Şampiyonası’nda Şampiyon OlduDAÜ Erkek Voleybol Takımı, Şampiyonlukla Süper Lig’e Yükseldi ve Şampiyon Melekler Takımı’nı Unutmadı18 Mayıs 2024 Cumartesi 13:39DAÜ - DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
- DAÜ Rektörü Prof. Dr. Hasan Kılıç, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı'nı KutladıProf. Dr. Kılıç: "19 Mayıs, Gençlere Verilen Değerin ve Güvenin En Büyük Göstergesidir18 Mayıs 2024 Cumartesi 13:37DAÜ - DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
- Yıldız Basketbolcu Temur Rustamov İskele’deKKTC Basketbol Federasyonu Ceza Kurulu, Temur Rustamov’un Extend Büyük Erkekler Basketbol Ligi’nde serbest transfer hakkı ile istediği takıma transfer olarak oynayabileceğini açıkladı.18 Mayıs 2024 Cumartesi 13:31BASKETBOL
- Hayri Orçan ve Salih Çeliker 'İslam Başkentleri ve Şehirleri Genel Konferansı'na katıldıTatlısu Belediye Başkanı Hayri Orçan ve LTB Meclis Üyesi Salih Çeliker, 14-15 Mayıs tarihlerinde Konya'da düzenlenen İslam Başkentleri ve Şehirleri Genel Konferansı'na katıldı.18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:18KIBRIS
- Güney Kıbrıs'ta okullarda bomba paniği: Toplu mesaj Rusya'daki bir adresten gönderilmişGüney Kıbrıs’taki neredeyse bütün ilk ve orta dereceli okullara dün sabah “okulda bomba var” uyarısıyla başlayan tehdit mesajı gönderilmesi büyük paniğe neden oldu. Toplu mesajın Rusya’daki bir adresten gönderildiği anlaşıldı.18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:16GÜNEY KIBRIS
- Hasan Taçoy: Önce demokraside istikrarlı olmalıyızUBP Milletvekili Hasan Taçoy, son günlerde medyada yer alan bazı söylemlere yanıt vererek, "Önce demokraside istikrarlı olmalıyız" açıklamasını yaptı.18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:15KIBRIS
- Rum basını: Valizlerin içerisinde milyonlarca Euro taşınıyorGüney Kıbrıs liman ve havalimanlarına gelen valizlerin içerisinde milyonlarca euro taşındığı belirtildi.18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:13GÜNEY KIBRIS
- Tatar gençlere seslendi: Sizler, milletimizin umudu, Türk ulusunun geleceğisinizCumhurbaşkanı Ersin Tatar, Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmasının 105. yılı, 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı dolayısıyla mesaj yayımladı.18 Mayıs 2024 Cumartesi 12:09KIBRIS
- Kumarhanelerdeki hırsızlıklar dikkat çekiyorSon günlerde kumarhanelerde yapılan hırsızlıklar dikkat çekiyor. Yeniboğaziçi ve Bafra’da unutulan cüzdanların çalınması gözlerden kaçmazken, kumarhaneye girişleri yasak olan 4 kişiyi tespit eden Polis, şahıslar hakkında yasal işlem başlattı.18 Mayıs 2024 Cumartesi 11:45KIBRIS
- Geri
- Ana Sayfa
- Normal Görünüm
- © 2014 Detay Kıbrıs
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.